داروهای مختلفی که در مجموع «داروهای ضدصرع (antiepileptic drugs)» نامیده میشوند، برای درمان پرخاشگری مداوم استفاده شدهاند. این مرور بهطور سیستماتیک، شواهد پشتیبان این عمل را بررسی میکند. از شواهد موجود، نتوانستیم به هیچ نتیجهگیری قطعی در خصوص استفاده از این داروها برای درمان پرخاشگری دست یابیم. چهار داروی ضدصرع (والپروات/دیوالپروکس (valproate/divalproex)، کاربامازپین (carbamazepine)، اکسکاربازپین (oxcarbazepine) و فنیتوئین (phenytoin)) حداقل در یک مطالعه به کاهش پرخاشگری کمک کردند. بااینحال، برای سه مورد از این داروها (والپروات، کاربامازپین و فنیتوئین) حداقل یک مطالعه دیگر را پیدا کردیم که در آن بهبودی قابل توجهی مشاهده نشد. انجام پژوهشهای بیشتری لازم است تا مشخص شود کدام داروهای ضدصرع برای چه کسانی موثر هستند. چنین پژوهشهایی بهتر است با استفاده از کارآزماییهای بالینی با طراحی دقیق انجام شوند. اینگونه کارآزماییها باید نوع پرخاشگری، شدت آن و هرگونه اختلال دیگری را که شرکتکنندگان دچار آنها هستند، در نظر بگیرند.
مطالعه چکیده کامل
پرخاشگری یک مسئله مهم در حوزه سلامت عمومی بوده و بخشی جداییناپذیر از چندین اختلال سلامت روان است. داروهای ضدصرع ممکن است با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی، تحریکپذیری بیشاز حد نورونی مرتبط با پرخاشگری را کاهش داده و از این طریق پرخاشگری را کم کنند.
اهداف
ارزیابی کارآمدی داروهای ضدصرع در کاهش پرخاشگری و تحریکپذیری مرتبط با آن.
روشهای جستوجو
تا اپریل 2009 در پایگاههای CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ PsycINFO، متا رجیستر کارآزماییهای کنترلشده ( m RCT) و ClinicalTrials.gov به جستوجو پرداختیم. همچنین پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه اسکیزوفرنی در کاکرین در خصوص پرخاشگری، National Research Record را جستوجو کرده و مطالعات را بهصورت دستی جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای آیندهنگر و کنترلشده با دارونما (placebo) با محوریت داروهای ضدصرع که بهطور منظم توسط افراد مبتلا به پرخاشگری مکرر مصرف میشوند تا فراوانی یا شدت طغیانهای پرخاشگری را کاهش دهند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
سه نویسنده بهطور مستقل از هم مطالعات را انتخاب کردند، دو نویسنده نیز بهطور مستقل از هم به استخراج دادهها پرداختند. تفاوتهای میانگین استانداردشده (SMDs) را به همراه نسبتهای شانس (ORs) برای دادههای دوحالتی (dichotomous data) محاسبه کردیم.
نتایج اصلی
چهارده مطالعه شامل دادههای 672 شرکتکننده با معیارهای ورود به این مرور سازگار بودند. پنج داروی ضدصرع مختلف بررسی شدند. سدیم والپروات/دیوالپروئکس (sodium valproate/divalproex) برای مردان سرپایی دارای پرخاشگری تحریکپذیر مکرر، بزرگسالان پرخاشگر تحریکپذیر مبتلا به اختلالات شخصیتی خوشه B و جوانان مبتلا به اختلال سلوک (conduct disorder)، نسبت به دارونما برتری داشت، اما برای کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال رشد فراگیر (pervasive developmental disorder) اینطور نبود. کاربامازپین (carbamazepine) در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه نسبت به خود در زنان مبتلا به اختلال شخصیت مرزی (borderline personality disorder)، نسبت به دارونما برتری داشت، اما در کودکان مبتلا به اختلال سلوک اینگونه نبود. اکسکاربازپین (oxcarbazepine) در کاهش پرخاشگری کلامی و پرخاشگری علیه اشیاء در بیماران بزرگسال سرپایی، نسبت به دارونما برتری داشت. فنیتوئین (phenytoin) در کاهش فراوانی اقدامات پرخاشگرانه در زندانیان مرد و مردان سرپایی، از جمله افرادی که اختلال شخصیت داشتند، نسبت به دارونما برتری داشت اما در کاهش فراوانی «حوادث رفتاری» در پسران بزهکار برتری نداشت.
نتیجهگیریهای نویسندگان
نویسندگان معتقدند که مجموعه شواهد خلاصهشده در این مرور برای نتیجهگیری قطعی در مورد استفاده از داروهای ضدصرع در درمان پرخاشگری و تحریکپذیری مرتبط با آن کافی نیست. چهار داروی ضدصرع (والپروات/دیوالپروکس، کاربامازپین، اکسکاربازپین و فنیتوئین) در مقایسه با دارونما، در کاهش پرخاشگری حداقل در یک مطالعه موثر بودند، اگرچه برای سه دارو (والپروات، کاربامازپین و فنیتوئین) حداقل یک مطالعه دیگر، هیچ تفاوتی را با اهمیت آماری میان شرایط درمان و کنترل نشان نداد. عوارض جانبی برای گروه مداخله بیشتر مشاهده شد، اگرچه عوارض جانبی بهخوبی گزارش نشدند. فقدان اطلاعات، لزوما به معنای بیخطر بودن درمان نیست، و همچنین به این معنی نیست که مزایای بالقوه حاصل از دارو لزوما با خطر وقوع یک عارضه جانبی برابری میکند. انجام پژوهشهای بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
