رفتن به محتوای اصلی

بررسی تاثیر افزودن عوامل آنتی‌لکوترین به کورتیکواستروئیدهای استنشاقی در مقایسه با دارونما برای درمان آسم مزمن

استروئیدهای استنشاقی هم‌چنان سنگ بنای درمان آسم هستند. آنتی‌لکوترین‌ها (anti-leukotriene) دسته جدیدی از داروها را تشکیل می‌دهند که می‌توانند به‌صورت خوراکی مصرف شوند و عوارض جانبی مرتبط با استروئیدها را ندارند. ما بررسی کردیم که این داروها هنگام افزودن به درمان بیمارانی که برای کنترل آسم خود به اسپری استنشاقی استروئیدی نیاز داشتند، چقدر موثر بودند. در افراد مبتلا به آسم که بیماری‌شان با استروئیدهای استنشاقی به خوبی کنترل نمی‌شود، افزودن آنتی‌لکوترین‌ها بهبود نسبتا کمی را در کنترل آسم ایجاد می‌کند، اما هنوز مشخص نیست که آن‌ها به اندازه افزایش دوز استروئیدهای استنشاقی موثر هستند یا خیر. دوزهای بالاتر آنتی‌لکوترین‌ها موثرتر هستند، اما به قیمت افزایش خطر عوارض جانبی که با این داروهای خاص رخ می‌دهند. در بیماران مبتلا به آسم که بیماری‌شان با استروئیدهای استنشاقی به خوبی کنترل می‌شود، افزودن آنتی‌لکوترین‌ها باعث کاهش میزان استفاده از استروئید استنشاقی نشد، اما به نظر می‌رسد که تاثیر مفیدی بر کنترل آسم دارند. فقط دو مطالعه وجود دارد که این مسائل را در کودکان بررسی کرده‌اند؛ این تعداد برای نتیجه‌گیری قطعی در مورد مفید بودن آنتی‌لکوترین‌ها در کودکان کافی نیست.

پیشینه

مصرف عوامل آنتی‌لکوترین (anti-leukotriene; AL) به‌عنوان درمان «کمکی» (add-on) در کنار کورتیکواستروئیدهای استنشاقی (inhaled corticosteroids; ICS) برای مدیریت بالینی آسم مزمن در نظر گرفته می‌شوند.

اهداف

بررسی بی‌خطری (safety) و کارآمدی مصرف روزانه AL به‌علاوه ICS در مقایسه با ICS به‌تنهایی، و تعیین تاثیر کاهش دوز کورتیکواستروئید عوامل AL در صورت اضافه‌شدن به ICS در مدیریت بالینی آسم مزمن.

روش‌های جست‌وجو

پایگاه‌های MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL (تا آگوست 2003)، فهرست منابع مقالات مروری و کارآزمایی‌ها را جست‌وجو کردیم، با دفاتر مرکزی بین‌المللی تولیدکنندگان AL تماس گرفتیم و چکیده مقالات جلسات انجمن قفسه سینه آمریکا (American Thoracic Society) و انجمن تنفسی اروپا (European Respiratory Society) (1998 تا 2003) را بررسی کردیم.

معیارهای انتخاب

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده با دارونما (placebo) با مشارکت افراد مبتلا به آسم در سنین دو سال و بالاتر با حداقل یک ماه مداخله.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

دو محقق به‌طور مستقل از هم کیفیت کارآزمایی‌ها را ارزیابی و داده‌ها را استخراج کردند. کارآزمایی‌ها بر اساس کنترل آسم در ابتدا (علامت‌دار یا به خوبی کنترل‌شده) و دوز ICS در گروه کنترل (مشابه یا دو برابر) گروه‌بندی شدند.

نتایج اصلی

از 587 مورد استناد، 27 کارآزمایی (25 بزرگسال و 2 کودک) با معیارهای ورود مطابقت داشتند. شانزده کارآزمایی به‌صورت متن کامل منتشر شدند و 16 کارآزمایی داده‌ها را به روشی گزارش کردند که امکان متاآنالیز را فراهم کرد. در بیماران علامت‌دار، افزودن دوزهای مجاز آنتی‌لکوترین‌ها به ICS منجر به کاهش غیرمعنی‌داری در خطر تشدید حملاتی شد که نیاز به مصرف استروئیدهای سیستمیک داشت (نسبت خطر (relative risk; RR): 0.64؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.38 تا 1.07). تفاوت نسبتا کمی در بهبود PEF در گروه‌ها مشاهده شد (تفاوت میانگین وزن‌دهی‌شده (Weighted Mean Difference; WMD): 7.7 لیتر/دقیقه؛ 95% CI؛ 3.6 تا 11.8 لیتر/دقیقه) که همراه با کاهش استفاده از بتا2-آگونیست کوتاه‌اثر نجات بود (WMD؛ 1 پاف/هفته؛ 95% CI؛ 0.5 تا 2). بر اساس نتایج فقط 3 کارآزمایی که استفاده از دوزهای مجاز آنتی‌لکوترین‌ها را با افزایش دوز گلوکوکورتیکوئیدهای استنشاقی مقایسه کردند، نمی‌توان در مورد یکسان بودن هر دو گزینه‌های درمانی به نتیجه‌گیری قطعی دست یافت. در مطالعات با کاهش دوز ICS روی بیمارانی که در ابتدا بیماری‌شان به خوبی کنترل شده بود، افزودن آنتی‌لکوترین‌ها هیچ تفاوت کلی را در دوز گلوکوکورتیکوئیدهای استنشاقی ایجاد نکرد (WMD؛ 21- میکروگرم/روز؛ 95% CI؛ 65- تا 23 میکروگرم/روز)، اما با کاهش موارد انصراف از درمان به دلیل کنترل ضعیف آسم همراه بود (RR: 0.63؛ 95% CI؛ 0.42 تا 0.95).

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

افزودن دوزهای مجاز آنتی‌لکوترین‌ها به درمان کمکی گلوکوکورتیکوئیدهای استنشاقی، بهبود نسبتا کمی را در عملکرد ریه ایجاد می‌کند. اگرچه افزودن آنتی‌لکوترین‌ها به گلوکوکورتیکوئیدهای استنشاقی با افزایش دوز استروئیدهای استنشاقی مشابه به نظر می‌رسد، قدرت این مرور برای تائید معادل بودن هر دو گزینه‌های درمانی کافی نیست. افزودن آنتی‌لکوترین‌ها با کنترل بهتر آسم پس‌از کاهش تدریجی گلوکوکورتیکوئیدها مرتبط است؛ اگرچه در حال حاضر نمی‌توان تاثیر کاهش دوز گلوکوکورتیکوئیدها را اندازه‌گیری کرد، به نظر می‌رسد که این تاثیر نسبتا کم باشد.

یادداشت‌های ترجمه

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Citation
Ducharme FM. Addition of anti-leukotriene agents to inhaled corticosteroids for chronic asthma. Cochrane Database of Systematic Reviews 2002, Issue 1. Art. No.: CD003133. DOI: 10.1002/14651858.CD003133.pub2.