هدف این مطالعه مروری چیست؟
اختلال طیف اوتیسم (autism spectrum disorder; ASD) نوعی اختلال نسبتا شایع است که شامل رشد غیر-طبیعی مغز می‌شود. این وضعیت اغلب منجر به رفتار‌های تکراری، فعالیت‌های محدود کننده، علایق محدود شده، کاهش عملکرد اجتماعی و مهارت‌های زبانی می‌شود. هیچ درمان موثری برای این ویژگی‌های ASD وجود ندارد اما تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که D-سیکلوسرین (D-cycloserine) ممکن است باعث بهبود مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی در افراد مبتلا به ASD شود. D-سیکلوسرین نوعی دارو است که برای درمان سل (عفونتی مسری که معمولا ریه‌ها را درگیر می‌کند) و اسکیزوفرنی (نوعی اختلال روانی جدی در تفکر، احساسات و رفتار) تجویز می‌شود. ما می‌خواستیم بدانیم که استفاده از D-سیکلوسرین، به‌تنهایی یا همراه با سایر درمان‌ها، در بهبود مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی در افراد مبتلا به ASD بهتر از دارونما (placebo) (قرص ساختگی) است یا بدتر. همچنین اینکه استفاده از این دارو عوارض جانبی مضر بر جای می‌گذارد یا خیر؟
پیام‌های کلیدی
به نظر می‌رسد تفاوت واضحی بین D-سیکلوسرین به علاوه آموزش مهارت‌های اجتماعی در برابر آموزش مهارت‌های اجتماعی به‌تنهایی بر مهارت‌های ارتباطی در افراد مبتلا به ASD وجود ندارد. با این حال، در مورد این نتایج نامطمئن هستیم.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
بانک‌های اطلاعاتی مطالعات علمی را جستوجو کرده و یک مطالعه مرتبط را برای ورود به این مرور پیدا کردیم. این مطالعه در ایالات متحده آمریکا انجام شده و از صنعت بودجه‌ای را دریافت نکرده بود. در مجموع 67 کودک 5 تا 11 سال وارد این مطالعه شدند. یک گروه تحت درمان با دارویی به نام D-سیکلوسرین به صورت یک بار در هفته همراه با آموزش مهارت‌های اجتماعی قرار گرفت و گروه دیگر از یک قرص دارونما (قرص ساختگی که شامل دارو نیست) به علاوه آموزش مهارت‌های اجتماعی استفاده کرد. این درمان به مدت 10 هفته ادامه داشت.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
یک هفته پس از درمان، هیچ تفاوتی در تعامل اجتماعی، رفتار‌های تکراری و مهارت‌های کلامی بین دو گروه D-سیکلوسرین و دارونما مشاهده نشد. D-سیکلوسرین در مقایسه با دارونما ممکن است باعث افزایش در بروز عوارض جانبی مضر، تعداد افرادی که از مطالعه خارج می‌شوند و پاسخ درمانی نشود.
D-سیکلوسرین می‌تواند تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی در افراد مبتلا به ASD ایجاد کند. اگر مطالعات بیشتری در این زمینه انجام شوند، این یافته‌ها احتمالا تغییر خواهند کرد. به دلیل کوتاه بودن مدت مطالعه، از اثرات طولانی-مدت D-سیکلوسرین بی‌اطلاع هستیم.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان مرور به دنبال مطالعاتی بودند که تا نوامبر 2020 منتشر شدند.
ما نمی‌توانیم با اطمینان نتیجه بگیریم که D-سیکلوسرین برای افراد مبتلا به ASD موثر است یا خیر. این مرور شامل داده‌هایی با قطعیت پائین، برگرفته از فقط یک مطالعه با نواقص روش‌شناسی و عدم دقت است. ارزش افزوده این مرور، در مقایسه با مطالعه وارد شده این است که ما خطر سوگیری را ارزیابی کرده و قطعیت شواهد را با استفاده از روش GRADE ارزیابی کردیم. علاوه بر این، اگر در به‌روز‌رسانی‌های بعدی این مرور بتوانیم داده‌های جدیدی را پیدا و آنها را تجمیع کنیم، ممکن است شواهد یافته‌های ما تقویت یا تضعیف شود.
نشانه‌های اختلال طیف اوتیسم (autism spectrum disorder; ASD)، تا حدی با اختلال در عملکرد گیرنده‌های گلوتامات N-متیل-D- آسپارتات (N-methyl-D-aspartate; NMDA) در سیناپس‌های تحریکی و ناهنجاری‌های گلوتامات همراه هستند. دارو‌های مرتبط با انتقال عصبی گلوتاماترژیک، مانند D-سیکلوسرین، که یک آگونیست نسبی گیرنده گلوتامات NMDA است - گزینه‌های درمانی بالقوه برای ویژگی‌های اصلی ASD هستند. با این حال، تاثیر بالقوه D-سیکلوسرین بر اختلالات مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی افراد مبتلا به ASD به‌طور کامل بررسی نشده و هیچ مرور سیستماتیکی از شواهد در این زمینه در دسترس نیست.
اثر‌بخشی و عوارض جانبی D-سیکلوسرین در مقایسه با دارونما (placebo) بر مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی افراد مبتلا به ASD.
در نوامبر 2020، در بانک‌های اطلاعاتی CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase، شش بانک اطلاعاتی دیگر و دو پایگاه ثبت کارآزمایی جستوجو کردیم. همچنین به جستوجو در فهرست منابع مقالات مربوطه پرداخته و با نویسندگان مطالعه وارد شده، Minshawi 2016، تماس گرفتیم تا مطالعات بیشتری را شناسایی کنیم. علاوه بر این، با شرکت‌های دارویی تماس گرفتیم، وب‌سایت‌های تولید کنندگان و منابع گزارش‌های عوارض جانبی را جستوجو کردیم.
تمام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، با هر طول مدت و دوزی از D-سیکلوسرین، با یا بدون درمان کمکی، در مقایسه با دارونما در افراد مبتلا به ASD.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را برای ورود انتخاب، داده‌های مرتبط را استخراج، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی، و با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) قطعیت شواهد را درجهبندی کرده و داده‌ها را ارزیابی و آنالیز کردند. یک گزارش روایت‌گونه (narrative) را از یافته‌ها ارائه می‌دهیم زیرا فقط یک مطالعه در این مرور وارد شد.
یک RCT تکی را وارد کردیم (Minshawi 2016) که بودجه آن توسط وزارت دفاع ایالات متحده تأمین شد. این مطالعه در دو محل در ایالات متحده آمریکا انجام شد: دانشکده پزشکی دانشگاه Indiana و مرکز پزشکی بیمارستان کودکان Cincinnati. در مطالعه وارد شده، 67 کودک مبتلا به ASD در سنین 5 تا 11 سال به‌طور تصادفی برای دریافت 10 هفته (10 دوز) از (50 میلی‌گرم) D-سیکلوسرین به علاوه آموزش مهارت‌های اجتماعی، در مقابل دارونما به علاوه آموزش مهارت‌های اجتماعی اختصاص یافتند. تصادفی‌سازی به صورت 1:1 بین بازو‌های D-سیکلوسرین و دارونما انجام شد، و معیارهای پیامد در یک هفته پس از درمان ثبت شدند. سطح «خطر سوگیری» در مطالعه وارد شده در پنج دامنه پائین و برای دو دامنه مشخص نبود.
این مطالعه (67 شرکت‌کننده) شواهدی را با قطعیت پائین از تفاوتی اندک تا عدم تفاوت بین دو گروه در همه معیارهای پیامد گزارش کرد که طی یک هفته پس از درمان اندازه‌گیری شدند: اختلال تعامل اجتماعی (تفاوت میانگین (MD) 3.61 (ارزیابی شده با Social Responsiveness Scale)؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.60- تا 12.82)؛ اختلال در ارتباطات اجتماعی (MD؛ 1.08- (با استفاده از خرده-مقیاس کلامی نامناسب Aberrant Behavior Checklist (ABC)))؛ 95% CI؛ 2.34- تا 0.18)؛ الگو‌های رفتاری محدود، تکراری، و کلیشه‌ای (MD؛ 0.12 (بر اساس ABC stereotypy subscale)؛ 95% CI؛ 1.71- تا 1.95)؛ عوارض جانبی جدی (خطر نسبی (RR)؛ 1.11؛ 95% CI؛ 0.94 تا 1.31)؛ نشانه‌های غیر-اصلی ASD (RR؛ 0.97 (اندازه‌گیری شده با مقیاس Clinical Global Impression-Improvement)؛ 95% CI؛ 0.49 تا 1.93)؛ و تحمل‌پذیری D-سیکلوسرین (RR؛ 0.32 (با توجه به تعداد افراد خارج شده از درمان)؛ 95% CI؛ 0.01 تا 7.68).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.