استیل-ال-کارنیتین (acetyl-l-carnitine; ALC) ترکیبی مشتقشده از کارنیتین بوده و دارای ویژگیهایی است که میتواند در درمان دمانس سودمند باشند. مطالعات اولیه حاکی از تاثیر سودمند ALC بر شناخت و رفتار در افراد سالمند بود. بااینحال، مطالعات بعدی و بزرگتر از این یافتهها پشتیبانی نکردهاند. مطالعات اولیه و متاخر، از نظر روششناسی (methodology) و ابزارهای ارزیابی مورد استفاده تفاوت زیادی دارند، و بنابراین مقایسه آنها دشوار است. هیچ شواهدی دال بر مزیت ALC در زمینههای شدت دمانس، توانایی عملکردی یا درک کلی بالینی به عنوان یک معیار پیوسته (continuous) وجود نداشت. تاثیر بهظاهر مفید ALC بر درک کلی بالینی (Clinical Global Impression) که به عنوان یک متغیر دوحالتی (dichotomous) ارزیابی شد، ممکن است تصادفی باشد. همچنین تاثیر درمانی معنیداری بر آزمون کوتاه وضعیت ذهنی (MMSE) در هفته 24 مشاهده شد، اما این نتیجه باید با احتیاط تفسیر شود، زیرا در کارآزماییها ناهمگونی (heterogeneity) قابل توجهی وجود داشت. در حال حاضر، ALC بهطور معمول در بالین استفاده نمیشود.
مطالعه چکیده کامل
دمانس یک مشکل شایع سلامت روان است که 5% از افراد بالای 65 سال را درگیر میکند. فرآیندهای پاتولوژیک گوناگونی با اختلال حافظه در دمانس مرتبط هستند، بهویژه مواردی که بر سیستم انتقالدهنده عصبی کولینرژیک اثر میگذارند. استیل-ال-کارنیتین (acetyl-l-carnitine; ALC) ترکیبی مشتقشده از کارنیتین بوده و دارای ویژگیهایی است که میتواند در درمان دمانس سودمند باشند. این ویژگیها شامل فعالیت در نورونهای کولینرژیک، تثبیت غشای سلولی و تقویت عملکرد میتوکندری است. پژوهش درباره تاثیرات ALC از دهه 1980 در حال انجام بوده است، اما مکانیسم اثربخشی ALC در زوال شناختی هنوز مشخص نیست. مطالعات اولیه حاکی از تاثیر سودمند ALC بر شناخت و رفتار در افراد سالمند بود. بااینحال، مطالعات بعدی و بزرگتر از این یافتهها پشتیبانی نکردهاند. برخی از مشکلات به تفاوتهای روششناسی (methodology) و ابزارهای ارزیابی مورد استفاده در مطالعات اولیه و متاخر مربوط است. بنابراین مقایسه آنها دشوار است. در حال حاضر، ALC بهطور معمول در بالین استفاده نمیشود.
اهداف
تعیین اینکه ALC در درمان افراد مبتلا به دمانس، از نظر بالینی موثر است یا خیر.
روشهای جستوجو
کارآزماییها از طریق جستوجو در پایگاه ثبت تخصصی گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین، کتابخانه کاکرین ، EMBASE؛ MEDLINE؛ CINAHL؛ PsycINFO و LILACS در تاریخ 8 نوامبر با استفاده از عبارات acetyl-l-carnitine؛ l-carnitine acetyl ester؛ acetylcarnitine؛ ALC شناسایی شدند. جستوجوی انجامشده در نوامبر 2007 هیچ مطالعه جدیدی را نشان نداد.
معیارهای انتخاب
تمام کارآزماییهای دوسو کور (double-blind)، تصادفیسازی شده، که دربرگیرنده افراد مبتلا به دمانس بودند و در آنها درمان با ALC با گروه دارونما (placebo) مقایسه شدند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دادهها توسط یک نویسنده مرور (SH) استخراج شده و وارد نرمافزار RevMan 4.2 شدند. در صورت امکان، از دادههای قصد درمان (intention-to-treat; ITT) استفاده شد، اما بیشتر آنالیزها مربوط به کاملکنندگان درمان بودند (افرادی که مطالعه را تا پایان ادامه دادند).
نتایج اصلی
شانزده کارآزمایی واردشده به این مرور همگی شامل شرکتکنندگان مبتلا به دمانس خفیف تا متوسط یا زوال شناختی بودند. تمام کارآزماییها تاثیرات شناختی ALC را ارزیابی کردند و علاوه بر این، بیشتر آنها شدت دمانس، توانایی عملکردی و درک کلی بالینی را نیز در نظر گرفتند.
با در نظر گرفتن درک کلی بالینی (clinical global impression; CGI-I) به عنوان یک متغیر دوحالتی (dichotomous) (تعداد بهبود یافتهها در مقایسه با تعداد تغییرنیافته یا بدترشدهها)، تاثیرات درمان به نفع ALC در هفتههای 12 و 24 از نظر آماری معنیدار بود (Peto odds ratio; OR): 1.90؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.31 تا 2.76) و (OR: 2.33؛ 95% CI؛ 1.31 تا 4.14) اما در هفته 52 این تاثیر مشاهده نشد (OR: 0.91؛ 95% CI؛ 0.58 تا 1.43). در هفته 24 نیز تاثیر درمان بر آزمون کوتاه وضعیت ذهنی (MMSE) از نظر آماری معنیداری بود (تفاوت میانگین وزندهیشده (Weighted Mean Difference; WMD): 0.69؛ 95% CI؛ 0.09 تا 1.29، P = 0.02)، اما در هفتههای 12 یا 52 این تاثیر مشاهده نشد. هیچ شواهدی دال بر مزیت ALC در زمینههای شدت دمانس، توانایی عملکردی یا درک کلی بالینی به عنوان یک معیار پیوسته (continuous) وجود نداشت.
عوارض جانبی مختلفی گزارش شدند، اما نتایج متاآنالیزها نشان دادند که تفاوت آماری معنیداری میان گروههای تحت درمان و دارونما وجود نداشت.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهدی مبنی بر مزیت ALC بر درک کلی بالینی به عنوان یک معیار رتبهای (categorical) و بر MMSE در هفته 24 وجود دارد، اما در دیگر حوزههای پیامدی، بر اساس ارزیابیهای عینی، هیچ شواهدی از مزیت دیده نشد. با توجه به تعداد زیاد مقایسههای انجامشده، نتایج آماری معنادار ممکن است ناشی از تصادف باشند. در حال حاضر هیچ شواهدی وجود ندارد که استفاده روتین از ALC را در عملکرد بالینی توصیه کند. بسیاری از کارآزماییها از توصیفات نسبتا مبهمی از دمانس استفاده کردند و کارآزماییهایی که از گروههایی با تعریف دقیقتر استفاده میکنند، میتوانند اطلاعات مفیدتری را ارائه دهند. دادههای فردی بیماران ممکن است به یافتهها بیافزایند، همانطور که کارآزماییهایی که شامل دیگر پیامدها (مانند خلقوخو و کیفیت زندگی مراقبان) شوند، میتوانند سودمند باشند. بااینحال، شواهد موجود نشان نمیدهند که ALC به احتمال زیاد بهعنوان یک عامل درمانی مهم شناخته شود. انجام تحقیقات بیشتری بر فارماکوکینتیک ALC در انسان نیز نیاز است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است
