رفتن به محتوای اصلی

آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده خطر برای تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد انجام تست‌های غربالگری

غربالگری عموما به عنوان روشی موثر و بی‌خطر برای پیشگیری از بیماری‌ها در نظر گرفته می‌شود، اما این روش‌ها خطرات و معایبی نیز دارند. مهم است که فردی که تحت غربالگری قرار می‌گیرد، از خطرات بیماری و نیز چگونگی ارتباط این موضوع با خودش، آگاه باشد. چنین اطلاعاتی به افراد کمک می‌کند تا در مورد انجام یک روش غربالگری، انتخاب آگاهانه‌ای داشته باشند.

در این مرور، ما مطالعاتی را بررسی کردیم که اطلاعات خطر شخصی‌سازی‌شده را برای هر شرکت‌کننده ارائه ‌دادند، به‌طوری که او می‌توانست بر اساس مشخصات خطر شخصی خود، در مورد انجام غربالگری تصمیم بگیرد. ما 41 مطالعه را با 28,700 شرکت‌کننده پیدا کردیم که اطلاعات خطر شخصی‌سازی‌شده را به شرکت‌کنندگان ارائه ‌دادند. ما نتایج همه این مطالعات را ادغام کرده و دریافتیم که وقتی چنین مشخصات خطر در مداخله گنجانده شدند، شرکت‌کنندگان در مقایسه با افرادی که اطلاعات کلی‌تری در مورد خطر به آن‌ها ارائه شد، تصمیمات آگاهانه‌تری را در مورد انجام غربالگری گرفتند. در مجموع، 45.2% (592/1309) از شرکت‌کنندگانی که اطلاعات شخصی‌سازی‌شده خطر را دریافت کردند، در مقایسه با 20.2% (229/1135) از شرکت‌کنندگانی که اطلاعات خطر عمومی را دریافت کردند، انتخاب‌های آگاهانه‌ای را انجام دادند.

ما هم‌چنین دریافتیم که به نظر می‌رسید این مداخلات دانش افراد را افزایش داده و ممکن است صحت (accuracy) درک خطر را در شرکت‌کنندگان کارآزمایی افزایش دهند. بااین‌حال، آن‌ها بر اضطراب شرکت‌کنندگان تاثیر قابل توجهی نداشتند. نتایج هم‌چنین نشان دادند که ارائه اطلاعات در مورد خطرات شخصی‌سازی‌شده بیماری به افراد، منجر به افزایش اندکی در تعداد افرادی شد که روش غربالگری را انجام دادند. نتایج حاصل از این مرور تحت تاثیر مطالعات غربالگری سرطان پستان و سرطان روده بزرگ قرار دارند. در تعمیم این نتایج به دیگر انواع غربالگری، احتیاط باید کرد.

پیشینه

روندی به سمت مشارکت بیشتر بیمار در تصمیم‌گیری‌های مراقبت‌های سلامت وجود دارد. اگرچه غربالگری معمولا برای سلامت جامعه مفید تلقی می‌شود، خطراتی نیز با این آزمایش‌ها مرتبط است. دستیابی به مشارکت کافی مصرف‌کنندگان و تصمیم‌گیری آگاهانه، اکنون به عنوان اهداف مهم برنامه‌های غربالگری در نظر گرفته می‌شوند. نشان داده شده که تخمین‌های شخصی‌سازی‌شده خطر، روش‌های موثری برای آگاهی‌رسانی در مورد خطر هستند.

اهداف

ارزیابی تاثیرات آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده خطر (personalised risk communication) بر تصمیم‌گیری آگاهانه توسط افرادی که تست‌های غربالگری را انجام می‌دهند. ما اجزای منفردی را که تصمیمات آگاهانه را تشکیل می‌دهند، نیز ارزیابی می‌کنیم.

روش‌های جست‌وجو

دو نویسنده، پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL، کتابخانه کاکرین، شماره 3، 2012)، MEDLINE (OvidSP)؛ EMBASE (OvidSP)؛ CINAHL (EbscoHOST) و PsycINFO (OvidSP) را، بدون محدودیت زبانی، جست‌وجو کردند. ما از سال 2006 تا مارچ 2012 جست‌وجو کردیم. محدوده زمانی جست‌وجوهای قبلی برای PsycINFO از سال 1989 تا دسامبر 2005 و برای دیگر بانک‌های اطلاعاتی از سال 1985 تا دسامبر 2005 بودند. برای نسخه اصلی این مرور، ما CancerLit و Science Citation Index (مارچ 2001) را نیز جست‌وجو کردیم. ما فهرست منابع را بررسی کرده و جست‌وجوهای استنادی مطالعات واردشده و دیگر مرورهای سیستماتیک را در این زمینه انجام دادیم تا هرگونه مطالعه‌ای را که در جست‌وجوی اولیه از قلم افتاده بود، شناسایی کنیم.

معیارهای انتخاب

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای که شامل مداخله‌ای با «عنصر آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده خطر» برای افرادی بودند که تحت پروسیجرهای غربالگری قرار گرفتند، و معیارهای تصمیم‌گیری آگاهانه و پیامدهای شناختی، عاطفی یا رفتاری را گزارش کردند که به تصمیم چنین افرادی در مورد انجام یا عدم انجام غربالگری پرداختند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

دو نویسنده به‌طور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) را در مطالعات واردشده ارزیابی کرده، و داده‌ها را استخراج کردند. داده‌های مربوط به ماهیت و شرایط مداخلات، و داده‌های مرتبط با پیامد را استخراج کردیم. ما از روش‌های آماری استاندارد برای ترکیب داده‌ها با استفاده از RevMan نسخه 5 استفاده کردیم، از جمله آنالیز بر اساس سطوح مختلف جزئیات آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده خطر، شرایط مختلف غربالگری، و مطالعاتی که فقط با حضور شرکت‌کنندگان پرخطر به جای افراد در معرض خطر «متوسط» انجام شدند.  

نتایج اصلی

تعداد 41 مطالعه را شامل 28,700 نفر وارد کردیم. در این به‌روزرسانی، نوزده مطالعه جدید شناسایی شدند که به 22 مطالعه موجود در دو نسخه قبلی این مرور افزوده شدند. سه مطالعه، تصمیم‌گیری آگاهانه را در مورد انجام غربالگری پس‌از آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده خطر، به عنوان بخشی از مداخله خود، اندازه‌گیری کردند. هر سه این مطالعات در معرض خطر پائین سوگیری بودند و شواهد قوی وجود داشت که مداخلات، تصمیم‌گیری آگاهانه را افزایش دادند، اگرچه نتایج ناهمگونی داشتند. در مجموع 45.2% (592/1309) از شرکت‌کنندگانی که اطلاعات آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده خطر را دریافت کردند، در مقایسه با 20.2% (229/1135) از شرکت‌کنندگانی که اطلاعات خطر عمومی را گرفتند، انتخاب‌های آگاهانه‌ای را انجام دادند. نسبت شانس (OR) کلی برای تصمیم‌گیری آگاهانه 4.48 (95% فاصله اطمینان (CI): 3.62 تا 5.53 برای اثرات تصادفی (random effects)) و 3.65 (95% CI؛ 2.13 تا 6.23 برای اثرات تصادفی (random effects)) به دست آمدند. نه مطالعه، افزایش دانش را با استفاده از مقیاس‌های مختلف اندازه‌گیری کردند. همه این مطالعات افزایش دانش را در ارتباط با آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده خطر نشان دادند. در سه مطالعه، مداخلات روندی را به سمت درک دقیق‌تر خطر نشان دادند، اما شواهد از کیفیت پائینی برخوردار بودند. چهار مورد از شش مطالعه، تغییرات غیرمعنی‌داری را در اضطراب شرکت‏‌کنندگان پس از آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده‌ خطر به آن‌ها گزارش کردند. در مجموع، کاهش جزئی و غیرمعنی‌داری در نمرات اضطراب مشاهده شد. اکثر مطالعات (32/41) میزان انجام تست‌های غربالگری را پس‌از مداخلات اندازه‌گیری کردند. نتایج (OR: 1.15؛ 95% CI؛ 1.02 تا 1.29) شواهدی را با کیفیت پائین نشان می‌دهد که با یک تاثیر کوچک هم‌سو و سازگار است، مبنی بر اینکه آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده‌ خطر که در آن نمره خطر ارائه شد (6 مطالعه) یا به شرکت‌کنندگان، خطر طبقه‌بندی‌شده‌شان داده شد (6 مطالعه)، انجام تست‌های غربالگری را افزایش می‌دهد. 

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

شواهد محکمی از سه کارآزمایی وجود دارد که تخمین‌های شخصی‌سازی‌شده خطر که در مداخلات آگاهی‌رسانی برای برنامه‌های غربالگری گنجانده شدند، انتخاب‌های آگاهانه را افزایش می‌دهند. بااین‌حال، شواهد برای افزایش پذیرش چنین تست‌های غربالگری با مداخلات مشابه، ضعیف بوده و مشخص نیست که این افزایش با انتخاب‌های آگاهانه مرتبط است یا خیر. مطالعات شامل طیف متنوعی از برنامه‌های غربالگری بودند. بنابراین، داده‌های این مرور به ما اجازه نمی‌دهد در مورد بهترین مداخلات برای ارائه آگاهی‌رسانی شخصی‌سازی‌شده‌ خطر به منظور افزایش تصمیم‌گیری‌های آگاهانه نتیجه‌گیری کنیم. نتایج تحت تاثیر یافته‌های حوزه موضوعی ماموگرافی و سرطان کولورکتال قرار دارند. بنابراین، در تعمیم این نتایج، و به‌ویژه برای مباحث بالینی غیر از ماموگرافی و غربالگری سرطان کولورکتال، احتیاط لازم است.

یادداشت‌های ترجمه

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

استناد
Edwards AGK, Naik G, Ahmed H, Elwyn GJ, Pickles T, Hood K, Playle R. Personalised risk communication for informed decision making about taking screening tests. Cochrane Database of Systematic Reviews 2021, Issue 11. Art. No.: CD001865. DOI: 10.1002/14651858.CD001865.pub3.