وجود گزینههایی برای کمک به اجتناب از انجام جراحی میتواند برای بسیاری از زنانی که با خونریزی شدید قاعدگی مشکل دارند، مهم باشد. یکی از گزینههای دارویی، داروی دانازول (Danazol) است. دانازول هورمونهایی را که باعث افزایش آندومتر (پوشش داخلی رحم که در دوران قاعدگی ریزش میکند) میشوند، سرکوب میکند. بااینحال، میتواند ویژگیهای مردانه و برخی نشانههای شبیه یائسگی، و همچنین افزایش وزن و آکنه را نیز ایجاد کند. این مرور نشان داد که اگرچه دانازول در کاهش خونریزی قاعدگی موثر است، برای نشان دادن اینکه این درمان برای زنان مبتلا به خونریزی شدید قاعدگی، قابل قبول است یا خیر، کارآزماییهای کافی وجود ندارد.
مطالعه چکیده کامل
خونریزی شدید قاعدگی (heavy menstrual bleeding; HMB) یکی از علل مهم مشکلات سلامت در زنان پیشاز سن یائسگی است. درمان دارویی، با اجتناب از جراحیهای احتمالا غیرضروری، یک گزینه درمانی جذاب است، اما در عمل، تنوع قابل توجهی وجود داشته و در مورد موثرترین درمان، عدم قطعیت دیده میشود. دانازول (Danazol) یک استروئید مصنوعی با فعالیت ضداستروژنی و ضدپروژستوژنی و خواص آندروژنی ضعیف است. دانازول گیرندههای استروژن و پروژسترون را در آندومتر سرکوب کرده و منجر به آتروفی آندومتر (نازک شدن پوشش رحم) و کاهش میزان خونریزی قاعدگی و در برخی از زنان آمنوره میشود.
اهداف
تعیین اثربخشی و تحملپذیری دانازول هنگام استفاده برای مدیریت درمانی خونریزی شدید قاعدگی در زنان در سنین باروری.
روشهای جستوجو
پایگاه ثبت تخصصی گروه اختلالات قاعدگی و ناباروری در کاکرین را جستوجو کردیم (اپریل 2007). ما همچنین پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده در کاکرین (کتابخانه کاکرین، شماره 2، 2007)، MEDLINE (1966 تا اپریل 2007)، EMBASE (1980 تا اپریل 2007)، CINAHL (1982 تا اپریل 2007) را جستوجو کردیم. همچنین تلاشهایی برای شناسایی کارآزماییها از فهرست استناد کارآزماییهای واردشده و مقالات مروری مرتبط انجام شد.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده در مورد مصرف دانازول در مقابل دارونما (placebo)، هر درمان دارویی (غیرجراحی) دیگر یا دانازول در دوزهای مختلف برای مدیریت بالینی خونریزی شدید قاعدگی در زنان در سن باروری با HMB منظم که به صورت ذهنی یا عینی اندازهگیری شدند. کارآزماییهایی که شامل زنان مبتلا به خونریزی پس از یائسگی، خونریزی بین قاعدگی و علل پاتولوژیک خونریزی شدید قاعدگی بودند، از مطالعه حذف شدند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
نه RCT، با 353 زن، شناسایی شدند که معیارهای ورود را داشتند. ارزیابی کیفیت و استخراج دادهها توسط دو نویسنده بهطور مستقل از هم انجام شدند. پیامدهای اصلی عبارت بودند از: خونریزی قاعدگی، تعداد زنانی که دچار عوارض جانبی شدند، افزایش وزن، انصراف از ادامه درمان به دلیل عوارض جانبی و دیسمنوره. اگر دادهها به شکلی مناسب برای متاآنالیز قابل استخراج نبودند، به صورت توصیفی ارائه شدند.
نتایج اصلی
بیشتر دادهها مناسب برای متاآنالیز نبودند، و نتایج براساس تعداد کمی از کارآزماییها بهدست آمدند، که همگی از قدرت کافی برخوردار نیستند. به نظر میرسد دانازول در کاهش MBL موثرتر از دارونما، پروژستوژنها، NSAIDها و OCP باشد، اما فواصل اطمینان گسترده بودند. درمان با دانازول عوارض جانبی بیشتری را نسبت به NSAIDها (OR: 7.0؛ 95% CI؛ 1.7 تا 28.2) و پروژستوژنها (OR: 4.05؛ 95% CI؛ 1.6 تا 10.2) ایجاد کرد. دانازول در مقایسه با NSAIDها (WMD؛ 1.0-؛ 95% CI؛ 1.8- تا 0.3-) و IUD آزادکننده پروژسترون (WMD؛ 6.0-؛ 95% CI؛ 7.3- تا 4.8-) طول دوره قاعدگی را بهطور قابل توجهی کاهش داد. هیچ کارآزمایی تصادفیسازیشدهای شناسایی نشد که دانازول را با ترانکسامیک اسید (tranexamic acid) یا سیستم داخل رحمی آزادکننده لوونورژسترول (levonorgestrel) مقایسه کرده باشد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
به نظر میرسد دانازول در مقایسه با دیگر درمانهای طبی، درمان موثری برای خونریزی شدید قاعدگی باشد. استفاده از آن به دلیل عوارض جانبی، قابلیت پذیرش آن برای زنان و نیاز به ادامه درمان، ممکن است محدود شود. تعداد کم کارآزماییها و حجمنمونه کم کارآزماییهای واردشده، توصیه به مصرف آن را برای مراقبتهای بالینی محدود میکند. انجام مطالعات بیشتر در آینده بعید است و این مرور تا زمانیکه مطالعات بیشتری شناسایی نشوند، بهروز نخواهد شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
