سوال مطالعه مروری
در نوزادان تازه متولد شده با سن کمتر از یک هفته، مصرف خوراکی مکمل نمک روی در مقایسه با دارونما یا عدم-درمان، بروز هیپربیلیروبینمی (یرقان) را کاهش می‌دهد؟
پیشینه
زردی، یا تغییر رنگ مایل به زرد پوست، می‌تواند به دلیل افزایش مقدار رنگدانه بیلی‌روبین در خون رخ دهد. این یک وضعیت رایج و معمولا بی‌ضرر در نوزادان تازه متولد شده طی هفته اول پس از تولد است. با این حال، در برخی از نوزادان، میزان رنگدانه بیلی‌روبین می‌تواند تا سطوح خطرناکی افزایش یافته و نیاز به درمان پیدا کند. بیلی‌روبین در کبد متابولیزه شده و از طریق روده در مدفوع دفع می‌شود. افزایش بازجذب بیلی‌روبین از روده یکی از عوامل اصلی ایجاد هیپربیلیروبینمی در نوزادان تازه متولد شده است. نمک روی خوراکی، دارویی نسبتا بی‌ضرر، می‌تواند با کاهش بازجذب بیلی‌روبین از روده،، سطح آن را در سرم نوزادان تازه متولد شده کاهش دهد.
ویژگی‌های مطالعه
محققان کاکرین تمام منابع علمی موجود را تا 30 نوامبر 2014 جست‌وجو کردند. یک کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده، معیارهای ورود ما را داشت.
نتایج
در این مرور، اثربخشی نمک روی خوراکی با دارونما مقایسه شد. یک مطالعه شامل 294 نوزاد شناسایی شد. این مطالعه مصرف نمک روی خوراکی را با دوز 5 میلی‌گرم دو بار در روز در نوزادان 25 تا 168 ساعته ارزیابی کرد. تجویز نمک روی خوراکی تاثیری بر بروز زردی (هیپربیلیروبینمی) در این نوزادان نداشت.
شواهد محدود موجود نشان نداده‌اند که مصرف خوراکی مکمل روی در نوزادان تا یک هفته عمر، بروز هیپربیلیروبینمی یا نیاز به فوتوتراپی را کاهش می‌دهد.
بین 6% و 15% نوزادان دچار هیپربیلیروبینمی می‌شوند که نیاز به درمان دارند. مدیریت موفقیت‌آمیز هیپربیلیروبینمی نوزادی متکی است بر پیشگیری و درمان زودهنگام، و فوتوتراپی (phototherapy) محور اصلی درمان را تشکیل می‌دهد. گزارش شده که مصرف خوراکی روی باعث کاهش سطح بیلی‌روبین تام سرم (serum total bilirubin; STB) می‌شود، که احتمالا با کاهش گردش خون روده کبدی این تاثیر را بر جای می‌گذارد.
تعیین تاثیر مصرف خوراکی مکمل روی در مقایسه با دارونما (placebo) یا عدم-درمان بر بروز هیپربیلیروبینمی در نوزادان طی هفته اول زندگی و ارزیابی بی‌خطری (safety) مصرف خوراکی روی در نوزادان وارد شده.
ما CENTRAL (کتابخانه کاکرین، 2014، شماره 1)، MEDLINE (1966 تا 30 نوامبر، 2014)، و EMBASE (1990 تا 30 نوامبر، 2014) را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده در صورتی واجد شرایط ورود بودند که نوزادان (ترم و پره‌ترم (نارس)) درمان شده را با روی خوراکی، در دوز 10 تا 20 میلی‌گرم/روز، آغاز درمان طی 96 ساعت نخست زندگی، برای هر مدت زمانی تا روز هفتم، با عدم-درمان یا دارونما مقایسه کردند.
از روش‌های استاندارد Cochrane Collaboration و Neonatal Review Group آن برای گردآوری و آنالیز داده‌ها استفاده کردیم.
فقط یک کارآزمایی معیارهای ورود را به این مرور داشت. این مطالعه روی خوراکی را با دارونما مقایسه کرد. روی خوراکی با دوز 5 میلی‌لیتر دو بار در روز از روز 2 تا 7 پس از تولد نوزاد تجویز شد. این دارو با مقیاس پلاستیکی که همراه بطری بود یا با قاشق در دهان نوزاد قرار گرفت. بروز هیپربیلیروبینمی، تعریف شده به صورت سطح بیلی‌روبین تام سرم (STB) ≥ 15 میلی‌گرم/دسی‌لیتر، بین گروه‌ها مشابه بود (N = 286؛ خطر نسبی (RR): 0.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.58 تا 1.52). میانگین سطوح STB، بر حسب میلی‌گرم/دسی‌لیتر، در 12 ± 72 ساعت در هر دو گروه قابل مقایسه بودند (N = 286؛ تفاوت میانگین (MD): 0.20-؛ 95% CI؛ 1.03- تا 0.63). اگرچه طول مدت فوتوتراپی در گروه روی در مقایسه با گروه دارونما به‌طور قابل توجهی کوتاه‌تر بود (N = 286؛ MD: -12.80؛ 95% CI؛ 16.93- تا 8.67-)، بروز نیاز به انجام فوتوتراپی در هر دو گروه قابل مقایسه گزارش شد (N = 286؛ RR: 1.20؛ 95% CI؛ 0.66 تا 2.18). بروز عوارض جانبی مانند استفراغ (N = 286؛ RR: 0.65؛ 95% CI؛ 0.19 تا 2.25)، اسهال (N = 286؛ RR: 2.92؛ 95% CI؛ 0.31 تا 27.71)، و راش (N = 286؛ RR: 2.92؛ 95% CI؛ 0.12 تا 71.03) نادر و از نظر آماری بین گروه‌ها قابل مقایسه بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.