سوال مطالعه مروری: آیا مصرف آنتی‌ترومبین (antithrombin)، خطر خونریزی داخل بطنی (یعنی خونریزی در مغز) و مورتالیتی را در نوزادان بسیار نارس کاهش می‌دهد؟
پیشینه: آنتی‌ترومبین دارویی است که به همراه عوامل دیگر، انعقاد خون را تنظیم می‌کند. نوزادان بسیار کم‌‌وزن هنگام تولد (یعنی نوزادانی با سن بارداری کمتر از 32 هفته) سطح آنتی‌ترومبین پائینی در خون دارند. بر اساس یک مطالعه مشاهده‌ای در نوزادان بسیار نارس، پیشنهاد شده که تجویز داروهایی برای پیشگیری از تشکیل لخته خونی (آنتی‌کوآگولانت‌ها) مانند آنتی‌ترومبین ممکن است خطر بروز خونریزی داخل بطنی و پیشرفت خونریزی داخل بطنی، عارضه شایع در نوزادان نارس، را کاهش دهد. این مرور سیستماتیک، شواهد موجود را درباره اثربخشی آنتی‌ترومبین در پیشگیری از خونریزی داخل بطنی در نوزادان بسیار نارس سنتز کرد.
ویژگی‌های مطالعه: دو کارآزمایی را با مجموع 182 نوزاد تازه متولد شده وارد کردیم که استفاده از آنتی‌ترومبین را با دارونما (placebo) (محلول قند یا آلبومین (albumin)) مقایسه کردند.
نتایج: استفاده از آنتی‌ترومبین در مقایسه با دارونما، خطرات ناشی از خونریزی در مغز، مورتالیتی یا هر پیامد مرتبط دیگر را در نوزادان بسیار نارس کاهش نمی‌دهد. با این حال، داده‌های جمع‌آوری شده برای نتیجه‌گیری‌های قطعی در مورد استفاده از آنتی‌ترومبین در پیشگیری از وقوع خونریزی داخل بطنی (یعنی خونریزی در مغز) بسیار محدود است.
نتیجه‌گیری‌‌ها: نتایج این مرور سیستماتیک، با مزیت یا تاثیر مضر آنتی‌ترومبین هم‌سو و سازگار بوده و پاسخ قطعی را به سوال مرور نمی‌دهند.
به نظر می‌رسد که تجویز آنتی‌ترومبین باعث کاهش بروز و شدت خونریزی داخل بطنی در نوزادان بسیار نارس نمی‌شود. شواهد محدودی درباره دیگر پیامدهای مرتبط از نظر بالینی در دسترس است. با توجه به عدم دقت تخمین‌ها، نتایج حاصل از این مرور سیستماتیک، با مزیت یا تاثیر مضر آنتی‌ترومبین هم‌سو و سازگار بوده و پاسخ قطعی را برای این سوال مرور ارائه نمی‌دهند.
تولد زودرس به عنوان اصلی‌ترین عامل خطر برای ایجاد خونریزی داخل بطنی (intraventricular haemorrhage) در نظر گرفته می‌شود، نوعی آسیب که در 25% از نوزادان بسیار کم‌‌وزن هنگام تولد رخ می‌دهد. خونریزی داخل بطنی در اصل وریدی است و احتمالا ترومبوزهای مادرزادی در ماتریکس ژرمینال (germinal matrix) نقش اساسی در آن ایفا می‌کنند. آنتی‌ترومبین (antithrombin)، یک گلیکوپروتئین سنتز شده در کبد، مهار کننده اصلی ترومبین پلاسمایی است، بنابراین انعقاد خون را تعدیل می‌کند. نوزادان بسیار کم‌‌وزن هنگام تولد دارای سطوح پائین آنتی‌ترومبین هستند، به همین دلیل با وجود انعقاد بیش از حد (hypercoagulability) در ساعات اولیه زندگی، خطر بروز خونریزی داخل بطنی در آنها زیاد است. تجویز آنتی‌کوآگولانت‌ها مانند آنتی‌ترومبین ممکن است خطر بالای بروز خونریزی داخل بطنی را جبران کند. آنتی‌کوآگولانت‌ها هم‌چنین ممکن است خطر ابتلا به انفارکتوس وریدی پارانشیمی را کاهش دهند، وضعیتی که خونریزی داخل بطنی را پیچیده می‌کند.
ارزیابی اینکه تجویز پروفیلاکتیک آنتی‌ترومبین (که طی 24 ساعت اول پس از تولد شروع شود) در مقایسه با دارونما (placebo)، عدم درمان، یا هپارین (heparin)، بروز خونریزی ماتریکس ژرمینال-داخل بطنی را در نوزادان بسیار نارس کاهش می‌دهد یا خیر.
پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین ( کتابخانه کاکرین ؛ 2015)؛ MEDLINE (1996 تا 22 نوامبر 2015)؛ EMBASE (1980 تا 22 نوامبر 2015) و CINAHL (1982 تا 22 نوامبر 2015) را جست‌وجو کردیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان نگارش مقاله اعمال نشد. خلاصه‌های کنگره‌های اصلی را در این زمینه (انجمن پری‌ناتال استرالیا و نیوزیلند و جوامع دانشگاهی کودکان (Perinatal Society of Australia and New Zealand and Pediatric Academic Societies)) از سال 2000 تا 2015 جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده، کارآزمایی‌های شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده و کارآزمایی‌های خوشه‌ای (cluster) که به مقایسه استفاده فوری از آنتی‌ترومبین یعنی طی 24 ساعت اول زندگی در نوزادان بسیار نارس (سن بارداری کمتر از 32 هفته، با هر وزن هنگام تولد) پرداختند.
برای هر یک از کارآزمایی‌های وارد شده، دو نویسنده به‌طور مستقل از هم، داده‌ها را استخراج کرده (مثلا تعداد شرکت‌کنندگان، وزن هنگام تولد، سن بارداری، فرمولاسیون آنتی‌ترومبین (مشتق شده از پلاسما یا نوترکیب)، روش تجویز، طول درمان و غیره) و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند (برای مثال کفایت تصادفی‌سازی، کورسازی (blinding)، پیگیری کامل). پیامدهای اولیه در نظر گرفته شده در این مرور شامل خونریزی داخل بطنی و خونریزی شدید داخل بطنی هستند.
دو کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده که در مجموع 182 نوزاد را وارد کردند، معیارهای ورود را به این مرور داشتند. هر دو کارآزمایی آنتی‌ترومبین را با دارونما مقایسه کردند. هیچ تفاوت معنی‌داری را در نرخ خونریزی داخل بطنی (RR تیپیکال: 1.30؛ 95% CI؛ 0.87 تا 1.93؛ RD تیپیکال: 0.09؛ 95% CI؛ 0.05- تا 0.23؛ 2 مطالعه، 175 نوزاد؛ I² = 18% برای RR و I² = 42% برای RD) و خونریزی شدید داخل بطنی (RR تیپیکال: 1.04؛ 95% CI؛ 0.55 تا 1.94؛ RD تیپیکال: 0.01؛ 95% CI؛ 0.11- تا 0.12؛ 2 مطالعه، 175 نوزاد؛ I² = 0% برای RR و I² = 0% برای RD) مشاهده نکردیم. میان پیامدهای ثانویه، هیچ تفاوت قابل‌توجهی را از نظر مورتالیتی نوزادان (RR تیپیکال: 2.00؛ 95% CI؛ 0.62 تا 6.45؛ RD تیپیکال: 0.04؛ 95% CI؛ 0.03- تا 0.12؛ 2 مطالعه، 182 نوزاد، I² = 46% برای RR و I² = 61% برای RD) و در دیگر پیامدهای مشخص شده، مانند دیسپلازی برونکوپولمونری، پیدا نکردیم. سطح کیفیت شواهدی که این یافته‌ها را تایید می‌کنند، به دلیل عدم دقت تخمین‌ها، پائین است.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.