رفتن به محتوای اصلی

سفالوسپورین‌های نسل سوم جدیدتر در مقایسه با آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم برای درمان مننژیت حاد باکتریایی

مننژیت حاد باکتریایی (acute bacterial meningitis; ABM) یک بیماری تهدید کننده زندگی است. در حال حاضر شواهد نشان می‌دهد که آنتی‌بیوتیک‌های قدیمی و جدید سطح یکسانی را از درمان ارائه می‌دهند. باکتری‌هایی که باعث مننژیت می‌شوند اغلب به آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم (قدیمی) مقاوم هستند، بنابراین پزشکان معمولا آنتی‌بیوتیک‌های جدیدتر (به نام سفالوسپورین‌های نسل سوم (third generation cephalosporins) را تجویز می‌کنند. شروع زودهنگام درمان بسیار مهم است و انتخاب آنتی‌بیوتیک اغلب بدون آگاهی از مقاومت دارویی امکان‌پذیر، انجام می‌شود. این مرور 19 مطالعه را با 1496 شرکت‌کننده بررسی کرد تا ببیند تفاوتی در اثربخشی میان آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم و جدیدتر وجود دارد یا خیر. این مرور هیچ تفاوتی را پیدا نکرد. عوارض جانبی در هر دو روش مشابه بودند، به جز اسهال، که در گروه سفالوسپورین شایع‌تر بود. فقط سه مطالعه با بزرگسالان سروکار داشتند؛ مطالعات باقی‌مانده شرکت‏‌کنندگان 15 سال و کمتر را وارد کردند. بنابراین، ما معتقدیم که نتایج احتمالا بیشتر به کودکان مربوط می‌شوند. آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم و جدیدتر گزینه‌های معقولی برای درمان اولیه و فوری به نظر می‌رسند. انتخاب دارو ممکن است به در دسترس بودن، مقرون‌به‌صرفه بودن و سیاست‌های محلی بستگی داشته باشد.

پیشینه

درمان آنتی‌بیوتیکی در موارد شک به مننژیت حاد باکتریایی (acute bacterial meningitis; ABM) باید بلافاصله شروع شود، حتی پیش‌از آنکه نتایج کشت مایع مغزی‌نخاعی (cerebrospinal fluid; CSF) و حساسیت (sensitivity) آنتی‌بیوتیکی در دسترس باشند. شروع فوری درمان موثر با استفاده از راه داخل وریدی ممکن است مرگ‌ومیر و ناتوانی را کاهش دهد.

اهداف

هدف این مطالعه، مقایسه اثربخشی و بی‌خطری (safety) استفاده از سفالوسپورین‌های نسل سوم (سفتریاکسون (ceftriaxone) یا سفوتاکسیم (cefotaxime)) در مقابل درمان متداول با استفاده از پنی‌سیلین (penicillin) یا آمپی‌سیلین-کلرامفنیکل (ampicillin-chloramphenicol) در بیماران مبتلا به ABM اکتسابی از جامعه است.

روش‌های جست‌وجو

پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) را جست‌وجو کردیم ( کتابخانه کاکرین 2011، شماره 1)، که شامل پایگاه ثبت تخصصی گروه عفونت‌های حاد تنفسی در کاکرین، MEDLINE (ژانویه 1966 تا هفته 4 مارچ 2011) و EMBASE (ژانویه 1974 تا اپریل 2011) است. ما هم‌چنین فهرست منابع مقالات مروری و فصل‌های کتاب را جست‌وجو کرده و برای دستیابی به کارآزمایی‌های منتشرنشده با کارشناسان تماس گرفتیم.

معیارهای انتخاب

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) که سفالوسپورین‌های نسل سوم (سفتریاکسون یا سفوتاکسیم) را با آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم (ترکیب آمپی‌سیلین-کلرامفنیکل، یا کلرامفنیکل به‌تنهایی) به‌عنوان درمان تجربی برای ABM در بزرگسالان و کودکان مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم معیارهای انتخاب مطالعه را اعمال کردند، کیفیت روش‌شناسی (methodology) را ارزیابی کرده و داده‌ها را استخراج کردند.

نتایج اصلی

نوزده کارآزمایی با 1496 بیمار وارد آنالیز شدند. هیچ ناهمگونی (heterogeneity) نتایج میان مطالعات در هیچ پیامدی به جز اسهال وجود نداشت. تفاوتی با اهمیت آماری میان گروه‌ها در خطر مرگ (تفاوت خطر (risk difference; RD): %0؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3-% تا 2%)، خطر ناشنوایی (RD: %-4؛ 95% CI؛ 9-% تا 1%) یا خطر شکست درمان (RD: %-1؛ 95% CI؛ 4-% تا 2%) وجود نداشت. بااین‌حال، خطرات کشت مثبت CSF پس‌از 10 تا 48 ساعت (RD: %-6؛ 95% CI؛ 11-% تا 0%) و افزایش در خطر بروز اسهال میان گروه‌ها که اهمیت آماری داشته باشد (RD: %8؛ 95% CI؛ 3% تا 13%) با سفالوسپورین‌های نسل سوم کاهش یافتند. خطر نوتروپنی و بثورات پوستی میان دو گروه تفاوت معنی‌داری نداشتند. بااین‌حال، به دلیل افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی از دهه 1980، یافته‌های این مرور باید با احتیاط تفسیر شوند.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

این مرور هیچ تفاوت مهمی را از نظر بالینی میان سفالوسپورین‌های نسل سوم (سفتریاکسون یا سفوتاکسیم) و آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم (ترکیب آمپی‌سیلین-کلرامفنیکل، یا کلرامفنیکل به‌تنهایی) نشان نمی‌دهد. بنابراین انتخاب آنتی‌بیوتیک به هزینه و در دسترس بودن آن بستگی دارد. الگوی مقاومت ضدمیکروبی در برابر آنتی‌بیوتیک‌های مختلف باید در کشورهایی با درآمد پائین تا متوسط، هم‌چنین در کشورهای پُردرآمد به دقت بررسی شود.

یادداشت‌های ترجمه

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Citation
Prasad K, Kumar A, Singhal T, Gupta PK. Third generation cephalosporins versus conventional antibiotics for treating acute bacterial meningitis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2007, Issue 4. Art. No.: CD001832. DOI: 10.1002/14651858.CD001832.pub3.