سندرم روده تحریک‌پذیر چیست؟
سندرم روده تحریک‌پذیر (irritable bowel syndrome; IBS) یک اختلال مزمن شایع است که فرد در آن دچار علائم زیر می‌شود: درد شکمی، ناراحتی، نفخ، یبوست یا اسهال یا هر دو. از آنجایی که افراد مختلف دچار علائم مختلفی می‌شوند، درمان آن دشوار است. برخی از افراد به‌عنوان علامت اصلی بیماری دچار یبوست می‌شوند، که این شکل از IBS به نام IBS-C شناخته شده است، در حالی که برخی دیگر به عنوان علامت اصلی، دچار اسهال می‌شوند. این شکل از IBS به نام IBS-D شناخته شده است. برخی دیگر، هم دچار یبوست و هم دچار اسهال می‌شوند که این شکل از IBS به نام IBS-M که M مخفف مختلط (mixed) است، شناخته شده است. در حال حاضرهیچ توافقی در زمینه بهترین شکل درمان برای IBS وجود ندارد. این بدان معنی است که ارزیابی اثربخشی و ایمنی درمان‌ها از جمله درمان هومیوپاتی، که برخی از افراد مبتلا به IBS از آن استفاده می‌کنند، مهم است.
هومیوپاتی چیست؟
هومیوپاتی انواع مختلفی دارد. هومیوپاتی بالینی، یک «درمان (remedy)» را برای یک وضعیت خاص مانند IBS مطابقت می‌دهد و هر فردی که این بیماری را داشته باشد، همان درمان را دریافت خواهد کرد. هومیوپاتی انفرادی شامل مجموعه‌ای از مشاوره‌های عمقی برای ارزیابی علائم و موضوعات دیگری است که ممکن است بیمار را تحت تاثیر قرار دهند. هومیوپات پس از مشاوره عمقی بر اساس علائم شخصی فرد، مناسب‌ترین درمان را انتخاب می‌کند. هومیوپاتی انفرادی هم مشاوره و هم درمان را در برمی‌گیرد، در حالی که هومیوپاتی بالینی شامل درمان بدون مشاوره عمقی است.
محققان چه چیزی را مورد بررسی قرار دادند؟
محققان به بررسی این موضوع پرداختند که آیا درمان هومیوپاتیک باعث بهبود علائم IBS در افراد مبتلا به IBS می‌شود.
محققان چه چیزی را یافتند؟
چهار کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) با 307 شرکت‌کننده مبتلا به IBS وارد شدند. دو RCT (129 شرکت‌کننده) به مقایسه درمان هومیوپاتیک (اسافوتیدا (asafoetida) و اسافوتیدا به همراه نوکس ومیکا (nux vomica)) با درمان دارونما (placebo) برای درمان افراد مبتلا به IBS-C پرداختند. یک مطالعه (23 شرکت‌کننده) به مقایسه درمان هومیوپاتیک انفرادی با مراقبت معمول در میان زنان مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر پرداخت. یک مطالعه (94 شرکت‌کننده) که یک مطالعه با سه بازو بود، به مقایسه درمان هومیوپاتیک انفرادی به همراه مراقبت معمول، گوش سپردن حمایتی به همراه مراقبت معمول و مراقبت معمول پرداخت.
چهار کارآزمایی، اثرات درمان هومیوپاتیک را بر شدت علائم IBS مورد بررسی قرار دادند. نمی‌توان بر اساس RCTای که به مقایسه درمان هومیوپاتیک انفرادی با مراقبت معمول پرداخت، به دلیل تعداد کم شرکت‌کنندگان و کیفیت پایین گزارش‌دهی در این کارآزمایی، نتیجه‌گیری کرد. این مطالعه در سال 1990 انجام شد و ممکن است از آن زمان به بعد مراقبت معمول برای IBS تغییر کرده باشد که این موضوع نتیجه‌گیری را در مقایسه با درمان‌های کنونی دشوار می‌سازد.
نمی‌توان بر اساس یک مطالعه سه بازویی که درمان هومیوپاتیک انفرادی را به همراه مراقبت معمول، گوش سپردن حمایتی را به همراه مراقبت معمول و مراقبت معمول را با هم مقایسه کرد، به دلیل تعداد کم شرکت‌کنندگان در بازوی درمان هومیوپاتیک (16 = n)، نتیجه‌گیری کرد.
نتایج حاصل از دو مطالعه کوچک ترکیب شدند (129 شرکت‌کننده) و نشان دادند که ممکن است یک منفعت احتمالی برای هومیوپاتی بالینی با استفاده از درمان اسافوتیدا، بیش از دارونما برای بیماران مبتلا به IBS-C، در یک پیگیری کوتاه‌مدت دو هفته‌ای وجود داشته باشد. با این حال هر دو مطالعه در دهه 1970 انجام شدند که روند گزارش‌دهی کارآزمایی‌ها به اندازه کارآزمایی‌های فعلی جامع نبودند و ما در مورد این نتایج بسیار نامطمئن هستیم و نمی‌توانیم منفعت احتمالی هومیوپاتی بالینی را نشان دهیم.
نتیجه‌گیری‌ها
نتایج به‌دست آمده برای پیامدهای ارزیابی‌شده در این مرور نامطمئن هستند. بنابراین نمی‌توان در مورد اثربخشی و ایمنی هومیوپاتی برای درمان IBS نتیجه‌گیری کرد. برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی هومیوپاتی بالینی و انفرادی برای درمان IBS، انجام RCTهای بیشتر با کیفیت بالا که تعداد بیشتری را از بیماران به کار گیرند، مورد نیاز هستند.
نتایج به‌دست آمده برای پیامدهای ارزیابی‌شده در این مرور نامطمئن هستند. بنابراین نمی‌توان در مورد اثربخشی و ایمنی هومیوپاتی برای درمان IBS نتیجه‌گیری کرد. انجام RCTهای بیشتر با کیفیت بالا و دارای توان آزمون کافی برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی هومیوپاتی بالینی و انفرادی برای IBS در مقایسه با دارونما یا مراقبت معمول مورد نیاز هستند.
سندرم روده تحریک‌پذیر (irritable bowel syndrome; IBS) یک اختلال شایع و مزمن است که منجر به کاهش کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و بهره‌وری کاری می‌شود. نسخه قبلی این مرور قادر به نتیجه‌گیری در مورد اثربخشی درمان هومیوپاتیک برای IBS نبود و توصیه شد که RCTهای بیشتر با کیفیت بالا برای بررسی بالینی و هزینه - اثربخشی درمان هومیوپاتیک برای IBS انجام شوند. دو نوع درمان هومیوپاتیک در این مرور سیستماتیک مورد بررسی قرار گرفت: 1. هومیوپاتی بالینی که در آن یک درمان خاص برای یک بیماری خاص تجویز می‌شود؛ 2. درمان هومیوپاتیک انفرادی، که در آن درمان هومیوپاتیک بر اساس علائم شخصی فرد پس از یک مشاوره دقیق تجویز می‌شود.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی درمان هومیوپاتیک برای IBS.
برای این به‌روزرسانی، ما MEDLINE؛ CENTRAL؛ Embase؛ Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL)؛ پایگاه اطلاعات طب مکمل و وابسته (Allied and Complementary Medicine Database; AMED)؛ پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های التهابی روده (IBD) در کاکرین و پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها از آغاز تا 31 آگوست 2018 را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs)، مطالعات کوهورت و مورد-شاهدی (case-control) که به مقایسه درمان هومیوپاتیک با دارونما (placebo)، سایر درمان‌های کنترل، یا مراقبت معمول، در بزرگسالان مبتلا به IBS پرداختند، برای ورود به این مرور در نظر گرفته شدند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم، خطرات سوگیری (bias) را ارزیابی و داده‌ها را استخراج کردند. پیامد اولیه بهبود کلی IBS بود که بر اساس نمره شدت علائم IBS اندازه‌گیری شد. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از کیفیت زندگی، درد شکمی، تکرر دفع مدفوع، قوام مدفوع، و عوارض جانبی. قطعیت کلی شواهد حمایت‌کننده از پیامدهای اولیه و ثانویه با استفاده از معیارهای GRADE ارزیابی شدند. ما برای ارزیابی خطر سوگیری (bias) از ابزار خطر سوگیری کاکرین استفاده کردیم. ما میانگین تفاوت (MD) و 95% فاصله اطمینان (CI) را برای پیامدهای پیوسته و خطر نسبی (RR) و 95% CI را برای پیامدهای دوتایی محاسبه کردیم.
4 RCT وارد شدند (307 شرکت‌کننده). دو مطالعه به مقایسه هومیوپاتی بالینی (درمان هومیوپاتیک، (اسافوتیدا (asafoetida) و اسافوتیدا به همراه نوکس ومیکا (nux vomica)) با دارونما برای IBS با یبوست (IBS-C) پرداختند. یک مطالعه به مقایسه درمان هومیوپاتیک انفرادی (مشاوره به همراه درمان) با مراقبت معمول برای درمان IBS در بیماران مونث پرداخت. یک مطالعه، که یک RCT با سه بازو بود، درمان هومیوپاتیک انفرادی را با گوش سپردن حمایتی یا مراقبت معمول مقایسه کرد. خطر سوگیری در سه مطالعه (دو مطالعه به ارزیابی هومیوپاتی بالینی و یک مطالعه به مقایسه درمان هومیوپاتیک انفرادی با مراقبت معمول پرداختند) در اغلب معیارها نامشخص و در گزارش‌دهی انتخابی در یکی از مطالعات مربوط به هومیوپاتی بالینی بالا بود. یک مطالعه که از سه بازو تشکیل شده بود و درمان هومیوپاتیک انفرادی را با مراقبت معمول و گوش سپردن حمایتی مقایسه کرد، در چهار حوزه در معرض خطر پایین سوگیری و در دو حوزه در معرض خطر بالای سوگیری (سوگیری عملکرد و سوگیری تشخیص) قرار داشت.
یک متاآناليز (meta-analysis) از مطالعاتی که به ارزیابی هومیوپاتی بالینی پرداختند (171 شرکت‌کننده مبتلا به IBS-C) انجام شد. یک پیگیری کوتاه‌مدت دو هفته‌ای نشان داد که بهبود کلی علائم در 73% (46/63) از شرکت‌کنندگان دریافت کننده اسافوتیدا در مقایسه با 45% (30/66) از شرکت‌کنندگان درمان شده با دارونما دیده شد (RR: 1.61؛ 95% CI؛ 1.18 تا 2.18؛ 2 مطالعه؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). در مطالعه دیگر مربوط به هومیوپاتی بالینی، 68% (13/19) از افرادی که در بازوی اسافوتیدا به همراه نوکس ومیکا بودند و 52% (12/23) از افرادی که در بازوی دارونما بودند، در دو هفته با بهبود کلی علائم روبه‌رو شدند (RR: 1.31؛ 95% CI؛ 0.80 تا 2.15؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). در این مطالعه که به مقایسه درمان هومیوپاتیک انفرادی با مراقبت معمول پرداخت (20 = N)، میانگین نمره بهبود کلی (احساس ناخوشی) در 12 هفته معادل 4.55 ± 1.44؛ (9 = n) در بازوی درمان هومیوپاتیک انفرادی و 1.97 ± 1.41؛ (11 = n) در بازوی مراقبت معمول بود (MD: 0.03؛ 95% CI؛ 3.16- تا 3.22؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین).
در این مطالعه که به مقایسه درمان هومیوپاتیک انفرادی با مراقبت معمول پرداخت، میانگین نمره شدت علائم IBS در 6 ماه معادل 112.4 ± 210.44 در بازوی درمان هومیوپاتیک انفرادی (16 = n) و 110.22 ± 237.3 در بازوی مراقبت معمول (60 = n) بود (MD: -26.86؛ 95% CI؛ 88.59- تا 34.87؛ شواهد با قطعیت پایین). میانگین نمره کیفیت زندگی (EQ-5D) در 6 ماه در شرکت‌کنندگان گروه هومیوپاتی معادل 69.07؛ (17.35 = SD) و در شرکت‌کنندگان مراقبت معمول معادل 63.41؛ (23.31 = SD) بود (MD: 5.66؛ 95% CI؛ 4.69- تا 16.01؛ شواهد با قطعیت پایین).
در این مطالعه که به مقایسه درمان هومیوپاتیک انفرادی با گوش سپردن حمایتی پرداخت، میانگین نمره شدت علائم IBS در 6 ماه معادل 112.4 ± 210.44 در بازوی درمان هومیوپاتیک انفرادی (16 = n) و 120.72 ± 262 در بازوی گوش سپردن حمایتی (18 = n) بود (MD: -51.56؛ 95% CI؛ 129.94- تا 26.82؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). میانگین نمره کیفیت زندگی در 6 ماه در شرکت‌کنندگان گروه هومیوپاتی معادل 69.07؛ (17.35 = SD) و در شرکت‌کنندگان گوش دادن حمایتی 63.09؛ (24.38 = SD) بود (MD: 5.98؛ %95 CI؛ 8.13- تا 20.09؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین).
هیچ یک از مطالعات واردشده، درد شکمی، تکرر دفع مدفوع، قوام مدفوع، یا عوارض جانبی را گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.