دستهای از داروها به نام مسدودکنندههای گیرنده آنژیوتانسین (angiotensin receptor blockers; ARBs) اغلب برای کاهش فشار خون بالا استفاده میشوند. این دسته شامل داروهایی مانند لوزارتان (losartan) (با نام تجاری: کوزار (Cozaar))، کاندزارتان (candesartan) (آتاکاند (Atacand))، اپروسارتان (eprosartan) (توتن (Teveten))، ایربسارتان (irbesartan) (آواپرو (Avapro))، تلمیسارتان (telmisartan) (میکاردیس (Micardis)) و والسارتان (valsartan) (دیووان (Diovan)) است. این سوال را در این مرور مطرح کردیم که این کلاس از داروها تا چه حد فشار خون را کاهش میدهند و اینکه تفاوتی میان داروهای مجزا درون این کلاس دارویی وجود دارد یا خیر. متون علمی موجود برای یافتن تمام کارآزماییهایی که این سوالات را ارزیابی کردند، جستوجو شدند.
ما 46 کارآزمایی را پیدا کردیم که شرکتکنندگان را بهطور تصادفی به دو گروه دریافتکننده ARB یا یک ماده بیاثر (دارونما (placebo)) تقسیم کردند. این کارآزماییها توانایی کاهش BP را توسط 9 نوع ARB مختلف با مجموع 13451 شرکتکننده ارزیابی کردند. کارآزماییها فقط به مدت 7 هفته شرکتکنندگان را پیگیری کردند (اگرچه معمولا انتظار میرود افراد تا آخر عمر داروهای ضدفشار خون بالا مصرف کنند). تاثیر داروها برای کاهش فشار خون نسبتا کم بود. کاهش 8 نمرهای در عدد بالایی فشار خون که نشاندهنده فشار سیستولیک است و کاهش 5 نمرهای در عدد پائینی که نشاندهنده فشار دیاستولیک است، قابل ذکر بود. بیشترین تاثیر کاهش فشار خون (حدود 70%) را میتوان با کمترین دوز توصیهشده داروها بهدست آورد. بهنظر نمیرسد هیچ ARB از نظر توانایی کاهش فشار خون بهتر یا بدتر از دیگر موارد باشد.
تقریبا تمام کارآزماییهای این مرور توسط شرکتهایی که ARBها را تولید میکنند، تأمین مالی شدند و عوارض جانبی جدی توسط نویسندگان نیمی از این کارآزماییها گزارش نشدند. این میتواند بدین معنا باشد که شرکتهای داروسازی یافتههای نامطلوب مربوط به داروهای خود را پنهان میکنند. با توجه به گزارش ناقص تعداد شرکتکنندگانی که به دلیل واکنشهای نامطلوب دارویی از کارآزماییها خارج شدند و همچنین مدت زمان کوتاه این کارآزماییها، این مرور نتوانست تخمین خوبی را از مضرات مرتبط با این دسته از داروها ارائه دهد. تجویز ارزانترین ARBها در دوزهای پائینتر منجر به صرفهجویی قابل توجه در هزینهها و احتمالا کاهش عوارض جانبی مرتبط با دوز خواهد شد.
مطالعه چکیده کامل
مسدودکنندههای گیرنده آنژیوتانسین (angiotensin receptor blockers; ARBs) بهطور گستردهای برای هیپرتانسیون تجویز میشوند، بنابراین تعیین و مقایسه تاثیرات آنها بر فشار خون (blood pressure; BP)، ضربان قلب و قطع مصرف به دلیل عوارض جانبی (withdrawals due to adverse effects; WDAE) ضروری است.
اهداف
تعیین کمیّت اثربخشی کاهش BP سیستولیک و/یا دیاستولیک وابسته به دوز ARBها در مقایسه با دارونما (placebo) در درمان هیپرتانسیون اولیه.
روشهای جستوجو
ما CENTRAL (کتابخانه کاکرین 2007، شماره 1)، MEDLINE (1966 تا فوریه 2007)، EMBASE (1988 تا فوریه 2007) و فهرست منابع مقالات را جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازیشده، دوسو کور (double-blind) و کنترلشده که اثربخشی تکدرمانی (monotherapy) با دوز ثابت ARB را در مقایسه با دارونما در کاهش BP به مدت 3 تا 12 هفته در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون اولیه ارزیابی کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده بهطور مستقل از هم کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کرده و به استخراج دادهها پرداختند. برای کسب اطلاعات بیشتر، با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم. اطلاعات WDAE از کارآزماییها گردآوری شدند.
نتایج اصلی
چهل و شش RCT، اثربخشی کاهش BP وابسته به دوز 9 ARB را در 13451 شرکتکننده با BP پایه 156/101 میلیمتر جیوه ارزیابی کردند. دادهها نشان نمیدهند که هیچیک از ARBها در کاهش BP بهتر هستند یا بدتر. دوزی معادل 1/8 یا 1/4 حداکثر دوز روزانه توصیهشده توسط تولیدکنندگان (Max) باعث کاهش BP به میزان 60 تا 70% تاثیر کاهش Max در BP شد. دوز 1/2 Max، تاثیر کاهش BP برابر با 80% را در Max ایجاد کرد. دوزهای ARB بالاتر از Max نتوانستند BP را بسیار بیشتر از Max کاهش دهند. با توجه به شواهد سوگیری انتشار (publication bias)، بزرگترین کارآزماییها بهترین تخمین را از اثربخشی کاهش BP برای ARBها بهعنوان یک دسته از داروها ارائه میدهند: 8- میلیمتر جیوه برای SBP و 5- میلیمتر جیوه برای DBP. ARBها توانستند BP اندازهگیریشده را در 1 تا 12 ساعت پساز مصرف دوز، حدود 12/7 میلیمتر جیوه کاهش دهند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد حاصل از این مرور نشان میدهد که هیچ تفاوت بالینی معنیداری در کاهش BP میان ARBهای موجود وجود ندارد. تاثیر کاهش BP توسط ARBها نسبتا کم و مشابه مهارکنندههای ACE بهعنوان یک دسته دارویی است؛ میزان میانگین کاهش BP برای ARBها در حداکثر دوزهای توصیه شده و بالاتر، 5-/8- میلیمتر جیوه است. علاوهبر این، 60 تا 70% از این تاثیر کاهش BP با دوزهای اولیه توصیهشده رخ میدهد. این مرور به دلیل مدت کوتاه کارآزماییها و عدم ارائه گزارش از عوارض جانبی در بسیاری از کارآزماییها، تخمین خوبی را از بروز آسیبهای مرتبط با ARBها ارائه نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
