هدف از انجام این مرور چیست؟
اعمال تغییرات در منزل، مانند غربالگری (پوشاندن یا بستن نقاط ورود پشه‌ها به منزل با مش یا مواد دیگر) یا استفاده از مواد یا طراحی‌های خاص، مانند سقف‌های فلزی به جای سقف‌های کاه‌گلی، یا اتاق‌های مرتفع، ممکن است به کاهش بار (burden) مالاریا کمک کنند. این تغییرات از ورود پشه‌ها به منزل جلوگیری کرده، و تعداد گزیدگی‌های افراد ساکن را در منازل توسط پشه‌ها کاهش می‌دهند. اعمال برخی تغییرات در منزل که در دست بررسی هستند، علاوه بر این، هدف‌شان وارد کردن حشره‌كش‌ها به این اصلاحات است تا پشه‌هایی را از بین ببرند که سعی می‌کنند وارد منزل شوند.
پیام‌های کلیدی
بر اساس شواهد هفت مطالعه انجام شده در آفریقا، اعمال تغییرات در منازل برای پیشگیری از ورود پشه‌ها به منزل، با کاهش نسبت افراد مبتلا به انگل مالاریا در خون و کاهش کم‌خونی همراه بود. تاثیر اعمال تغییرات در منزل بر تعداد موارد مالاریای شناسایی‌شده در دوره‌های زمانی خاص مختلط بود، و به دلیل تفاوت‌های بین نتایج مطالعه، تاثیر این مداخله بر تراکم پشه‌های حاضر در فضای داخلی منازل کمتر واضح بود. شش کارآزمایی در انتظار انتشار احتمالا پایه شواهد فعلی را غنی و تقویت می‌کنند.
چه موضوعی در این مرور مورد بررسی قرار گرفت؟
این مرور مطالعاتی را خلاصه کرد که به بررسی تاثیرات اعمال تغییرات در منزل بر پیامدهای مالاریای انسانی پرداختند. اگر مطالعات تاثیر اعمال تغییرات را در منزل بر پشه‌ها (پشه‌هایی که به‌طور بالقوه حامل انگل‌های مسبب مالاریا هستند)، یا نظرات افراد ساکن را در منزل نیز گزارش کردند، آنها را هم خلاصه کردیم. پس از جست‌وجوی مطالعات مرتبط، هفت کارآزمایی منتشر شده و شش کارآزمایی در حال انجام را وارد کردیم. همه کارآزمایی‌ها، غربالگری (پنجره‌ها، درها، لبه بام‌ها، سقف‌ها یا هرگونه ترکیبی را از این موارد) را، چه به‌تنهایی چه همراه با پوشاندن لبه بام، اصلاح سقف، یا نصب لوله در لبه بام (دستگاه «lure and kill» (دستگاهی برای جلب پشه‌ها به طرف محل سمپاشی و کشتن آنها) که در شکاف لبه بام‌ها قرار داده می‌شود) ارزیابی کردند. یک کارآزمایی حشره‌کش را در غربالگری خانگی آنها گنجاند.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
این هفت کارآزمایی تعداد موارد مالاریای شناسایی شده را در دوره‌های زمانی خاص در افرادی که در منزل زندگی می‌کنند، نسبتی از افراد مبتلا به انگل مالاریا در خون‌شان، یا هر دو، را ارزیابی کردند. به‌طور کلی، مطالعات نشان دادند افرادی که در خانه‌های اصلاح‌شده زندگی می‌کنند، حدود 32% کمتر احتمال داشت که انگل‌های مالاریا را در خون خود داشته، و 30% کمتر احتمال داشت که دچار کم‌خونی متوسط یا شدید شوند. اعتماد ما به این نتایج عمدتا در سطح متوسط تا پائین قرار داشت. مطالعات کاهش 37% را در تعداد پشه‌هایی که در شب در خانه‌های اصلاح‌شده به دام می‌افتند، نشان دادند، اگرچه این نتیجه بین کارآزمایی‌ها متفاوت بود. کارآزمایی‌ها نتایج متفاوتی را برای احتمال ابتلا به یک اپیزود از مالاریای بالینی (ناشی از انگل‌های پلاسمودیوم فالسیپاروم) نشان دادند، که از 62% نرخ کمتر تا 68% نرخ بالاتر ابتلا به مالاریا برای افرادی که در منازل اصلاح‌شده زندگی می‌کردند، متغیر بود. به دلیل تناقض زیاد بین این نتایج، به این شواهد اعتماد بسیار کمی داریم.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان مرور برای یافتن مطالعات موجود تا 25 می 2022 به جست‌وجو پرداختند.
اعمال تغییرات در منزل - عمدتا غربالگری، گاهی اوقات همراه با استفاده از حشره‌کش‌ها و دستگاه‌های تطمیع و کشنده - با کاهش شیوع انگل مالاریا و کاهش افراد مبتلا به کم‌خونی همراه بودند. یافته‌های مربوط به بروز مالاریا متفاوت بودند. اعمال تغییرات هم‌چنین با تراکم کمتر پشه بالغ در فضای سربسته همراه بود، اما این تاثیر در برخی از مطالعات وجود نداشت.
مالاریا با وجود قابل پیشگیری بودن، هم‌چنان یک مشکل مهم در حوزه سلامت عمومی به شمار می‌رود. تحقیقات انجام شده در سال 1900 نشان دادند که اعمال تغییرات در منزل ممکن است انتقال مالاریا را کاهش دهند. نسخه قبلی این مرور به این نتیجه رسید که غربالگری خانگی ممکن است در کاهش مالاریا موثر باشد. این به‌روزرسانی شامل داده‌های پنج مطالعه جدید است.
ارزیابی تاثیرات اعمال تغییرات در منزل با هدف کاهش مواجهه با پشه‌ها بر بیماری مالاریا و انتقال آن.
پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده (CENTRAL)، منتشر شده در کتابخانه کاکرین؛ MEDLINE (PubMed)؛ Embase (OVID)؛ چکیده مقالات Centre for Agriculture and Bioscience International (CAB) (Web of Science)؛ و بانک اطلاعاتی منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS) را تا 25 می 2022 جست‌وجو کردیم. هم‌چنین برای یافتن کارآزمایی در حال انجام به جست‌وجو در ClinicalTrials.gov و پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت و ISRCTN registry در 25 می 2022 پرداختیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده، شامل کارآزمایی‌های خوشه‌ای-تصادفی‌سازی و کنترل شده (cluster-randomized controlled trials; cRCTs)، مطالعات متقاطع (cross-over)، و طراحی‌های stepped-wedge، هم‌چنین کارآزمایی‌های شبه-تجربی، شامل مطالعات کنترل شده قبل-و-بعد، مطالعات سری زمانی منقطع شده و کنترل شده، و مطالعات متقاطع غیر-تصادفی‌سازی شده.
به دنبال مطالعاتی بودیم که وضعیت اولیه ساختمان‌ها و اعمال تغییرات را در منازل موجود بررسی کرده و پیامدهای اپیدمیولوژیک (بروز مورد مالاریا، بروز عفونت مالاریا یا شیوع انگل) را گزارش کردند. هرگونه پیامد حشره‌شناسی (entomological ) را که در این مطالعات نیز گزارش شدند، استخراج کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات واجد شرایط را انتخاب کردند، داده‌ها را استخراج کرده، و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. برای مقایسه تاثیر مداخله در مقابل کنترل از خطر نسبی (RR) برای داده‌های دو-حالتی استفاده کردیم. برای داده‌های پیوسته، تفاوت میانگین را ارائه دادیم؛ و برای داده‌های عددی و داده‌های مربوط به نرخ (rate)، از نسبت میزان (rate ratio) بهره بردیم. همه نتایج را با 95% فواصل اطمینان (CIs) ارائه کردیم. قطعیت شواهد با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) بررسی شدند.
یک RCT و شش cRCT، با شش RCT در حال انجام دیگر، معیارهای ورود ما را داشتند. هیچ مطالعه غیر-تصادفی‌سازی شده واجد شرایطی را شناسایی نکردیم. همه کارآزمایی‌های وارد شده از سال 2009 در کشورهای جنوب صحرای آفریقا انجام شدند؛ دو مورد خانوارها و چهار مورد در سطح بلوک یا روستا انتخاب شدند. همه کارآزمایی‌ها، غربالگری پنجره‌ها، درها، لبه بام‌ها، سقف‌ها یا هر ترکیبی را از این موارد، چه به‌تنهایی، چه در ترکیب با اعمال تغییرات در لبه بام، اصلاح سقف یا نصب لوله در لبه بام («lure and kill» دستگاهی است برای جلب پشه‌ها به طرف محل سمپاشی و کشتن آنها) که با حفظ جریان هوا، ورود پشه‌ها را کاهش می‌دهد) مورد ارزیابی قرار دادند. در یک کارآزمایی، مواد غربالگری با حشره‌کش 2% پرمترین (permethrin) مخلوط شد. در پنج کارآزمایی، محققان مداخلات را اجرا کردند. یک رویکرد مبتنی بر جامعه در کارآزمایی دیگر اتخاذ شد.
به‌طور کلی، اعمال تغییرات در منزل احتمالا شیوع انگل مالاریا را کاهش داد (RR: 0.68؛ 95% CI؛ 0.57 تا 0.82؛ 5 کارآزمایی، 5183 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط)، اگرچه در یک مطالعه اثر متناقضی در زیر-جمعیتی از کودکان مشاهده شد. اعمال تغییرات در منزل شیوع کم‌خونی متوسط تا شدید را کاهش داد (RR: 0.70؛ 95% CI؛ 0.55 تا 0.89؛ 3 کارآزمایی، 3643 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بالا). هیچ تاثیر هم‌سو و سازگاری بر بروز مالاریای بالینی وجود نداشت، با نسبت نرخ (rate ratio) از 0.38 تا 1.62 (3 کارآزمایی، 3365 شرکت‌کننده، 4126.6 نفر-سال). اعمال تغییرات در منزل ممکن است تراکم پشه‌های داخل منزل را کاهش دهند (نسبت نرخ: 0.63؛ 95% CI؛ 0.30 تا 1.30؛ 4 کارآزمایی، 9894 خانوار-شب، شواهد با قطعیت پائین)، اگرچه دو مطالعه تاثیر کمی را بر این پارامتر نشان دادند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.