پیام‌های کلیدی
ما اصلا مطمئن نیستیم که درمان‌های فیزیوتراپی درد و ناتوانی مرتبط با سندرم درد موضعی پیچیده (CRPS) را بهبود می‌بخشد یا خیر.
در این زمینه اطمینان بسیار کمی داریم، زیرا کارآزمایی‌های بالینی که پیدا کردیم:
- آنطور که می‌توانستند انجام یا گزارش نشدند (یا هر دو)؛
- شامل تعداد کمی از بیماران مبتلا به CRPS بودند؛
- طیف وسیعی را از انواع مختلف درمان‌های فیزیوتراپی آزمایش کردند؛ و
- تعداد محدودی کارآزمایی وجود داشت که هر درمان فیزیوتراپی خاصی را بررسی می‌کرد.
ما اصلا مطمئن نیستیم که درمان‌های فیزیوتراپی باعث ایجاد عوارض جانبی ناخواسته می‌شوند یا خیر؛ برای روشن شدن این موضوع به شواهد بیشتری نیاز است.
برای بررسی بیشتر این موضوع که درمان‌های فیزیوتراپی درد و ناتوانی مرتبط با CRPS را بهبود می‌بخشند یا خیر، انجام کارآزمایی‌های بالینی با کیفیت خوب مورد نیاز است.
درمان درد و ناتوانی در بزرگسالان مبتلا به سندرم درد موضعی پیچیده
سندرم درد موضعی پیچیده یک وضعیت دردناک و ناتوان‌کننده است که اغلب در پاسخ به تروما یا جراحی خود را نشان داده و با درد و ناتوانی قابل‌توجهی همراه است. CRPS را می‌توان به دو نوع تقسیم کرد: نوع I؛ (CRPS I) که در آن یک ضایعه خاص عصبی مشخص نشده، و نوع II؛ (CRPS II) که در آن یک ضایعه عصبی قابل شناسایی وجود دارد. دستورالعمل‌های بالینی توصیه می‌کنند که توان‌بخشی فیزیوتراپی باید به عنوان بخشی از درمان CRPS گنجانده شود. فیزیوتراپی برای CRPS می‌تواند شامل طیفی از درمان‌ها و رویکردهای توان‌بخشی، مانند ورزش، مدیریت درد، درمان دستی، الکتروتراپی یا مشاوره و آموزش باشد، که به تنهایی یا به صورت ترکیبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. انجام فیزیوتراپی توصیه شده زیرا تصور می‌شود که ممکن است درد و ناتوانی مرتبط با CRPS را بهبود بخشد.
ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
ما می‌خواستیم بدانیم که درمان‌های فیزیوتراپی باعث بهبود درد و ناتوانی در بزرگسالان (بالای 18 سال) مبتلا به CRPS می‌شوند یا خیر.
ما چه کاری را انجام دادیم؟
برای یافتن کارآزمایی‌های بالینی جست‌وجو کردیم که شامل بزرگسالان مبتلا به CRPS بوده، درمان‌های فیزیوتراپی را با درمان‌های دارونما (placebo) یا مراقبت‌های معمول مقایسه کرده یا درمان‌های مختلف فیزیوتراپی را با یکدیگر مقایسه کردند.
نتایج این مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اطمینان خود را نسبت به این شواهد، بر اساس عواملی مانند روش‌های انجام، حجم نمونه و طول مدت پیگیری رتبه‌بندی کردیم.
ما به چه نتایجی رسیدیم؟
تعداد 33 کارآزمایی بالینی را یافتیم که در مجموع 1317 بیمار مبتلا به CRPS نوع I اندام فوقانی یا تحتانی، یا هر دو، را وارد کردند. کارآزمایی‌ها تاثیر طیفی را از درمان‌های فیزیوتراپی بررسی کردند. فقط یک کارآزمایی را با 22 فرد مبتلا به CRPS نوع II پیدا کردیم.
در اینجا یافته‌های حاصل از مقایسه‌های بین درمان‌های مختلف فیزیوتراپی و درمان‌های دارونما یا مراقبت‌های معمول و مقایسه‌های درمان‌های مختلف فیزیوتراپی را با یکدیگر ارائه می‌کنیم.
کاهش درد
ما مطمئن نیستیم که هر یک از درمان‌های فیزیوتراپی بررسی‌شده در کارآزمایی‌های بالینی که شناسایی کردیم به کاهش درد مرتبط با CRPS کمک می‌کنند یا خیر.
کاهش ناتوانی
ما مطمئن نیستیم که هر یک از درمان‌های فیزیوتراپی بررسی‌شده در کارآزمایی‌های بالینی که شناسایی کردیم به کاهش ناتوانی مرتبط با CRPS کمک می‌کنند یا خیر.
عوارض جانبی
ما مطمئن نیستیم که هر یک از درمان‌های فیزیوتراپی بررسی‌شده در کارآزمایی‌های بالینی که شناسایی کردیم، باعث ایجاد عوارض جانبی ناخواسته می‌شوند یا خیر.
محدودیت‌های شواهد چه هستند؟
کارآزمایی‌های بالینی کوچک بوده، و ممکن است با روش‌هایی انجام شده باشند که خطاهایی را در نتایج آنها وارد کرده باشند. این امر اعتماد ما را به شواهد محدود کرد.
این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا جولای 2021 به‌روز است.
شواهد در مورد تاثیرات مداخلات فیزیوتراپی بر درد و ناتوانی در CRPS بسیار نامشخص است. این نتیجه‌گیری مشابه مرور سال 2016 ما است. RCTهایی با کیفیت بالا و در مقیاس بزرگ برای بررسی اثربخشی مداخلات مبتنی بر فیزیوتراپی در درمان درد و ناتوانی افراد مبتلا به CRPS نوع I و II مورد نیاز است.
سندرم درد موضعی پیچیده (complex regional pain syndrome; CRPS) یک وضعیت دردناک و ناتوان‌کننده است که اغلب در پاسخ به تروما یا جراحی خود را نشان داده و با درد و ناتوانی قابل‌توجهی همراه است. CRPS را می‌توان به دو نوع تقسیم کرد: نوع I؛ (CRPS I) که در آن یک ضایعه خاص عصبی مشخص نشده، و نوع II؛ (CRPS II) که در آن یک ضایعه عصب قابل شناسایی وجود دارد. دستورالعمل‌های بالینی توصیه می‌کنند که انواع مختلفی از مداخلات فیزیوتراپی به عنوان بخشی از درمان چند-وجهی (multimodal) افراد مبتلا به CRPS گنجانده شوند. این نخستین بهروزرسانی از مروری است که نخستین‌بار در شماره 2 سال 2016 منتشر شد.
تعیین اثربخشی مداخلات فیزیوتراپی در درمان درد و ناتوانی مرتبط با CRPS نوع I و II در بزرگسالان.
برای این بهروزرسانی، CENTRAL (کتابخانه کاکرین)؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ PsycINFO؛ LILACS؛ PEDro؛ Web of Science؛ DARE و Health Technology Assessments را از فوریه 2015 تا جولای 2021 بدون اعمال محدودیت در زبان مقاله جست‌وجو کردیم، فهرست منابع مطالعات وارد شده را بررسی کرده و با متخصصان در این زمینه تماس گرفتیم. هم‌چنین دیگر منابع آنلاین را برای یافتن کارآزمایی‌های منتشرنشده و کارآزمایی‌های در حال انجام جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را از مداخلات فیزیوتراپی در مقایسه با دارونما (placebo)، عدم-درمان، مداخله دیگر یا مراقبت‌های معمول، یا دیگر مداخلات فیزیوتراپی در بزرگسالان مبتلا به CRPS نوع I و II وارد کردیم. پیامدهای اولیه عبارت بودند از شدت درد و ناتوانی. پیامدهای ثانویه، نمرات ترکیبی برای نشانه‌های CRPS، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (HRQoL)، برداشت کلی بیمار از تغییر (patient global impression of change; PGIC) و عوارض جانبی بودند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم بانک‌های اطلاعاتی را برای یافتن مطالعات واجد شرایط غربالگری کردند، داده‌ها را استخراج کرده، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده، و قطعیت شواهد را با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردند.
تعداد 16 کارآزمایی جدید (600 شرکت‌کننده) را به همراه 18 کارآزمایی از مرور اصلی، در کل شامل 34 RCT (1339 شرکت‌کننده) وارد کردیم. سی-سه کارآزمایی شامل شرکت‌کنندگان مبتلا به CRPS I و یک کارآزمایی شامل شرکت‌کنندگان مبتلا به CRPS II بودند. کارآزمایی‌های وارد شده طیف متنوعی را از مداخلات از جمله توان‌بخشی فیزیکی، مدالیتی‌های الکتروتراپی، توان‌بخشی هدایت‌شده از طریق قشر مغز، طب سوزنی الکتریکی (electroacupuncture) و رویکردهای مبتنی بر مواجهه مقایسه کردند. بیشتر مداخلات در کارآزمایی‌های کوچک و تکی آزمایش شدند. اکثر آنها به‌طور کلی در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشتند (27 کارآزمایی) و مابقی در معرض خطر سوگیری «نامشخص» (هفت کارآزمایی). به دلیل محدودیت‌های جدی مطالعه، عدم-دقت و ناهمگونی موجود، برای همه مقایسه‌ها و پیامدهایی که برای آنها شواهدی یافت شد، سطح قطعیت شواهد را بسیار پائین رتبه‌بندی کردیم. کارآزمایی‌های وارد شده به ندرت عوارض جانبی را گزارش کردند.
فیزیوتراپی در مقایسه با حداقل مراقبت در بزرگسالان مبتلا به CRPS I
یک کارآزمایی (135 شرکت‌کننده) با بررسی فیزیوتراپی چند-وجهی، که داده‌های درد برای آن در دسترس نبود، هیچ تفاوت بین-گروهی را در شدت درد در پیگیری 12-ماه پیدا نکرد. فیزیوتراپی چند-وجهی در مقایسه با کنترل توجه (attention control) اندک بهبودی بین-گروهی را در پیامد ناتوانی در 12 ماه پیگیری نشان داد (نمره Impairment Level Sum، مقیاس 5 تا 50؛ تفاوت میانگین (MD): 3.7-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 7.13- تا 0.27-) (شواهد با قطعیت بسیار پائین). داده‌های معادل برای درد در دسترس نبودند. جزئیات مربوط به عوارض جانبی گزارش نشدند.
فیزیوتراپی در مقایسه با حداقل مراقبت در بزرگسالان مبتلا به CRPS II
هیچ کارآزمایی را از مداخله فیزیوتراپی در مقایسه با حداقل مراقبت برای بزرگسالان مبتلا به CRPS II پیدا نکردیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.