رفتن به محتوای اصلی

زیپراسیدون برای مدیریت بالینی اسکیزوفرنی و بیماری روانی شدید

در حال بررسی

پیشینه

داروهای آنتی‌سایکوتیک تیپیکال به‌عنوان خط اول درمان برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. بااین‌حال، دسته آتیپیکال داروهای آنتی‌سایکوتیک، در حال ورود به این رویکرد هستند. آتیپیکال اصطلاحی است که به‌طور گسترده برای توصیف برخی از داروهای آنتی‌سایکوتیک که تمایل کمی به ایجاد اختلالات حرکتی و افزایش پرولاکتین سرم دارند، استفاده می‌شود. برخی پیشنهادها وجود دارد که عوارض جانبی متفاوت داروهای آنتی‌سایکوتیک آتیپیکال، آن‌ها را برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی قابل قبول‌تر می‌کند. زیپراسیدون (ziprasidone) یکی از داروهای جدیدتر آتیپیکال با میل ترکیبی بالا به گیرنده سروتونین است.

اهداف

تعیین تاثیرات زیپراسیدون در مقایسه با دارونما (placebo)، داروهای آنتی‌سایکوتیک تیپیکال و دیگر موارد آتیپکال، در درمان اسکیزوفرنی و سایکوزهای مرتبط.

روش‌های جست‌وجو

جست‌وجوهای الکترونیکی در Biological Abstracts (1980-1999)، کتابخانه کاکرین (شماره 1، 1999)، پایگاه ثبت گروه اسکیزوفرنی کاکرین (ژانویه 1999)؛ CINAHL (1982-1999)؛ EMBASE (1980-1999)؛ MEDLINE (1966-1999)؛ LILACS (1982-1996)؛ PSYNDEX (1977-1999) و PsycLIT (1974-1999) انجام شدند. علاوه‌بر این، بانک‌های اطلاعاتی دارویی در سرویس‌های Dialog Corporation Datastar و Dialog نیز مورد جست‌وجو قرار گرفتند. منابع تمام مطالعات شناسایی‌شده برای یافتن کارآزمایی‌های بیشتر جست‌وجو شدند. با شرکت‌های داروسازی (فایزر (Pfizer) - تولیدکننده زیپراسیدون - و تولیدکنندگان تمام داروهای مقایسه‌ای) و نویسندگان اول تمام کارآزمایی‌های واردشده تماس گرفته شد.

معیارهای انتخاب

همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده با ارزیابی مستقل وارد شدند که زیپراسیدون را با دیگر درمان‌ها برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و سایکوزهای شبه-اسکیزوفرنی مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

استنادات و در صورت امکان، چکیده‌ها به‌طور مستقل توسط محققان بررسی شدند، مقالات سفارش داده شدند، دوباره بررسی شده و کیفیت آن‌ها ارزیابی شدند. داده‌ها به‌طور جداگانه استخراج شدند.

اگر میزان از دست رفتن بیماران در دوره پیگیری بیشتر از 50% بود، داده‌ها حذف شدند. برای داده‌های دوحالتی (dichotomous data)، خطر نسبی (RR)، 95% فاصله اطمینان (CI) و، در صورت لزوم، تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (numbers needed to treat; NNT) براساس قصد درمان (intention-to-treat; ITT)، محاسبه شدند. برای داده‌‏های پیوسته (continuous data)، تفاوت‌های میانگین وزن‌دهی‌شده (weighted mean differences; WMD) به دست آمدند. تمام داده‌ها از نظر ناهمگونی (heterogeneity) بررسی شدند.

نتایج اصلی

داده‌های مربوط به این ترکیب، از مطالعات بسیار کوتاه‌مدت (یک هفته‌ای) در مورد فرمولاسیون عضلانی، تا کارآزمایی‌هایی که بیش از شش ماه طول کشیدند، متغیر است. برای سنجش وضعیت روانی، به نظر می‌رسد زیپراسیدون موثرتر از دارونما بوده (RR: 0.8؛ 95% CI؛ 0.7 تا 0.9) و به اندازه هالوپریدول موثر است (RR: 0.8؛ 95% CI؛ 0.7 تا 1). احتمال ایجاد اختلالات حرکتی با این دارو نسبت به هالوپریدول کمتر است (RR: 0.4؛ 95% CI؛ 0.2 تا 0.6)، اما تهوع و استفراغ بیشتری را ایجاد می‌کند (RR: 2.1؛ 95% CI؛ 1.2 تا 3.8). شکل تزریقی دارو در مقایسه با هالوپریدول باعث درد بیشتری در محل تزریق می‌شود (RR: 5.3؛ 95% CI؛ 1.3 تا 22).

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

در حال حاضر داده‌ها محدود هستند. زیپراسیدون ممکن است یک داروی آنتی‌سایکوتیک موثر با عوارض خارج هرمی کمتر از هالوپریدول باشد. بااین‌حال، این دارو باعث ایجاد تهوع و استفراغ بیشتری نسبت به داروهای تیپیکال می‌شود، و، در حال حاضر، هیچ داده‌ای وجود ندارد که نشان دهد با دیگر ترکیبات آتیپیکال متفاوت است. اگر قرار است زیپراسیدون به‌طور روزمره استفاده شود، انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده طولانی‌مدت با برنامه‌ریزی، روش اجرا و گزارش‌دهی خوب مورد نیاز است.

یادداشت‌های ترجمه

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Citation
Bagnall A-M, Kleijnen J, Leitner M, Lewis R. Ziprasidone for schizophrenia and severe mental illness. Cochrane Database of Systematic Reviews 2000, Issue 4. Art. No.: CD001945. DOI: 10.1002/14651858.CD001945.