بیماران تحت پیوند کلیه بیشتر از جمعیت عمومی دچار بیماری قلبی می‌شوند. نشان داده شده که مصرف استاتین‌ها منجر به کاهش کلسترول، حملات قلبی، سکته مغزی و مرگ‌ومیر در جمعیت عمومی می‌شوند. هدف از انجام این مرور آن بود که مصرف استاتین‌ها از وقوع مرگ‌ومیر و عوارض ناشی از بیماری قلبی در افراد دریافت‌کننده پیوند کلیه، پیشگیری می‌کند یا خیر. تعداد 17 مطالعه را با حضور 3282 بزرگسال دارای کلیه پیوندی عملکردی وارد کردیم که درمان با استاتین را با دارونما (placebo) یا درمان استاندارد مقایسه کردند. بر اساس اطلاعات به دست آمده از یک مطالعه منفرد، بزرگ و با روش انجام مناسب، مصرف استاتین‌ها ممکن است عوارض ناشی از بیماری قلبی را کاهش دهند، اگرچه اطلاعات برگرفته از تحقیقات موجود دقیق نیستند. تاثیرات درمان با استاتین بر مرگ‌ومیر کلی، سکته مغزی، عملکرد کلیه و عوارض جانبی در افراد دارای پیوند کلیه، نامشخص هستند. انجام مطالعات بزرگ بیشتر در مورد درمان با استاتین ممکن است اعتماد ما را افزایش دهد که درمان با استاتین می‌تواند به‌طور بی‌خطری از بروز عوارض جدی بیماری قلبی در افرادی که پیوند کلیه انجام می‌دهند، پیشگیری کند یا خیر.
استاتین‌ها ممکن است حوادث قلبی‌عروقی را در گیرندگان پیوند کلیه کاهش دهند، اگرچه تاثیرات درمان، دقیق نبودند. درمان با استاتین تاثیرات نامشخصی بر پیامدهای مرگ‌ومیر کلی، سکته مغزی، عملکرد کلیه، و سمیّت ناشی از درمان در گیرندگان پیوند کلیه دارد. انجام مطالعات بیشتر اعتماد ما را نسبت به مزایا و مضرات درمانی استاتین‌ها بر حوادث قلبی‌عروقی در این شرایط بالینی بهبود می‌بخشد.
افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی (chronic kidney disease; CKD) در مقایسه با جمعیت عمومی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی قرار دارند. به‌طور خاص، مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی‌عروقی بیشترین موارد مرگ‌ومیر را در گیرندگان پیوند کلیه تشکیل می‌دهند. استاتین‌ها یک مداخله بالقوه مفید برای بیماران پیوند کلیه، با توجه به مزایای ثابت شده آنها در بیماران در معرض خطر بیماری قلبی‌عروقی در جمعیت عمومی است. این یک نسخه به‌روز شده از مروری است که نخستین‌بار در سال 2009 منتشر شد.
هدف ما ارزیابی فواید (کاهش مرگ‌ومیر به هر علتی و ناشی از عوامل قلبی‌عروقی، حوادث قلبی‌عروقی عمده، انفارکتوس میوکارد و سکته مغزی، و پیشرفت بیماری مزمن کلیه تا نیاز به دریافت دیالیز) و آسیب‌های (اختلال عملکرد عضله یا کبد، خروج از مطالعه، سرطان) ناشی از مصرف استاتین‌ها در مقایسه با دارونما (placebo)، عدم درمان، مراقبت استاندارد، یا مصرف استاتین دیگر در بزرگسالان مبتلا به CKD که پیوند کلیه عملکردی دارند، بود.
از طریق برقراری ارتباط با هماهنگ‌کننده جست‌وجوی کارآزمایی‌ها و با استفاده از واژگان و اصطلاحات جست‌وجوی مرتبط با این مرور، پایگاه ثبت تخصصی گروه کلیه در کاکرین را تا تاریخ 29 فوریه 2012 جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) و شبه-RCTهایی را وارد کردیم که تاثیرات استاتین‌ها را با دارونما، عدم درمان، مراقبت استاندارد، یا تاثیر استاتین‌ها را بر مرگ‌ومیر یا مورتالیتی، حوادث قلبی‌عروقی، عملکرد کلیه و سمیّت ناشی از درمان در گیرندگان پیوند کلیه مقایسه کردند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم استخراج داده‌ها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) را انجام دادند. تاثیرات درمان به صورت تفاوت میانگین (MD) برای پیامدهای پیوسته (continuous outcome) (لیپیدها، نرخ فیلتراسیون گلومرولی (GFR)، پروتئینوری) و نسبت خطر (relative risk) برای پیامدهای دو حالتی (dichotomous outcome) (رویدادهای قلبی‌عروقی عمده، مرگ‌ومیر، انفارکتوس میوکارد کشنده یا غیرکشنده، سکته مغزی کشنده یا غیرکشنده، افزایش آنزیم‌های عضلانی یا کبدی، خروج از درمان به دلیل عوارض جانبی، سرطان، بیماری پیشرفته کلیه (ESKD)، رد حاد آلوگرافت (acute allograft rejection)) همراه با 95% فاصله اطمینان (CI) آنها بیان شدند.
تعداد 22 مطالعه (3465 شرکت‌کننده) را شناسایی کردیم؛ 17 مطالعه (3282 شرکت‌کننده) استاتین را با دارونما یا عدم درمان و پنج مطالعه (183 شرکت‌کننده) دو رژیم مختلف استاتین را با هم مقایسه کردند.
از داده‌هایی که عموما از یک مطالعه با کیفیت بالا به دست آمدند، مشخص شد که استاتین‌ها ممکن است حوادث قلبی‌عروقی عمده (1 مطالعه، 2102 شرکت‌کننده: RR: 0.84؛ 95% CI؛ 0.66 تا 1.06)، مرگ‌ومیر قلبی‌عروقی (4 مطالعه، 2322 شرکت‌کننده: RR: 0.68؛ 95% CI؛ 0.45 تا 1.01)، و انفارکتوس میوکارد کشنده یا غیرکشنده (1 مطالعه، 2102 شرکت‌کننده: RR: 0.70؛ 95% CI؛ 0.48 تا 1.01) را کاهش دهند؛ اگرچه برآورد اثرگذاری (effect estimate) درمان، فاقد دقت (precision) است و احتمال عدم تاثیر آن را نیز در بر می‌گیرد.
استاتین‌ها تاثیرات نامشخصی بر مرگ‌ومیر به هر علتی (6 مطالعه، 2760 شرکت‌کننده: RR: 1.08؛ 95% CI؛ 0.63 تا 1.83)؛ سکته مغزی کشنده یا غیرکشنده (1 مطالعه، 2102 شرکت‌کننده: RR: 1.18؛ 95% CI؛ 0.85 تا 1.63)؛ افزایش کراتین کیناز (3 مطالعه، 2233 شرکت‌کننده: RR: 0.86؛ 95% CI؛ 0.39 تا 1.89)؛ افزایش آنزیم کبدی (4 مطالعه، 608 شرکت‌کننده: RR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.33 تا 1.19)؛ خروج از مطالعه به دلیل عوارض جانبی (9 مطالعه، 2810 شرکت‌کننده: RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.06)؛ و سرطان (1 مطالعه، 2094 شرکت‌کننده: RR: 0.94؛ 95% CI؛ 0.82 تا 1.07) داشتند.
استاتین‌ها به‌طور قابل توجهی سطح کلسترول تام سرم (12 مطالعه، 3070 شرکت‌کننده: MD؛ 42.43- میلی‌گرم/دسی‌لیتر؛ 95% CI؛ 51.22- تا 33.65-)؛ کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پائین (11 مطالعه، 3004 شرکت‌کننده: MD؛ 43.19- میلی‌گرم/دسی‌لیتر؛ 95% CI؛ 52.59- تا 33.78-)؛ تری‌گلیسیرید سرم (11 مطالعه، 3012 شرکت‌کننده: MD؛ 27.28- میلی‌گرم/دسی‌لیتر؛ 95% CI؛ 34.29- تا 20.27-)؛ و کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (11 مطالعه، 3005 شرکت‌کننده: MD؛ 5.69- میلی‌گرم/دسی‌لیتر؛ 95% CI؛ 10.35- تا 1.03-) را کاهش دادند.
استاتین‌ها تاثیرات نامشخصی بر عملکرد کلیه داشتند: ESKD (تعداد 6 مطالعه؛ 2740 شرکت‌کننده: RR؛ 1.14؛ 95% CI؛ 0.94 تا 1.37)، پروتئینوری (2 مطالعه؛ 136 شرکت‌کننده: MD؛ 0.04- گرم/24 ساعت؛ 95% CI؛ 0.17- تا 0.25)؛ رد حاد آلوگرافت (4 مطالعه، 582 شرکت‌کننده: RR: 0.88؛ 95% CI؛ 0.61 تا 1.28)؛ و GFR (تعداد 1 مطالعه، 62 شرکت‌کننده: MD؛ 1.00- میلی‌لیتر/دقیقه؛ 95% CI؛ 9.96- تا 7.96).
به دلیل وجود ناهمگونی (heterogeneity) در مقایسه‌ها، داده‌هایی که مستقیما رژیم‌های مختلف استاتین را مقایسه کردند، قابل متاآنالیز نبودند. شواهد مربوط به مصرف استاتین‌ها در افرادی که پیوند کلیه انجام داده‌اند، به دلیل تخمین‌های نادرست از تاثیر درمان، کمیاب و با کیفیت پائین‌تر بوده و ارزیابی سیستماتیک محدودی را از آسیب ناشی از درمان ارائه می‌دهد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.