داروهای رقیقکننده خون (ضدانعقاد یا anticoagulant) ممکن است برای بیمارانی که دچار لختهشدن خون در وریدهای اطراف مغز (ترومبوز سینوس (sinus thrombosis)) هستند، مفید باشند. ترومبوز سینوس یک وضعیت نادر است که در آن لختههای خون در وریدهایی که خون را از مغز تخلیه میکنند، تشکیل میشوند. بااینحال، داروهای ضدانعقاد که اغلب برای درمان ترومبوز سینوس استفاده میشوند، خطر خونریزی را به همراه دارند. ما فقط دو کارآزمایی کوچک را شامل 79 بیمار پیدا کردیم؛ نتایج این مرور نشان دادند که داروهای ضدانعقاد احتمالا بیخطر بوده و ممکن است برای افراد مبتلا به ترومبوز سینوس مفید باشند، اما این نتایج قطعی نیستند.
مطالعه چکیده کامل
درمان ترومبوز سینوس وریدی مغزی با داروهای ضدانعقاد بحثبرانگیز بوده است. داروهای ضدانعقاد (anticoagulant) ممکن است از وقوع انفارکتوسهای وریدی جدید، بدتر شدن وضعیت نورولوژیکی بیمار و آمبولی ریوی پیشگیری کنند، اما ممکن است باعث خونریزی هم بشوند.
اهداف
ارزیابی اثربخشی و بیخطری (safety) استفاده از درمان ضدانعقاد در بیماران مبتلا به ترومبوز سینوس وریدی مغزی تائیدشده.
روشهای جستوجو
ما پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سکته مغزی (stroke) در کاکرین (آخرین جستوجو در آگوست 2010)، MEDLINE (1950 تا آگوست 2010)، EMBASE (1980 تا آگوست 2010) و پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (
کتابخانه کاکرین
، شماره 1، 2011) را جستوجو کردیم. در تلاش برای شناسایی کارآزماییهای منتشرشده، منتشرنشده و در حال انجام بیشتر، ما پایگاههای ثبت کارآزماییهای در حال انجام و فهرست منابع مقالات مرتبط را بررسی کرده و با نویسندگان تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده بدون مخدوششدگی که در آنها درمان ضدانعقاد با دارونما (placebo) یا گروه کنترل باز در بیماران مبتلا به ترومبوز سینوس وریدی مغزی (که با کنتراست داخل شریانی، یا ونوگرافی با رزونانس مغناطیسی، یا ونوگرافی با تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری تائید شد) مقایسه شد.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم پیامدها را برای هر یک از دو گروه درمانی (درمان با ضدانعقاد و کنترل) استخراج کردند. دادههای پیامد برای هر بیمار در گروه درمانی که بیمار در ابتدا به آن اختصاص داده شد، آنالیز شد (آنالیز قصد درمان (intention-to-treat)). ما یک تخمین وزندهی شده را از تاثیر درمان در سراسر کارآزماییها (نسبت خطر (relative risk)، کاهش خطر مطلق (absolute risk reduction)) محاسبه کردیم.
نتایج اصلی
دو کارآزمایی کوچک را شامل 79 بیمار وارد کردیم. یک کارآزمایی (20 بیمار) اثربخشی هپارین تجزیهنشده (unfractionated heparin) داخل وریدی را با دوز تعدیلشده بررسی کرد. کارآزمایی دیگر (59 بیمار) دوز بالا و تعدیلشده براساس وزن بدن را از هپارین با وزن مولکولی پائین (نادروپارین (nadroparin)) بررسی کرد. درمان با داروی ضدانعقاد با نسبت خطر تجمعی برای مرگومیر معادل 0.33 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.08 تا 1.21) و برای مرگومیر یا وابسته شدن در کارهای روزمره برابر با 0.46 (95% CI؛ 0.16 تا 1.31) همراه بود. کاهش مطلق در خطر مرگ یا وابسته شدن در کارهای روزمره برابر با 13% (95% CI؛ 30% تا 3%-) همراه بود. هیچ موردی از خونریزی داخل مغزی علامتدار جدید گزارش نشد. یک مورد خونریزی شدید دستگاه گوارش پساز درمان با داروهای ضدانعقاد رخ داد. دو بیمار گروه کنترل (دارونما) با تشخیص احتمالی آمبولی ریوی (یکی منجر به مرگ) مواجه شدند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
براساس شواهد محدود موجود، درمان ضدانعقاد برای مدیریت بالینی ترومبوز سینوس وریدی مغزی بیخطر به نظر میرسد و با کاهش بالقوه مهمی در خطر مرگ یا وابسته شدن در کارهای روزمره همراه بود که از نظر آماری معنادار نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
