اکنون شواهدی وجود دارد که نشان میدهد هپارین در پیشگیری از بروز عوارض، هنگام استفاده از کاتترهای مرکزی برای دسترسی به وریدهای ریز نوزادان نارس و بدحال، تاثیر مفیدی دارد.
نوزادان بسیار بیمار یا نارس (که پیشاز 37 هفته بارداری متولد میشوند) اغلب به دارو و تغذیه از طریق ورید نیاز دارند. این وریدها کوچک و شکننده هستند، بنابراین تزریقهای مکرر میتوانند برای نوزاد سخت و دردناک باشند. کاتتر مرکزی یک لوله کوچک است که میتواند وارد ورید شود و به نوزاد اجازه میدهد داروها و مایعات دیگر را برای مدت طولانی دریافت کند. کاتتر میتواند از جای خود خارج، مسدود یا عفونی شود. داروی هپارین امکان تکمیل درمان مورد نظر را در تعداد بیشتری از بیماران بدون افزایش عوارض خونریزی یا واکنشهای آلرژیک فراهم میکند. این مرور نشان داد که اکنون شواهد وجود دارد که نشاندهنده فواید هپارین است. اگر هپارین بهطور معمول استفاده شود، نظارت دقیق بر عوارض جانبی آن ضروری است.
مطالعه چکیده کامل
عوارض مرتبط با کاتترهای ورید مرکزی جایگذاریشده از راه پوست به صورت محیطی (peripherally placed percutaneous central venous catheters; PCVC) در نوزادان شامل ایجاد ترومبوز، انسداد یا جابهجایی و عفونت کاتتر است. راهکارهای پیشگیری از ایجاد ترومبوز و انسداد کاتتر شامل استفاده از هپارین هستند. بااینحال، هپارین با عوارضی مانند خونریزی و ترومبوسیتوپنی همراه است.
اهداف
ارزیابی اثربخشی هپارین برای پیشگیری از ایجاد ترومبوز مرتبط با کاتتر.
اهداف ثانویه شامل ارزیابی اثربخشی هپارین بر انسداد کاتتر، مدت زمان باز بودن کاتتر، سپسیس مرتبط با کاتتر و عوارض مرتبط با استفاده از هپارین بودند.
روشهای جستوجو
جستوجوی منابع علمی MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL از زمان تاسیس تا 13 سپتامبر 2010، کتابخانه کاکرین (شماره 2، 2010) و چکیده مقالات جلسات سالانه انجمنهای علمی کودکان انجام شد.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی یا شبه-تصادفیسازیشده روی نوزادان وارد مطالعه شدند که در آنها تزریق هپارین با دارونما (placebo) یا عدم درمان برای پیشگیری از بروز هریک از عوارض مربوط به PCVC قرار داده شده از طریق محیط مقایسه شد.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
ما دادهها را مطابق با توصیههای گروه مرور نوزادان در کاکرین جمعآوری و آنالیز کردیم.
نتایج اصلی
چهار کارآزمایی تصادفیسازیشده شناسایی شدند. سه کارآزمایی (شامل 477 نوزاد) با روششناسی (methodology) مناسب، واجد شرایط ورود بودند. خطر انسداد کاتتر کاهش یافت (RR معمول: 0.39؛ 95% CI؛ 0.22 تا 0.67؛ و NNT: 9؛ 95% CI؛ 6 تا 20). هیچ تفاوت آماری معنیداری در مدت زمان باز بودن کاتتر وجود نداشت؛ بااینحال، در یک مطالعه، آنالیز بقا (survival)، مزیت هپارین را نشان داد (نسبت خطر تعدیلشده: 0.55؛ 95% CI؛ 0.36 تا 0.83). این میتواند به دلیل بروز بالاتر خارج کردن انتخابی کاتترها در نوزادان در پایان درمان در گروه هپارین در آن مطالعه باشد (63% در مقابل 42%؛ p = 0.002). هیچ تفاوت آماری معنیداری بین دو گروه در خطر ترومبوز (RR معمول: 0.93؛ 95% CI؛ 0.58 تا 1.51)، سپسیس مرتبط با کاتتر (RR معمول: 0.82؛ 95% CI؛ 0.43 تا 1.57) یا گسترش خونریزی داخل بطنی (RR معمول: 0.50؛ 95% CI؛ 0.19 تا 1.28) وجود نداشت.
نتیجهگیریهای نویسندگان
استفاده پیشگیرانه از هپارین برای PCVC که به صورت محیطی قرار داده میشود، با کاهش انسداد، به تعداد بیشتری از نوزادان اجازه میدهد تا استفاده مورد نظر خود (درمان کامل) را تکمیل کنند. شواهد حاصل از این مرور سیستماتیک، استفاده پیشگیرانه از هپارین را برای PCVC در نوزادان تائید میکند. هیچیک از این مطالعات برای ارزیابی میزان بروز کمتر عوارض جانبی، قدرت کافی را نداشتند. اگر این درمان بهطور معمول اتخاذ شود، پایش عوارض جانبی توصیه میشود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
