حرف آخر
ما دریافتیم که درمان‌های روان‌شناختی ممکن است به بهبود رفتار پدر و مادر‌هایی بینجامد که والدین کودکان مبتلا به سرطان، درد مزمن، دیابت یا آسیب تروماتیک مغزی هستند و ممکن است باعث بهبود سلامت روان والدین کودکان مبتلا به سرطان یا درد مزمن شود. درمان شناختی-رفتاری (cognitive-behavioral therapy; CBT) و درمان حل مسئله (problem-solving therapy; PST) انواع درمان‌های امیدبخش هستند. ما نتوانستیم به سوالات در مورد اینکه آیا درمان‌های روان‌شناختی برای والدین کودکانی با شرایط پزشکی دیگر، کمک‌کننده هست یا خیر یا اینکه آیا انواع دیگر درمان مفید هستند یا خیر، پاسخ دهیم، چرا که داده‌های کافی در اختیار نداشتیم. یافته‌های ما ممکن است تحت تاثیر تفاوت‌ها در شیوه اندازه‌گیری مورد استفاده در مطالعات قرار گرفته باشند. مطالعات جدید ممکن است نتایج این بررسی را تغییر‌دهند و بنابراین یافته‌های ما باید با احتیاط تفسیر شوند.
پیشینه
ما مرور منتشر شده قبلی خود را درباره درمان‌های روان‌شناختی برای والدین کودکان مبتلا به بیماری‌های جسمی طولانی‌مدت یا تهدید‌کننده زندگی، با اضافه کردن مطالعات منتشر شده تا جولای 2018 بهروزرسانی کردیم.
پدر و مادری کردن برای کودک مبتلا به بیماری مزمن، امری چالش‌برانگیز است. پدر و مادر ممکن است در برقراری تعادل بین مراقبت از کودک با دیگر وظایفی که دارند دچار مشکل شوند و این می‌تواند باعث افزایش تجربه استرس، غمگینی، یا درگیری‌های خانوادگی شود. فرزندان آنها ممکن است مشکلات هیجانی یا رفتاری داشته باشند. والدین می‌توانند بر سازگاری فرزندشان با وضعیت پزشکی خود اثرگذار باشند. درمان‌های روان‌شناختی برای والدین، آموزش مهارت‌های تنظیم هیجان یا تغییر رفتار را با هدف بهبود والدین، کودک و سلامت خانواده، فراهم می‌کند.
ما می‌خواستیم بدانیم که آیا درمان‌های روان‌شناختی برای والدین کودکان و نوجوانان (تا سن 19 سال) مبتلا به بیماری مزمن مفید است یا خیر. ما مطالعاتی را وارد مرور کردیم که مداخلات عمدتا روان‌شناختی را با درمان‌های غیر‌روان‌شناختی، درمان معمول، یا لیست انتظار مقایسه کرده بودند. پیامدها، رفتار فرزندپروری (به عنوان مثال رفتار‌های حمایتی)، سلامت روان والدین، رفتار/ناتوانی کودک، سلامت روان کودک، علائم پزشکی کودک، عملکرد خانواده و عوارض جانبی بودند.
نتایج کلیدی
ما 21 مطالعه جدید را در این بهروزرسانی وارد و 23 مطالعه را که دیگر واجد شرایط ورود به مطالعه نبودند، حذف کردیم و در نتیجه 44 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده (کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده، که در آن شرکت‌کنندگان به صورت تصادفی به یکی از گروه‌های درمان یا درمان متفاوت یا عدم درمان اختصاص داده می‌شوند تا شواهد قابل اطمینان‌تری ارایه دهند) را با مجموعا 4697 شرکت‌کننده (میانگین سن کودک = 11 سال) به دست آوردیم. طول‌مدت این مطالعات از یک روز تا 24 ماه متغیر بود. مطالعات، کودکان مبتلا به آسم (4)، سرطان (7)، درد مزمن (درد عود‌کننده یا پایدار به مدت بیش از سه ماه، شامل دو مطالعه در مورد کودکان مبتلا به بیماری‌های التهابی روده (15))، دیابت (15)، بیماری‌های پوستی (1) و آسیب تروماتیک مغزی (3) را در بر می‌گرفتند؛ یک مطالعه شامل کودکان مبتلا به اگزما و کودکان مبتلا به آسم می‌شد. انواع درمان شامل CBT (21)، خانواده‌درمانی (4)، مصاحبه انگیزشی (3)، درمان مولتی‌سیستمیک (4)، و PST (12) می‌شد. منابع مالی شامل دولت‌های فدرال و محلی، بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها و بنیاد‌ها بودند.
ما متوجه شدیم که رفتار فرزندپروری در مطالعات کودکان مبتلا به سرطان، درد مزمن، دیابت و آسیب تروماتیک مغزی بلافاصله بعد از درمان بهبود یافته بود که در مورد والدین کودکان مبتلا به سرطان و درد مزمن به مدت طولانی، ادامه یافت. سلامت روان پدر و مادر، در مطالعات مربوط به کودکان مبتلا به سرطان و درد‌های مزمن بلافاصله بعد از درمان بهبود یافته بود که به مدت طولانی ادامه داشت. سلامت روان والدین، در مطالعات مربوط به کودکان مبتلا به دیابت بهبود نیافت. ما دریافتیم که CBT و PST، رفتار فرزندپروری را بلافاصله پس از درمان بهبود بخشیدند که به مدت طولانی ادامه داشت. PST همچنین، باعث بهبود سلامت روان والدین، بلافاصله پس از درمان و در بلند‌مدت می‌شد اما در مورد CBT این‌طور نبود. ما به دلیل نا‌‌کافی بودن دادهها، نمی‌توانستیم ارزیابی کنیم که آیا انواع دیگر درمان روان‌شناختی، برای والدین مفید هستند یا خیر. ما دریافتیم که این اثرات درمانی به‌طور کلی کوچک بودند. ما دریافتیم که بیشتر مطالعات (32 مطالعه) اینکه آیا عوارض جانبی رخ‌داده یا خیر را گزارش نکرده‌اند. در مطالعات اندکی که آن را گزارش کرده بودند، هیچ یک از شرکت‌کنندگان دچار عوارض جانبی ناشی از درمان روان‌شناختی نشده بودند.
کیفیت شواهد
ما کیفیت شواهد به‌دست آمده را از مطالعات را با استفاده از چهار سطح رتبه‌بندی کردیم: بسیار پایین، پایین، متوسط، یا بالا. شواهد با کیفیت بسیار پایین به این معنی است که ما در مورد نتایج بسیار نامطمئن هستیم. شواهد با کیفیت بالا به این معنی است که ما در مورد نتایج بسیار مطمئن هستیم. داده‌های کافی برای پاسخ به برخی قسمت‌های سؤالات مرور ما وجود نداشت. شواهد کافی (کیفیت پایین تا متوسط) برای رسیدن به برخی از نتیجه‌گیری‌ها در مورد اثرات درمان روان‌شناختی برای والدین کودکان مبتلا به سرطان و درد مزمن و اثرات CBT و PST وجود داشت.
درمان روان‌شناختی ممکن است باعث بهبود رفتار فرزندپروری میان والدین کودکان مبتلا به سرطان، درد‌های مزمن، دیابت و آسیب تروماتیک مغزی شود. ما همچنین فهمیدیم که ممکن است درمان روان‌شناختی اثرات مفیدی بر بهبود سلامت روان والدین کودکان مبتلا به سرطان و درد مزمن داشته باشد. CBT وPST ممکن است رفتار فرزندپروری را بهبود بخشند. همچنین PST ممکن است به بهبود سلامت روان والدین منجر شود. با این حال، کیفیت شواهد به‌طور کلی پائین است و دادهها برای ارزیابی بیشتر پیامدها کافی نیستند. یافته‌های ما ممکن است بعد از انجام مطالعات جدید تغییر کنند.
درمان‌های روان‌شناختی برای والدین کودکان و نوجوانان مبتلا به بیماری‌های مزمن با هدف بهبود رفتار فرزندپروری و سلامت روان، عملکرد کودک (رفتار/ناتوانی، سلامت روان و علایم پزشکی) و عملکرد خانواده انجام می‌شوند.
این یک نسخه به‌روز‌رشده از مرور اصلی کاکرین (2012) است که اولین بار در سال 2015 بهروزرسانی شد.
بررسی اثر‌بخشی و عوارض جانبی درمان‌های روان‌شناختی برای والدین کودکان و نوجوانان مبتلا به بیماری مزمن.
ما در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ و پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها به دنبال مطالعات منتشر شده تا جولای 2018 جست‌وجو کردیم.
مطالعات وارد شده به مرور، کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (RCTs) بودند که مداخلات روان‌شناختی برای والدین کودکان و نوجوانان مبتلا به بیماری مزمن انجام داده بودند. در این بهروزرسانی ما مطالعاتی را با بیش از 20 شرکت‌کننده در هر بازو وارد کردیم. در این بهروزرسانی، ما مداخلاتی را وارد کردیم که درمان‌های روان‌شناختی و دارویی را ترکیب کرده بودند. ما گروه‌های مقایسه را که درمان غیر‌روان‌شناختی (به عنوان مثال آموزش روانی)، درمان معمول (به عنوان مثال مراقبت‌های پزشکی استاندارد بدون درمان روان‌شناختی اضافه شده)، یا لیست انتظار را دریافت کرده بودند، وارد کردیم.
ما ویژگی‌های مطالعه و پیامدهای پس از درمان و اولین پیگیری دردسترس را استخراج کردیم. پیامدهای اولیه، رفتار فرزندپروری و سلامت روان والدین بودند. پیامدهای ثانویه، رفتار/ناتوانی کودک، سلامت روان کودک، علائم پزشکی کودک و عملکرد خانواده بودند. ما دادهها را با استفاده از تفاوت میانگین استاندارد (SMD) و مدل اثرات تصادفی تجمیع کردیم و پیامدها را براساس وضعیت پزشکی و نوع درمان ارزیابی کردیم. ما خطر سوگیری (bias) را با راهنمای کاکرین و کیفیت شواهد را با استفاده از درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
ما 21 مطالعه جدید را اضافه کردیم. ما 23 مطالعه را از بهروزرسانی قبلی که دیگر معیارهای ورود ما را برآورده نمی‌کردند، حذف کردیم. در حال حاضر 44 RCTs، با 4697 شرکت‌کننده پس از درمان، وجود دارد. مطالعات شامل کودکان مبتلا به آسم (4)، سرطان (7)، درد مزمن (13)، دیابت (15)، بیماری التهابی روده (2)، بیماری‌های پوستی (1)، و آسیب تروماتیک مغزی (3) بودند. انواع درمان شامل درمان شناختی‌رفتاری یا CBT؛ (21)، خانواده درمانی (4)، مصاحبه انگیزشی (3)، درمان مولتی‌سیستمیک (4)، و درمان حل مساله (12) می‌شدند. ما خطر سوگیری (bias) را برای اکثر حوزه‌ها کم یا نامشخص برآورد کردیم، به جز سوگیری گزارش‌دهی انتخابی، که ما برای 19 مطالعه با توجه به گزارش‌دهی ناقص پیامد، بالا درنظر گرفتیم. کیفیت شواهد از بسیار پایین تا متوسط رتبه‌بندی شد. ما کیفیت شواهد را به دلیل عدم تجانس بالا، عدم دقت، و سوگیری انتشار، کاهش دادیم.
بررسی پیامدهای والدین براساس وضعیت پزشکی
درمان‌های روان‌شناختی ممکن است به بهبود رفتار فرزندپروری (به عنوان مثال رفتار‌های ناسازگار یا نگران؛ نمرات پایین‌تر بهتر است) در کودکان مبتلا به سرطان پس از درمان و پیگیری (SMD: -0.28؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.43- تا 0.13-؛ 664 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ SMD -0.21؛ 95% CI؛ 0.37- تا 0.05-؛ 625 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛I2 = 0%؛ به ترتیب؛ شواهد با کیفیت پایین)، درد مزمن پس از درمان و پیگیری (SMD: -0.29؛ 95% CI؛ 0.47- تا 0.10-؛ 755 شرکت‌کننده؛ 6 مطالعه؛ SMD: 0.35-؛ 95% CI؛ 0.50- تا 0.20-؛ 678 شرکت‌کننده؛ 5 مطالعه، به ترتیب؛ شواهد با کیفیت متوسط)، پس از درمان دیابت (SMD: -1.39؛ 95% CI؛ 2.41- تا 0.38-؛ 338 شرکت‌کننده؛ 5 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین) و آسیب تروماتیک مغزی پس از درمان (SMD: 0.74-؛ 95% CI؛ 1.25- تا 0.22-؛ 254 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) بی‌انجامد. برای آنالیزهای باقی‌مانده، دادهها برای ارزیابی تاثیر درمان کافی نبودند.
درمان‌های روان‌شناختی ممکن است به بهبود سلامت روان والدین (به عنوان مثال افسردگی، اضطراب، نمرات پایین‌تر بهتر است) در کودکان مبتلا به سرطان پس از درمان و پیگیری (SMD: -0.21؛ 95% CI؛ 0.35- تا 0.08-؛ 836 شرکت‌کننده؛ 6 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بالا؛ SMD: -0.23؛ 95% CI؛ 0.39- تا 0.08-؛ 667 شرکت‌کننده؛ 4 مطالعه؛ شواهد با کیفیت متوسط، به ترتیب) و درد مزمن پس از درمان و پیگیری (SMD: -0.24؛ 95% CI؛ 0.42- تا 0.06-؛ 490 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ SMD: -0.20؛ 95% CI؛ 0.38- تا 0.02-؛ 482 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه، به ترتیب؛ شواهد با کیفیت پایین) منجر شود. سلامت روان والدین در مطالعات کودکان مبتلا به دیابت بهبود نیافت (SMD: -0.24؛ 95% CI؛ 0.90- تا 0.42؛ 211 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد بسیار با کیفیت پایین). برای آنالیزهای باقی‌مانده، دادهها برای ارزیابی تاثیر درمان بر سلامت روان والدین کافی نبودند.
بررسی پیامدهای والدین براساس نوع درمان روان‌شناختی
CBT ممکن است منجر به بهبود رفتار فرزندپروری بعد از درمان (SMD: -0.45؛ 95% CI؛ 0.68- تا 0.21-؛ 1040 شرکت‌کننده؛ 9 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین) و پیگیری (SMD: -0.26؛ 95% CI؛ 0.42- تا 0.11-؛ 743 شرکت‌کننده؛ 6 مطالعه؛ شواهد با کیفیت متوسط) شود. ما شواهدی را دال بر مفید بودن CBT برای سلامت روان والدین بعد از درمان یا پیگیری پیدا نکردیم (SMD: -0.19؛ 95% CI؛ 0.41- تا 0.03؛ 811 شرکت‌کننده؛ 8 مطالعه؛ SMD: -0.07؛ 95% CI؛ 0.34- تا 0.20؛ 592 شرکت‌کننده؛ 5 مطالعه، به ترتیب؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). PST ممکن است به بهبود رفتار فرزندپروری پس از درمان و پیگیری (SMD: -0.39؛ 95% CI؛ 0.64- تا 0.13-؛ 947 شرکت‌کننده؛ 7 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین؛ SMD: -0.54؛ 95% CI؛ 0.94- تا 0.14-؛ 852 شرکت‌کننده؛ 6 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین، به ترتیب) و سلامت روان والدین پس از درمان و پیگیری (SMD: -0.30؛ 95% CI؛ 0.45- تا 0.15-؛ 891 شرکت‌کننده؛ 6 مطالعه؛ SMD: -0.21؛ 95% CI؛ 0.35- تا 0.07-؛ 800 شرکت‌کننده؛ 5 مطالعه، به ترتیب، شواهد با کیفیت متوسط) منجر شود. برای آنالیزهای باقی‌مانده، دادهها برای ارزیابی تاثیر درمان بر پیامدهای والدین کافی نبودند.
عوارض جانبی
ما نتوانستیم ایمنی درمان را ارزیابی کنیم چرا که بسیاری از مطالعات (32) گزارش نکرده بودند که آیا حوادث جانبی در طول دوره مطالعه رخ داده یا خیر. در شش مطالعه، نویسندگان گزارش داده بودند که هیچ حادثه جانبی رخ نداده است. شش مطالعه باقی‌مانده، حوادث جانبی را گزارش کرده بودند اما هیچ کدام به درمان روان‌شناختی نسبت داده نشده بودند. ما کیفیت شواهد را برای حوادث جانبی متوسط در نظر گرفتیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
