در طول حملات حاد آسم، از بتا-آگونیستهای استنشاقی (داروهای تسکیندهنده) برای درمان اسپاسم در مجاری هوایی ریهها استفاده میشود. این دارو را میتوان از طریق نبولیزاسیون مرطوب (wet nebulisation) یا از طریق دستگاه استنشاقی دارای محفظه نگهدارنده تجویز کرد؛ نبولیزاسیون مرطوب میتواند به صورت مداوم یا متناوب ارائه شود. این مرور، اطلاعاتی را از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده جمعآوری کرده است که روشهای ارائه مداوم و متناوب نبولایزشده را در حملات حاد آسم مقایسه کردند. در مجموع، تفاوتهایی میان دو روش مشاهده شدند، بهطوریکه نبولایزرهای مداوم در مقایسه با درمان بتا-آگونیست متناوب، کاهش متوسطی را در میزان بستری شدن بیماران ایجاد کردند. این یافته بهویژه در آسم حاد شدید مشهود بود. درمان با نبولایزر مداوم برای رساندن داروهای بتا-آگونیست جهت تسکین اسپاسم راههای هوایی در جمعیتهای منتخب مبتلا به آسم، ممکن است موثرتر از نبولایزرهای متناوب باشد.
مطالعه چکیده کامل
بیماران مبتلا به آسم حاد که در بخش اورژانس تحت درمان قرار میگیرند، اغلب با بتا-آگونیستهای استنشاقی متناوب از طریق اسپری استنشاقی درمان میشوند. استفاده از بتا-آگونیست مداوم (continuous beta-agonist; CBA) از طریق نبولایزر در شرایط اورژانسی ممکن است مزایای بیشتری در آسم حاد داشته باشد.
اهداف
تعیین اثربخشی (مثلا کاهش در تعداد موارد بستری، بهبودی در عملکرد ریوی) و خطرات (مانند عوارض جانبی، تاثیرات بر علائم حیاتی) بتا-آگونیستهای استنشاقی مداوم در مقابل متناوب برای درمان بیماران مبتلا به آسم حاد که در بخش اورژانس تحت درمان قرار میگیرند.
روشهای جستوجو
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled trials; RCTs) از جستوجو در پایگاه ثبت تخصصی کارآزماییهای گروه راههای هوایی در کاکرین شناسایی شدند. علاوهبر این، با نویسندگان اصلی و متخصصان محتوا برای شناسایی مطالعات واجد شرایط تماس گرفته شد. کتابشناختیها (bibliography) از مطالعات واردشده، مرورهای شناختهشده و کتب مرجع نیز جستوجو شدند. این جستوجو تا فوریه 2011 بهروزرسانی شد.
معیارهای انتخاب
فقط کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده برای ورود به این مرور واجد شرایط بودند. مطالعاتی با حضور بیماران مبتلا به آسم حاد وارد شدند که زودهنگام در ED با بتا-آگونیستهای استنشاقی مداوم یا متناوب درمان شدند. نبولیزاسیون «مداوم» به صورت تزریق آئروسل واقعا مداوم داروی بتا-آگونیست (مثلا با استفاده از یک نبولایزر حجم بالا که به صورت تجاری موجود است، یا با یک نبولایزر حجم کوچک با پمپ تزریق) یا نبولیزاسیونهای مکرر به اندازهای که تزریق دارو بهطور موثر مداوم باشد (یعنی 1 نبولیزاسیون هر 15 دقیقه یا بیشاز 4 نبولیزاسیون در ساعت) تعریف شد. همچنین مطالعات میبایست عملکرد ریوی یا نتایج پذیرش را گزارش کرده بودند. دو بهطور مستقل از هم مقالات بالقوه مرتبط را انتخاب کرده و دو نویسنده دیگر نیز بهطور جداگانه مقالاتی را برای ورود انتخاب کردند. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کیفیت روششناسی (methodology) کارآزماییها را ارزیابی کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
در صورتی که نویسندگان قادر به تائید روایی (validity) اطلاعات نبودند، دادهها توسط دو نویسنده مرور استخراج شدند. دادههای ازدسترفته از نویسندگان درخواست شد یا از دیگر دادههای ارائهشده در مقاله محاسبه شدند. دادهها با استفاده از Cochrane Review Manager (Version 4.1) آنالیز شدند. نسبت خطر (relative risk)، تفاوت میانگین وزندهیشده (WMD) و تفاوت میانگین استانداردشده (SMD) با 95% فواصل اطمینان (CI) مربوطه گزارش میشوند؛ دادههای مربوط به حداکثر سرعت جریان بازدمی (PEFR) و حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه (FEV-1) نیز گزارش شدند.
نتایج اصلی
تعداد 165 کارآزمایی بررسی شده و هشت مورد از آنها وارد شدند؛ در مجموع 461 بیمار مطالعه شدند (229 نفر با CBA؛ 232 نفر با بتا-آگونیستهای متناوب). در مجموع، میزان بستری شدن در بیمارستان با CBA در مقایسه با بتا-آگونیستهای متناوب کاهش یافت (RR: 0.68؛ 95% CI: 0.5 تا 0.9)؛ به نظر میرسید بیمارانی که در زمان مراجعه انسداد شدید راه هوایی داشتند، بیشترین بهره را از این مداخله بردند (RR: 0.64؛ 95% CI: 0.5 تا 0.9). بیمارانی که CBA دریافت کردند، پساز تجمیع همه مطالعات، بهبودهای کوچک اما از نظر آماری معنیداری را در تستهای عملکرد ریوی نشان دادند. بیمارانی که CBA دریافت کردند، بهبودی بیشتری را در % پیشبینیشده FEV-1؛ (SMD: 0.3؛ 95% CI: 0.03 تا 0.5) و PEFR؛ (SMD: 0.33؛ 95% CI: 0.1 تا 0.5) نشان دادند؛ این تاثیر پساز 2 تا 3 ساعت مشاهده شد. درمان مداوم عموما بهخوبی تحمل شد، و هیچ تفاوت بالینی مهمی میان گروههای درمانی در تعداد ضربان قلب (WMD؛ 2.87-؛ 95% CI؛ 6.0- تا 0.3) یا فشار خون (WMD؛ 1.75-؛ 95% CI؛ 5.6- تا 2.1) مشاهده نشد. لرزش در هر دو گروه به یک اندازه شایع بود (OR: 0.81؛ 95% CI: 0.5 تا 1.3) و غلظت پتاسیم بدون تغییر ماند (WMD: 0.02؛ 95% CI؛ 0.2- تا 0.2).
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد موجود از استفاده از CBA در بیماران مبتلا به آسم حاد شدید که به بخش اورژانس مراجعه میکنند، برای افزایش عملکرد ریوی و کاهش بستری شدن در بیمارستان حمایت میکند. علاوهبر این، به نظر میرسد درمان CBA در بیمارانی که آن را دریافت میکنند، بیخطر بوده و بهخوبی تحمل میشود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.