سوال مطالعه مروری
آیا استفاده از یک روش جراحی باز یا بسته برای نمایان کردن دندان‌های چشم («کانین‌ها» (canines)) که در سقف دهان نهفته شده‌اند، بهتر است؟
پیشینه
دندان‌های کانین دائمی در فک فوقانی معمولا در دهان افراد 11 تا 12 ساله ظاهر می‌شود. در 2% تا 3% از افراد جوان، دندان‌های کانین رشد نمی‌کنند (رشد رو به عقب) و در سقف دهان (پالات) نهفته می‌شوند. این کار می‌تواند شکاف‌های ناخوشایندی را ایجاد کند، سبب آسیب به ریشه‌های مجاور شود (که ممکن است به قدری شدید باشد که دندان‌های مجاور از بین برود یا مجبور به کشیدن دندان شود) و، گاهی اوقات، منجر به ایجاد کیست‌ها شود.
مدیریت این مشکل هم وقت‌گیر و هم پرهزینه است. این کار معمولا شامل انجام جراحی (باز کردن)، به دنبال بریس‌های ارتودنسی ثابت به مدت دو تا سه سال، برای حرکت دادن کانین به موقعیت صحیح آن است. دو تکنیک جراحی به طور مرتب در انگلستان مورد استفاده قرار می‌گیرد: تکنیک بسته شامل نمایان کردن دندان‌های پنهان شده، استفاده از چسب برای محکم کردن دندان‌های آشکار شده و جابه‌جا کردن فلپ پالاتال است. اندکی پس از جراحی، یک بریس ارتودنسی برای وارد کردن نیروی ملایم مورد استفاده قرار می‌گیرد تا کانین را در جای درست خود درون قوس دندان قرار دهد. کانین به سمت موقعیت خود در زیر لثه حرکت می‌کند. پیش از آن، یک روش جایگزین استفاده از تکنیک باز است که باز کردن دندان کانین از طریق جراحی است، اما به جای وارد کردن نیروی ملایم به دندان‌های آشکار شده، یک پنجره در لثه اطراف دندان ایجاد شده و یک پانسمان (پک) برای پوشاندن قسمت‌های آشکار شده قرار داده می‌شود. تقریبا 10 روز بعد، این پک برداشته می‌شود و به کانین اجازه می‌دهد که به طور طبیعی بیرون بیاید. هنگامی که دندان به اندازه کافی بیرون آمد برای اتصال ارتودنسی به سطوح آن چسبانده می‌شود، بریس‌های ارتودنسی برای هم تراز کردن دندان با سایر دندان‌ها در یک خط استفاده می‌شود.
ویژگی‌های مطالعه
شواهد این مرور تا فوریه 2017 به روز است. نویسندگان گروه سلامت دهان در کاکرین، سه مطالعه مرتبط یافتند که شامل 146 شرکت‌کننده بودند که دندان‌های چشم نهفته در سقف دهان در یک یا هر دو طرف داشتند. اکثریت شرکت‌کنندگان زن بوده و میانگین سن آنها بین 14 تا 17 سال بود. دو مطالعه به گونه‌ای طراحی شدند که موجب شد آنها در معرض سوگیری قرار بگیرند.
نتایج کلیدی
ما نتایج سه تحقیق را ترکیب کردیم و متوجه شدیم که به نظر نمی‌رسد یک تکنیک برای تضمین حرکت دندان به موقعیت صحیح خود بدون نیاز به تکرار جراحی مزیت بیشتری نسبت به سایر تکنیک‌ها داشته باشد.
پنج شرکت‌کننده از 141 شرکت‌کننده که تجزیه‌وتحلیل شدند، با شکست جراحی مواجه شدند، یکی از علل شکست عارضه جدا شدن زنجیر طلا حین جراحی بود. یک مطالعه عوارض پس از جراحی را گزارش کرد و یک شرکت‌کننده در گروه بسته را یافت که پس از جراحی دچار عفونت شده و نیاز به آنتی‌بیوتیک داشت و یکی دیگر از شرکت‌کنندگان در گروه بسته، در طول تثبیت کانین با زنجیر طلای وارد شده از طریق بافت لثه به پالات درد داشت.
ما نمی‌توانستیم نتایج مطالعات را برای سایر پیامدها ترکیب کنیم، اما مطالعات مجزا شواهدی را از تفاوت بین دو روش برای درد، ناراحتی، ظاهر، سلامت لثه، طول مدت درمان یا هزینه نشان ندادند (شواهد با کیفیت پائین تا بسیار پائین).
کیفیت شواهد
به طور کلی، کیفیت شواهد را پائین ارزیابی کردیم، بدین معنی که ما نمی‌توانیم نسبت به یافته‌ها اطمینان داشته باشیم.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
به نظر نمی‌رسد که برای جابه‌جایی دندان‌های چشم به موقعیت صحیح، یا برای سایر پیامدها، یک روش جراحی بهتر از سایر روش‌ها باشد، اما این یافته‌ها نامطمئن هستند زیرا کیفیت شواهد پائین است. این گفته نیاز به انجام مطالعات بیشتر را با کیفیت بالا نشان می‌دهد. در حال حاضر سه مطالعه در حال انجام هستند. هنگامی که آنها به اتمام برسند، ما آنها را در نسخه به‌روز شده این مرور وارد خواهیم کرد و ممکن است بتوانیم به نتیجه‌گیری‌های دقیق‌تری دست یابیم.
در حال حاضر شواهد نشان می‌دهند که هیچ کدام از روش‌های جراحی باز یا بسته برای نمایان کردن نهفتگی کامی دندان‌های کانین ماگزیلاری برای هر یک از پیامدهای وارد شده در این مرور برتر نیستند؛ با این حال، ما شواهد را با کیفیت پائین در نظر گرفتیم، و دو مورد از این سه مطالعه وارد شده در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشتند. این گفته نیاز به انجام مطالعات بیشتر را با کیفیت بالا نشان می‌دهد. سه کارآزمایی بالینی در حال انجام شناسایی شده و امید است که این کارآزمایی‌ها داده‌هایی را ارائه کنند که بتوانند به منظور افزایش میزان قطعیت این یافته‌ها تجمیع شوند.
نهفتگی کامی کانین‌ها یا PCDها (palatally displaced canines) کانین‌های دائمی بالایی هستند، که معمولا به عنوان دندان‌های «چشم» شناخته می‌شوند، که در سقف دهان نهفته هستند. این دندان‌ها می‌توانند شکاف‌های ناخوشایندی ایجاد کنند، سبب ایجاد صدمه به ریشه‌های اطراف شده (که ممکن است به قدری شدید باشد که دندان‌های مجاور از بین بروند یا مجبور به کشیدن شوند) و، گاهی اوقات، منجر به ایجاد کیست‌ها می‌شوند. PDCها یک ناهنجاری مکرر دندانی هستند که در 2% تا 3% از افراد جوان وجود دارد.
مدیریت این مشکل هم وقت‌گیر و هم پرهزینه است. این کار شامل انجام جراحی (باز کردن) و سپس استفاده از بریس‌های ثابت به مدت دو تا سه سال است تا کانین درون قوس دندان هم‌تراز شود. دو تکنیک برای آشکار کردن کانین‌های کامی که در انگلستان به طور مرتب استفاده می‌شود عبارتند از: روش بسته و روش باز. تکنیک بسته شامل باز کردن کانین، اتصال یک حلقه و زنجیر طلا و سپس بخیه زدن به مخاط پالاتال پشت دندان است. سپس دندان به جای خود باز می‌گردد و توسط مخاط پوشانده می‌شود. تکنیک باز شامل باز کردن دندان کانین و برداشتن بافت بسته پالاتال است تا در وضعیت باز شده باقی بماند. سپس ارتودنتیست می‌تواند تاج کانین را ببیند و آن را هم‌تراز کند.
ارزیابی تاثیرات استفاده از روش جراحی باز یا بسته برای آشکارسازی کانین‌هایی که در سقف دهان نهفته شده‌اند، از لحاظ موفقیت و سایر پیامدهای بالینی و گزارش شده توسط بیمار.
متخصص اطلاعات گروه سلامت دهان در کاکرین بانک‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کرد: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه سلامت دهان در کاکرین (تا 24 فوریه 2017)، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین، شماره 1، 2017)؛ MEDLINE Ovid (از 1946 تا 24 فوریه 2017)، و Embase Ovid (از 1980 تا 24 فوریه 2017). مرکز ثبت کارآزمایی‌های بالینی در حال انجام مؤسسات ملی سلامت ایالات متحده، (ClinicalTrials.gov) و پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (World Health Organization International Clinical Trials Registry Platform) برای یافتن کارآزمایی‌های در حال انجام جست‌وجو شد. هنگام جست‌وجوی بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی هیچ محدودیتی از نظر زبان یا تاریخ انتشار اعمال نشد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده مربوط به ارزیابی افراد جوان دریافت کننده درمان جراحی برای اصلاح PDCهای بالایی را وارد مرور کردیم. هیچ محدودیتی از نظر سن، مال اکلوژن یا اختلال در بسته شدن (malocclusion) یا نوع درمان دریافتی ارتودنسی فعال وجود نداشت. کانین‌های جابه‌جا شده یک-طرفه و دو-طرفه را وارد کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم نتایج جست‌وجوهای الکترونیکی را غربالگری کردند، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را در مطالعات وارد شده ارزیابی کردند. ما سعی کردیم برای دسترسی به داده‌های ازدست‌رفته یا در صورت امکان شفاف‌سازی آنها، با نویسندگان مطالعه تماس بگیریم. از دستورالعمل‌های آماری کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات برای سنتز داده‌ها پیروی کردیم.
ما سه مطالعه را وارد کردیم که شامل 146 شرکت‌کننده بود. دو مطالعه در معرض خطر بالای سوگیری ارزیابی شدند.
یافته اصلی این مرور این بود که این دو تکنیک ممکن است به میزان مساوی برای PDCها موفقیت‌آمیز باشند (خطر نسبی (RR): 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.93 تا 1.06؛ سه مطالعه؛ 141 شرکت‌کننده مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند، شواهد با کیفیت پائین).
یک مورد شکست جراحی ناشی از جدا شدن زنجیر طلا بود (گروه بسته). یک مطالعه عوارض پس از جراحی را گزارش کرد و دو عارضه جانبی در گروه بسته یافت: یک مورد عفونت پس از جراحی که به آنتی‌بیوتیک‌ها نیاز داشت و درد در طول هم تراز کردن کانین با زنجیر طلا که از طریق بافت لثه به داخل پالاتال وارد شد.
ما قادر به ترکیب داده‌های مربوط به زیبایی دندان، درد و ناراحتی گزارش شده توسط بیمار، سلامت پریودنتال و زمان درمان نشدیم؛ با این حال، مطالعات مجزا تفاوتی بین روش‌های جراحی نیافتند (شواهد با کیفیت پائین تا بسیار پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.