مشخص نیست که تجویز استروئیدها برای نوزادان نارس مبتلا به افت فشار خون (هیپوتانسیون)، بیخطر و موثر است یا خیر. فشار خون پائین یک مشکل نسبتا شایع در نوزادان نارس بوده و با مشکلات جدی کوتاهمدت و طولانیمدت از جمله مرگومیر و ناتوانی عصبی مرتبط دانسته شده است. درمانهای مختلفی برای حمایت از گردش خون و افزایش فشار خون استفاده میشوند. یکی از این درمانها، استفاده از داروهای استروئیدی است. این مرور، چهار مطالعه کوچک را یافت که تاثیر استروئیدها را بر فشار خون پائین در نوزادان نارس ارزیابی کردند. در حال حاضر، اطلاعات کافی برای توصیه در مورد ارزش تجویز استروئید برای نوزادانی که پیشاز موعد مقرر متولد شده و فشار خون پائین دارند، وجود ندارد.
مطالعه چکیده کامل
افت فشار خون یا هیپوتانسیون سیستمیک یک عارضه نسبتا شایع در زایمان زودرس بوده و با خونریزی اطراف بطنی، آسیب ماده سفید اطراف بطنی و عوارض جانبی تکامل سیستم عصبی همراه است. درمان با کورتیکواستروئید به عنوان درمان جایگزین یا کمکی برای درمان مرسوم با افزایش حجم و درمان وازوپرسور/اینوتروپیک (vasopressor/inotropic therapy) استفاده شده است.
اهداف
تعیین اثربخشی و بیخطری (safety) مصرف کورتیکواستروئیدها که به عنوان درمان اولیه هیپوتانسیون یا برای درمان هیپوتانسیون مقاوم در نوزادان نارس استفاده میشوند.
روشهای جستوجو
کارآزماییهای تصادفیسازی یا شبه-تصادفیسازی و کنترلشده با جستوجو در پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL، کتابخانه کاکرین ، شماره 2، 2011)، MEDLINE (1996 تا ژانویه 2011)، EMBASE (1974 تا ژانویه 2011)، CINAHL (1981 تا 2011)، فهرست منابع مقالات منتشرشده و چکیده مقالات از انجمنهای دانشگاهی اطفال و جلسات انجمن اروپایی تحقیقات اطفال منتشرشده در Pediatric Research (1995 تا 2011) شناسایی شدند.
معیارهای انتخاب
ما تمام کارآزماییهای تصادفیسازی یا شبه-تصادفیسازی و کنترلشده را وارد کردیم که به بررسی تاثیر درمان با کورتیکواستروئید در مدیریت بالینی هیپوتانسیون در نوزادان نارس (< 37 هفته بارداری) با سن کمتر از 28 روز پرداختند. مطالعاتی وارد شدند که از کورتیکواستروئیدها به عنوان درمان اولیه استفاده کردند، همچنین مطالعاتی که از کورتیکواستروئیدها در نوزادان مبتلا به هیپوتانسیون مقاوم به اینوتروپها/وازوپرسورها و حجمدرمانی بهره بردند. ما مطالعاتی را وارد کردیم که کورتیکواستروئیدهای خوراکی/داخل وریدی را با دارونما (placebo)، دیگر داروهای مورد استفاده برای ارائه پشتیبانی قلبیعروقی یا عدم درمان مقایسه کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
کیفیت روششناسی (methodology) مطالعات واجد شرایط براساس روشهای مورد استفاده برای به حداقل رساندن سوگیری انتخاب (selection bias)، سوگیری عملکرد (performance bias)، سوگیری خروج بیماران از مطالعه (attrition bias) و سوگیری تشخیص (detection bias) ارزیابی شد. مطالعاتی که کورتیکواستروئیدها (1) را به عنوان درمان اولیه برای هیپوتانسیون یا (2) برای هیپوتانسیون مقاوم به درمان که به استفاده قبلی از اینوتروپها/وازوپرسورها و حجمدرمانی پاسخ ندادند، ارزیابی کردند، با استفاده از مقایسههای جداگانه آنالیز شدند. دادهها با استفاده از روشهای استاندارد گروه مروری نوزادان با استفاده از نرمافزار Rev Man 5.1.2 آنالیز شدند. تاثیر درمان با استفاده از نسبت خطر (relative risk)، کاهش خطر (risk reduction)، تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (numbers needed to treat; NNT) برای پیامدهای رتبهای (categorical) و تفاوت میانگین وزندهیشده برای پیامدهای اندازهگیریشده در مقیاس پیوسته (continuous)، با 95% فواصل اطمینان، آنالیز شد.
نتایج اصلی
چهار مطالعه در این مرور وارد شدند که در مجموع 123 نوزاد را بررسی کردند. در یک مطالعه، هیپوتانسیون پایدار در نوزادان تحت درمان با هیدروکورتیزون در مقایسه با نوزادانی که دوپامین را به عنوان درمان اولیه برای هیپوتانسیون دریافت کردند، شایعتر بود (RR: 8.2؛ 95% CI؛ 0.47 تا 142.6؛ RD: 0.19؛ 95% CI؛ 0.01 تا 0.37). در دو مطالعه که استروئید را در مقابل دارونما مقایسه کردند، هیپوتانسیون پایدار (که به عنوان نیاز مداوم به تزریق اینوتروپ تعریف شد) در نوزادان تحت درمان با استروئید در مقایسه با گروه کنترل که دارونما دریافت کردند، کمتر شایع بود (RR: 0.35؛ 95% CI؛ 0.19 تا 0.65؛ RD: -0.47؛ 95% CI؛ 0.68- تا 0.26-؛ NNT = 2.1؛ 95% CI؛ 1.47 تا 3.8). هیچ تاثیر آماری معنیداری بر هیچیک از پیامدهای کوتاهمدت یا طولانیمدت دیگر دیده نشد. دو مطالعه دیگر که تا به امروز فقط به صورت چکیده منتشر شدهاند، ممکن است واجد شرایط برای ورود در بهروزرسانی آینده این مرور باشند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
هیدروکورتیزون میتواند به اندازه دوپامین در درمان اولیه هیپوتانسیون موثر باشد. اما دادههای مربوط به بیخطر بودن (safety) استفاده طولانیمدت از هیدروکورتیزون به این روش ناشناخته است. استروئیدها در درمان هیپوتانسیون مقاوم در نوزادان نارس بدون افزایش عوارض جانبی کوتاهمدت، موثر هستند. بااینحال، دادههای مربوط به بیخطر بودن یا مزایای طولانیمدت آن اندک است. با توجه به فقدان دادههای مربوط به فواید یا بیخطر بودن استروئیدها در طولانیمدت، نمیتوان آنها را بهطور معمول برای درمان هیپوتانسیون در نوزادان نارس توصیه کرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.