هدف از این مرور چه بود؟
هدف از این مرور کاکرین این بود که پی ببریم ایریدوتومی (iridotomy) در مقایسه با عدم به‌کارگیری ایریدوتومی می‌تواند باعث کند شدن زوال میدان دید در (1) افراد مبتلا به گلوکوم زاویه بسته اولیه، (2) افراد با زاویه بسته اولیه و (3) افرادی که مشکوک به زاویه بسته اولیه هستند، شود یا خیر. تمام کارآزمایی‌های بالینی مرتبط را برای پاسخ به این سوال گردآوری و تجزیه‌وتحلیل کردیم و دو مطالعه را که منتظر انتشار نتایج کامل هستند، یافتیم.
پیام‌های کلیدی
در زمان انجام مرور، اینکه ایریدوتومی می‌تواند سرعت رشد زوال میدان دید را کاهش دهد یا خیر، نامطمئن است. هنگامی‌که آنها در دسترس قرار گیرند، انتشار کامل نتایج حاصل از دو مطالعه ممکن است مزایای ایریدوتومی را آشکار کند.
در این مرور چه موضوعی را بررسی کردیم؟
گلوکوم (glaucoma) گروهی از بیماری‌های چشم است که موجب آسیب به عصب چشم می‌شود. اگر گلوکوم درمان نشود، می‌تواند منجر به نابینایی شود. گلوکوم زاویه بسته اولیه نوعی گلوکوم است که زمانی اتفاق می‌افتد که کانال‌های درناژ («زاویه‌ها») در چشم‌ها مسدود شوند، مانند یک سینک که محل تخلیه آن با چیزی پوشیده شود. این انسداد ممکن است منجر به افزایش فشار چشم شود و از این رو کل ناحیه‌ای که می‌توان اشیا را در دید جانبی مشاهده کرد («میدان دید»)، کاهش می‌یابد.
ایریدوتومی شامل استفاده از لیزر برای ایجاد سوراخ در عنبیه چشم، دیسک رنگی اطراف مردمک، است. این سوراخ به مایع اجازه می‌دهد دوباره جریان پیدا کند، که به نوبه خود کمک می‌کند تا فشار چشم کنترل شده و ممکن است پیشرفت زوال میدان دید را کندتر کند.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
در زمان انجام این مرور، ما دو کارآزمایی را شناسایی کردیم که در حال آماده کردن نتایج کامل برای انتشار هستند. در هر دو کارآزمایی، شرکت‌کنندگانی را از آسیا وارد مطالعه کردند. یک چشم از هر شرکت‌کننده، ایریدوتومی دریافت کرد و چشم دیگر ایریدوتومی را دریافت نکرد. برای ارزیابی اثربخشی ایریدوتومی در کاهش پیشرفت علائم زوال میدان دید، هیچ داده‌ای در دسترس نیست. شواهدی با کیفیت پائین تا متوسط از یک کارآزمایی نشان می‌دهد که ایریدوتومی عرض زاویه درناژ (پهنای زاویه) را 18 ماه پس از درمان افزایش داده و ممکن است با حوادث جانبی از جمله افزایش فشار چشم در یک ساعت پس از درمان همراه باشد.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
مطالعاتی را که تا 18 اکتبر 2017 منتشر شده بودند، جست‌وجو کردیم.
مطالعات موجود که مستقیما ایریدوتومی را با عدم به‌کارگیری از آن مقایسه کردند، هنوز گزارش کاملی را از کارآزمایی خود منتشر نکرده‌اند. در حال حاضر ما نمی‌توانیم نتیجه‌گیری‌های قابل اعتمادی را بر اساس کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده درباره اینکه ایریدوتومی طی یک سال سرعت از دست دادن میدان دید را در مقایسه با عدم به‌کارگیری آن کاهش می‌دهد یا خیر، به دست آوریم. انتشار کامل نتایج مطالعات ممکن است مزایایی از ایریدوتومی را روشن کند.
گلوکوم زاویه بسته (primary angle-closure glaucoma) اولیه نوعی گلوکوم مرتبط با زاویه اتاق قدامی است که از نظر فیزیکی مسدود شده است. انسداد زاویه اتاق قدامی از درناژ مایعات (آب زلالیه) درون چشم جلوگیری کرده و ممکن است فشار داخل چشم (intraocular pressure; IOP) را افزایش دهد. افزایش IOP با آسیب عصب بینایی چشم و از دست دادن میدان دید همراه است. لیزر ایریدوتومی محیطی (laser peripheral iridotomy) (که اغلب به نام «ایریدیوتومی» شناخته می‌شود) یک پروسیجر برای از بین بردن بلوک پاپیلاری (pupillary block) است که اجازه می‌دهد آب زلالیه به طور مستقیم با استفاده از لیزر، از اتاق خلفی به قدامی منتقل شود تا یک سوراخ در عنبیه ایجاد شود. این روش معمولا برای درمان بیماران مبتلا به گلوکوم زاویه بسته اولیه، بیماران مبتلا به زاویه بسته اولیه (زوایای باریک و بدون علائم نوروپاتی بینایی گلوکوماتوز (glaucomatous optic neuropathy)) و بیماران مشکوک زاویه بسته اولیه (بیماران مبتلا به انسداد برگشت‌پذیر) مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، اثربخشی ایریدوتومی در کاهش سرعت پیشرفت علائم از بین رفتن میدان دید، نامطمئن است.
ارزیابی تاثیرات ایریدوتومی در مقایسه با عدم به‌کارگیری ایریدوتومی برای گلوکوم زاویه بسته اولیه، زاویه بسته اولیه و افراد مشکوک به زاویه بسته اولیه.
پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ 2017؛ شماره 9) را جست‌وجو کردیم که شامل پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه چشم و بینایی در کاکرین؛ MEDLINE Ovid؛ Embase Ovid؛ PubMed؛ LILACS؛ ClinicalTrials.gov؛ و ICTRP بود. تاریخ جست‌وجو 18 اکتبر 2017 بود.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی یا شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده که ایریدوتومی را با بدون ایریدوتومی در افراد مشکوک به زاویه بسته اولیه، بیماران مبتلا به زاویه بسته اولیه یا بیماران مبتلا به گلوکوم زاویه بسته اولیه در یک یا هر دو چشم مقایسه کردند، واجد شرایط برای ورود به این مرور بودند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم داده‌های مربوط به ویژگی‌های مطالعه، پیامدهای مرور و خطر سوگیری (bias) را در مطالعات وارد شده استخراج کردند. ما اختلافات را از طریق بحث حل کردیم.
دو کارآزمایی (2502 چشم از 1251 شرکت‌کننده) را شناسایی کردیم که استفاده از ایریدوتومی را با عدم استفاده از آن مقایسه کردند. در هر دو کارآزمایی، افراد مشکوک به زاویه اولیه را از آسیا وارد مطالعه کرده و به‌طور تصادفی یک چشم هر یک از آنها را به ایریدوتومی و دیگری را به عدم استفاده از آن اختصاص دادند. از آنجا که گزارش‌های کامل کارآزمایی، در حال حاضر برای هیچ یک از دو کارآزمایی در دسترس نیست، هیچ داده‌ای برای ارزیابی اثربخشی ایریدوتومی در آهسته کردن پیشرفت از بین رفتن میدان دید، تغییر در IOP، نیاز به جراحی‌های بیش‌تر، تعداد داروهای مورد نیاز برای کنترل IOP، تغییر میانگین در بهترین حدت بینایی اصلاح شده (best-corrected visual acuity) و کیفیت زندگی در دسترس نیست. بر اساس داده‌های گزارش شده در حال حاضر، یک کارآزمایی شواهدی را نشان دادحاکی از اینکه ایریدوتومی اندازه زاویه را در 18 ماه افزایش می‌دهد (به میزان °12.70؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 12.06° تا °13.34؛ شامل 1550 چشم؛ شواهد با قطعیت متوسط) و ممکن است با IOP در یک ساعت پس از درمان همراه باشد (خطر نسبی: 24.00؛ 95% CI؛ 7.60 تا 75.83؛ شامل 1468 چشم؛ شواهد با قطعیت پائین). به طور کلی خطر سوگیری دو مطالعه، به دلیل عدم دسترسی به یک گزارش کامل کارآزمایی، نامعلوم بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
