هدف از انجام این مرور چیست؟
هدف از انجام این مرور کاکرین، ارزیابی تاثیرات جلسات آموزشی بر عملکرد متخصصان مراقبت سلامت و سلامت بیماران بود. نویسندگان مرور برای دستیابی به مطالعات مرتبط برای پاسخ به این سوال به جست‌وجو پرداخته و 215 مطالعه را در این مرور وارد کردند.
پیام‌های کلیدی
جلسات آموزشی به‌تنهایی یا به عنوان بخش اصلی یک استراتژی بزرگ‌تر احتمالا بهتر از عدم اعمال استراتژی برای بهبود عملکرد متخصصان مراقبت سلامت و سلامت بیماران هستند. آنها هم‌چنین ممکن است بهتر از انواع دیگر استراتژی‌های تغییر رفتار برای بهبود عملکرد متخصصان مراقبت سلامت باشند. اما نمی‌دانیم برخی از انواع جلسات آموزشی بهتر از دیگر جلسات آموزشی هستند یا خیر.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
جلسات آموزشی شامل دوره‌ها، سمینارها و کارگاه‌های آموزشی در قالب‌های مختلف هستند. پزشکان و دیگر متخصصان مراقبت سلامت اغلب از جلسات آموزشی به عنوان بخشی از آموزش پزشکی مداوم خود استفاده می‌کنند. انجمن‌های پزشکی و کارفرمایان در سیستم مراقبت سلامت نیز از جلسات آموزشی برای ارائه دانش جدید یا انواع مراقبت‌های جدید و معرفی بهترین عملکرد استفاده می‌کنند. این نوع جلسات می‌توانند بسیار متفاوت باشند. به عنوان مثال، برخی ممکن است بسیار تعاملی بوده و برخی دیگر ممکن است مبتنی بر سخنرانی باشند. نوع افرادی که جلسات را رهبری می‌کنند و تعداد افرادی که در آن شرکت می‌کنند نیز متفاوت است.
اما آیا این نوع جلسات منجر به تغییر می‌شوند؟ نویسندگان مرور به ارزیابی این موضوع پرداختند که متخصصان مراقبت سلامت که در جلسات آموزشی شرکت کردند، بیشتر احتمال داشت از شیوه‌های توصیه شده به آنها پیروی کنند یا خیر. علاوه بر این، نویسندگان مرور این موضوع را نیز ارزیابی کردند که این جلسات منجر به بهبودی در سلامت بیماران شده یا خیر.
این مرور یک نسخه به‌روز شده از مرور قبلی کاکرین است.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
نویسندگان مرور 215 مطالعه مرتبط را شامل بیش از 28,000 متخصص مراقبت سلامت وارد مرور کردند.
اکثر مطالعات از آمریکای شمالی یا اروپا بودند، اگرچه در بسیاری از کشورهای دیگر نیز مطالعاتی انجام شدند. بیشتر مطالعات در بخش مراقبت‌های اولیه یا مراکز مراقبت‌های مبتنی بر جامعه مانند خانه‌های سالمندان انجام شدند، اما بسیاری در بیمارستان‌ها و سایر مراکز مراقبت‌های ثانویه صورت گرفتند. اکثر متخصصان مراقبت سلامت در این مطالعات پزشک بودند، اما این مطالعات گروه‌های دیگری را از جمله پرستاران، داروسازان، فیزیوتراپیست‌ها و دندانپزشکان نیز مورد بررسی قرار دادند. این مرور نشان داد که:
• جلسات آموزشی به تنهایی یا به عنوان بخش اصلی یک پکیج آموزشی بزرگ‌تر، در مقایسه با عدم ارئه جلسات آموزشی
- متخصصان مراقبت سلامت با احتمال بیشتری از روش‌های توصیه‌شده پیروی می‌کنند (شواهد با قطعیت متوسط)
- این جلسات احتمالا سلامت بیمار را اندکی بهبود می‌بخشند (شواهد با قطعیت متوسط)
• جلسات آموزشی به تنهایی در مقایسه با دیگر راهبردها برای تغییر رفتار متخصصان مراقبت سلامت
- متخصصان مراقبت سلامت با احتمال زیاد از روش‌های توصیه شده پیروی می‌کنند (شواهد با قطعیت پائین)
- از تاثیرات مداخله بر سلامت بیمار اطلاعی نداریم زیرا هیچ مطالعه مرتبطی را در این زمینه پیدا نکردیم
• جلسات آموزشی تعاملی در مقایسه با جلسات آموزشی مبتنی بر سخنرانی
- از تاثیرات آن بر عملکرد متخصصان مراقبت سلامت یا بر وضعیت سلامت بیماران اطلاعی نداریم زیرا قطعیت شواهد بسیار پائین است.
• هرگونه مقایسه دیگر از انواع مختلف جلسات آموزشی
- از تاثیرات آن بر عملکرد متخصصان مراقبت سلامت یا بر وضعیت سلامت بیماران اطلاعی نداریم زیرا قطعیت شواهد بسیار پائین است.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان این مرور برای یافتن مطالعات در نوامبر 2016 به جست‌وجو پرداختند.
جلسات آموزشی به عنوان مؤلفه اصلی مداخله در مقایسه با عدم-مداخله احتمالا عملکرد حرفه‌ای و تا حدی کمتر، پیامدهای بیمار را بهبود می‌بخشند. جلسات آموزشی ممکن است انطباق با عملکرد مورد نظر را تا حد بیشتری نسبت به دیگر انواع مداخلات تغییر رفتار، مانند پیام‌های متنی، هزینه‌ها یا سیستم‌های اداری بهبود بخشند. یافته‌های ما نشان می‌دهند که رویکردهای دارای چند استراتژی ممکن است تاثیرات مثبتی بر تاثیرات جلسات آموزشی داشته باشند.
انجام کارآزمایی‌های بیشتر درباره جلسات آموزشی در مقایسه با عدم-مداخله بعید است که یافته‌های مرور را تغییر دهند؛ بنابراین این مرور مربوط به مقایسه را در آینده به‌روز نخواهیم کرد. با این حال، متوجه هستیم که انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده برای مقایسه انواع مختلف آموزش مورد نیاز است.
جلسات آموزشی به طور گسترده‌ای توسط پرسنل بخش سلامت برای ارائه آموزش پزشکی مداوم و ترویج اجرای نوآوری‌ها یا ترجمه دانش جدید برای تغییر عملکرد درون سیستم‌های مراقبت سلامت استفاده می‌شود. مرورهای قبلی به این نتیجه رسیده‌اند که جلسات آموزشی می‌توانند منجر به تغییرات کوچکی در رفتار شوند، اما این تاثیرات به‌طور قابل‌توجهی متفاوت هستند. تحقیقات در مورد اینکه کدام ویژگی‌های جلسات آموزشی ممکن است منجر به تاثیر بیشتری شوند، نتایج متفاوتی به همراه داشته و عواملی که ممکن است ناهمگونی تاثیرات را توضیح دهند، هنوز هم نامشخص هستند. این دومین نسخه به‌روز شده از این مرور کاکرین است.
• ارزیابی تاثیرات جلسات آموزشی بر عملکرد حرفه‌ای و پیامدهای مراقبت سلامت
• بررسی عواملی که ممکن است ناهمگونی این تاثیرات را توضیح دهند
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ ERIC؛ Science Citation Index Expanded (ISI Web of Knowledge)؛ و Social Sciences Citation Index (آخرین جست‌وجو در نوامبر 2016) را جست‌وجو کردیم.
به دنبال کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده‌ای بودیم که تاثیرات جلسات آموزشی را بر عملکرد حرفه‌ای و پیامدهای بیمار بررسی کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. یک نویسنده مرور قطعیت شواهد را با روش درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کرد، و با نویسنده دوم مرور به بحث درباره رتبه‌بندی آنها پرداخت. مطالعاتی را در تجزیهوتحلیل اولیه وارد کردیم که داده‌های خط پایه را گزارش کردند و به نظر ما در معرض خطر پائین یا نامشخص سوگیری (bias) قرار داشتند. برای هر مقایسه از پیامدهای دو-حالتی، تاثیر درمان را به صورت تفاوت خطر تعدیلشده برای انطباق با خط پایه اندازه‌گیری کردیم. مقادیر تفاوت خطر تعدیلشده را به صورت درصد بیان کرده، و اشاره کردیم که مقادیر بیشتر از صفر به نفع جلسات آموزشی بود. برای پیامدهای پیوسته، تاثیر درمان را به صورت درصد تغییر نسبت به میانگین پس از تست گروه کنترل، که برای عملکرد خط پایه تعدیل شده بود، اندازه‌گیری کردیم؛ مقادیر را به صورت درصد بیان کرده و خاطر نشان کردیم که مقادیر بیشتر از صفر به نفع جلسات آموزشی بود. میانگین‌ها و 95% فواصل اطمینان (CIs) و، در صورت لزوم، میانه‌ها و دامنه بین-چارکی را برای تسهیل مقایسه‌ها با نسخه‌های قبلی این مرور گزارش می‌دهیم. پیامدهای متخصصین و بیماران را به‌طور جداگانه مورد تجزیهوتحلیل قرار داده و 22 متغیر را که پیش از این برای توضیح ناهمگونی فرض شدند، تجزیهوتحلیل کردیم. با استفاده از متارگرسیون تک-متغیره و با بررسی نمودارهای ویولن (violin plots)، ناهمگونی را بررسی کردیم.
تعداد 215 مطالعه را شامل بیش از 28,167 متخصص سلامت، شامل 142 مطالعه جدید برای این نسخه به‌روز شده، وارد کردیم.
جلسات آموزشی به عنوان یک مداخله واحد یا جزء اصلی یک مداخله چند-وجهی در مقایسه با عدم-مداخله
• احتمالا در مقایسه با عدم-مداخله، انطباق با عملکرد مطلوب را اندکی بهبود می‌بخشد (65 مقایسه، 7868 متخصص سلامت برای پیامدهای دو-حالتی (تفاوت خطر تعدیلشده: 6.79%؛ 95% CI؛ 6.62% تا 6.97%؛ میانه: 4.00%؛ دامنه بین-چارکی: 0.29% تا 13.00%)؛ 28 مقایسه، 2577 متخصص سلامت برای پیامدهای پیوسته (تغییر درصد نسبی تعدیلشده: 44.36%؛ 95% CI؛ 41.98% تا 46.75%؛ میانه: 20.00%؛ دامنه بین-چارکی: 6.00% تا 65.00%)).
• احتمالا در مقایسه با عدم-مداخله، پیامدهای بیمار را اندکی بهبود می‌بخشد (15 مقایسه، 2530 متخصص سلامت برای پیامدهای دو-حالتی (تفاوت خطر تعدیلشده: 3.30%؛ 95% CI؛ 3.10% تا 3.51%؛ میانه: 0.10%؛ دامنه بین-چارکی: 0.00% تا 4.00%)؛ 28 مقایسه، 2294 متخصص سلامت برای پیامدهای پیوسته (تغییر درصد نسبی تعدیلشده: 8.35%؛ 95% CI؛ 7.46% تا 9.24%؛ میانه: 2.00%؛ دامنه بین-چارکی: 1.00-% تا 21.00%)).
سطح قطعیت شواهد برای این مقایسه، متوسط بود.
جلسات آموزشی به تنهایی در مقایسه با دیگر مداخلات
• احتمالا در مقایسه با عدم-مداخله، انطباق با عملکرد مطلوب را اندکی بهبود می‌بخشد (6 مقایسه، 1402 متخصص سلامت برای پیامدهای دو-حالتی (تفاوت خطر تعدیلشده: 9.99%؛ 95% CI؛ 9.47% تا 10.52%؛ میانه: 16.5%؛ دامنه بین-چارکی: 0.80% تا 16.50%)؛ 2 مقایسه، 72 متخصص سلامت برای پیامدهای پیوسته (تغییر درصد نسبی تعدیلشده: 12.00%؛ 95% CI؛ 9.16% تا 14.84%؛ میانه: 12.00%؛ دامنه بین-چارکی: 0.00% تا 24.00%)).
هیچ مطالعه‌ای معیارهای ورود را برای اندازه‌گیری پیامد بیمار نداشت. قطعیت شواهد برای این مقایسه، پائین بود.
جلسات آموزشی تعاملی در مقایسه با جلسات آموزشی مناظره‌ای (مبتنی بر سخنرانی)
• از تاثیرات مداخله بر انطباق با عملکرد مطلوب (3 مطالعه، 370 متخصص سلامت برای پیامدهای دو-حالتی؛ 1 مطالعه، 192 متخصص سلامت برای پیامدهای پیوسته) یا بر پیامدهای بیمار (1 مطالعه، 54 متخصص سلامت برای پیامدهای پیوسته) نامطمئن هستیم، زیرا قطعیت شواهد بسیار پائین است.
هرگونه مقایسه دیگر از فرمت‌ها و مدت زمان‌های مختلف جلسات آموزشی
• از تاثیرات مداخله بر انطباق با عملکرد مطلوب (1 مطالعه، 19 متخصص سلامت برای پیامدهای دو-حالتی؛ 1 مطالعه، 20 متخصص سلامت برای پیامدهای پیوسته) یا بر پیامدهای بیمار (1 مطالعه، 113 متخصص سلامت برای پیامدهای پیوسته) نامطمئن هستیم، زیرا قطعیت شواهد بسیار پائین است.
عواملی که ممکن است ناهمگونی تاثیرات را توضیح دهند
متارگرسیون نشان می‌دهد که تخمین‌های بزرگ‌تر از تاثیر با مطالعاتی که در معرض خطر بالای سوگیری هستند، مطالعاتی که دارای واحد خطای تجزیهوتحلیل هستند، و مطالعاتی که در آن واحد تجزیهوتحلیل، به جای بیمار، ارائه‌دهنده خدمات است، مرتبط است.
انطباق بهبود یافته با عملکرد مطلوب ممکن است با: جلسات کوتاه‌تر؛ انطباق ضعیف در خط پایه؛ حضور بهتر؛ پیگیری کوتاه‌تر؛ متخصصین همراه با ارائه خدمات بیشتر در منزل؛ ساخت جلسات آموزشی واضح در زمینه فرضیه؛ هدف قرار دادن رفتارهایی با پیچیدگی کم در برابر رفتارهایی با پیچیدگی بالا؛ هدف‌گذاری پیامدهایی با اهمیت پائین در برابر پیامدهایی با اهمیت بالا؛ هدف افزایش رفتار به جای کاهش آن؛ آموزش توسط رهبران افکار؛ و استفاده از روش‌های آموزشی مناظره‌ای در برابر آموزش تعاملی همراه باشد.
تجزیه‌وتحلیل‌های اکتشافی از پیش مشخص شده تکنیک‌های تغییر رفتار نشان می‌دهد که انطباق بهبود یافته با عملکرد مطلوب ممکن است با استفاده از تعداد بیشتری از تکنیک‌های تغییر رفتار؛ تعیین هدف؛ ارائه بازخورد؛ تدارک مقایسه اجتماعی؛ و ارائه حمایت اجتماعی مرتبط باشد. انطباق ممکن است با استفاده از درخواست‌های پیگیری، آموزش مهارت‌ها و تکنیک‌های شناسایی موانع کاهش یابد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.