بیشتر سکتههای مغزی به دلیل انسداد ناگهانی یک شریان مغزی رخ میدهند (به این نوع سکته مغزی، سکته مغزی ایسکمیک گفته میشود). در اکثر موارد سکتههای مغزی ایسکمیک، انسداد ناشی از تشکیل یک لخته خونی است. در بیمارانی که ریتم قلب نامنظم (فیبریلاسیون دهلیزی) دارند، داروهای آنتیکوآگولانت مانند وارفارین (warfarin) از تشکیل این لختههای خونی پیشگیری کرده و از وقوع سکته مغزی جلوگیری میکنند. بااینحال، داروهای آنتیکوآگولانت ممکن است باعث خونریزی در مغز نیز شده و این تاثیر مضر بر هرگونه مزیت در بیمارانی که ریتم قلب طبیعی دارند، غلبه کند. این مرور ، 11 کارآزمایی را شامل 2487 شرکتکننده که دچار سکته مغزی شده بودند (و همچنین ریتم قلب طبیعی داشتند)، در مورد اثربخشی آنتیکوآگولانتها در پیشگیری از وقوع سکتههای مغزی بیشتر شناسایی کرد. شواهد خوبی وجود داشت که آنتیکوآگولانتها میتوانند باعث بروز خونریزی جدی شوند، اما هیچ شواهدی مبنی بر مزیت آنتیکوآگولانتها در پیشگیری از وقوع سکتههای مغزی بیشتر در چنین بیمارانی به دست نیامد. کارآزماییهای دیگر نشان دادهاند که در فردی با ریتم طبیعی قلب که دچار سکته مغزی ایسکمیک شده است، داروهای آنتیپلاکت مانند آسپرین راهی بیخطر و موثر برای کاهش خطر سکتههای مغزی و حملات قلبی بیشتر هستند.
مطالعه چکیده کامل
پساز وقوع اولین سکته مغزی ایسکمیک، حوادث عروقی بیشتر به دلیل ترومبوآمبولی، شایع و اغلب کُشنده هستند. آنتیکوآگولانتها میتوانند بهطور بالقوه خطر چنین حوادثی را کاهش دهند، اما هرگونه مزیتی ممکن است با افزایش خطر خونریزیهای کُشنده یا ناتوانکننده خنثی شود.
اهداف
ارزیابی تاثیر درمان طولانیمدت با داروی آنتیکواگولانت در مقایسه با دارونما (placebo) یا کنترل باز پساز وقوع سکته مغزی ایسکمیک غیر از کاردیوآمبولی (non-cardioembolic) احتمالی یا حمله ایسکمیک گذرا (transient ischaemic attack).
روشهای جستوجو
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سکته مغزی (stroke) در کاکرین را در می 2008 جستوجو کردیم. در جون 2008، سه پایگاه ثبت کارآزمایی آنلاین را جستوجو کرده، از جستوجوی منابع استنادی Web of Science برای شناسایی استنادهای جدید مطالعات واردشده قبلی استفاده کردیم، با یک شرکت داروسازی تماس گرفتیم، و همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کارآزماییهای واردشده با نویسندگان تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و شبه-تصادفیسازی شدهای که حداقل یک ماه درمان با داروی آنتیکواگولانت را با عامل کنترل در افرادی که سابقه سکته مغزی ایسکمیک غیر از کاردیوآمبولی یا حمله ایسکمیک گذرای احتمالی داشتند، مقایسه کردند.
گردآوری و تجزیهوتحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کارآزماییها را برای ورود به این مرور انتخاب کرده، کیفیت آنها را ارزیابی کرده، و دادهها را استخراج کردند.
نتایج اصلی
یازده کارآزمایی شامل 2487 شرکتکننده وارد این مرور شدند. کیفیت نه کارآزمایی که پیشاز اسکن روتین توموگرافی کامپیوتری (computerised tomography; CT) و استفاده از نسبت بینالمللی نرمالشده (International Normalised Ratio) برای پایش آنتیکوآگولاسیون انجام شدند، در سطح پائین بود. هیچ شواهدی مبنی بر تاثیر درمان با داروی آنتیکواگولانت بر شانس مرگومیر یا وابستگی (دو کارآزمایی، نسبت شانس (OR): 0.83؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.52 تا 1.34) یا «سکته مغزی غیر-کُشنده، انفارکتوس میوکارد یا مرگومیر عروقی» (چهار کارآزمایی، OR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.68 تا 1.37) وجود نداشت. میزان وقوع مرگومیر به هر علتی (OR: 0.95؛ 95% CI؛ 0.73 تا 1.24) و مرگومیر به علل عروقی (OR: 0.86؛ 95% CI؛ 0.66 تا 1.13) میان گروههای درمان و کنترل تفاوت معنیداری را نشان نداد. گنجاندن دو کارآزمایی که اخیرا تکمیل شدند، این نتیجهگیریها را تغییر نداد. هیچ شواهدی مبنی بر تاثیر درمان با داروی آنتیکواگولانت بر خطر عود سکته مغزی ایسکمیک وجود نداشت (OR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.66 تا 1.09). بااینحال، آنتیکوآگولانتها موجب افزایش خونریزی داخل جمجمهای کُشنده (OR: 2.54؛ 95% CI؛ 1.19 تا 5.45) و خونریزی خارج جمجمهای ماژور (OR: 3.43؛ 95% CI؛ 1.94 تا 6.08) شدند. این یافته بدان معناست که درمان با داروی آنتیکواگولانت سالانه حدود 11 مورد خونریزی داخل جمجمهای کُشنده بیشتر و 25 مورد خونریزی خارج جمجمهای ماژور بیشتر به ازای هر 1000 بیمار تحت درمان با داروی آنتیکواگولانت ایجاد میکند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
هیچ شواهدی دال بر مزیت درمان طولانیمدت با داروی آنتیکواگولانت در مقایسه با گروه کنترل در افرادی که مشکوک به سکته مغزی ایسکمیک غیر از کاردیوآمبولی یا حمله ایسکمیک گذرا بودند، وجود نداشت، اما خطر خونریزی قابل توجه دیده شد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
