سوال مطالعه مروری
ما یک مرور را برای تعیین اثربخشی داروهای ضدسرفه بدون نیاز به نسخه در کاهش سرفه در کودکان و بزرگسالان در مراکز درمانی سطح جامعه انجام دادیم. تعداد 29 کارآزمایی را شامل 4835 بیمار یافتیم.
پیشینه
سرفه حاد یک علامت شایع و دردسرساز در کودکان و بزرگسالانی است که مبتلا به عفونت حاد دستگاه تنفسی فوقانی (URTI) شده‌اند. بسیاری از افراد خود داروهای ضدسرفه بدون نیاز به نسخه (OTC) را تجویز می‌کنند و پزشکان اغلب استفاده از آنها را برای درمان اولیه سرفه توصیه می‌کنند. تنوع قابل توجهی میان کشورها در میزان در دسترس بودن و دستورالعمل‌های بالینی استفاده از بسیاری از این داروها وجود دارد.
ویژگی‌‌های مطالعه
طیف وسیعی از مطالعات را در مورد انواع مختلف داروهای مورد استفاده در دوزهای مختلف در بزرگسالان و کودکان شناسایی کردیم.
نتایج کلیدی
شواهد تا مارچ 2014 به‌روز است. ما هیچ شواهد خوبی را به نفع یا علیه اثربخشی داروهای OTC در سرفه حاد پیدا نکردیم. نوزده مطالعه عوارض جانبی این داروها را گزارش کردند و عوارض جانبی نادر، عمدتا خفیف مانند تهوع، استفراغ، سردرد و خواب‌آلودگی توصیف شدند.
کیفیت شواهد
نتایج این مرور باید با احتیاط تفسیر شوند زیرا تعداد مطالعات در هر دسته از داروهای ضدسرفه اندک بود. بسیاری از مطالعات ضعیف گزارش شدند که ارزیابی خطر سوگیری را دشوار کرد. در حالی که همه مطالعات، کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده با دارونما بودند، فقط تعداد کمی از آنها روش‌های تخصیص (allocation) و تصادفی‌سازی خود را گزارش کردند و گزارشی درباره کورسازی (blinding) ارزیابان پیامد و اینکه معیارهای پیامد سرفه تایید شدند یا خیر، وجود نداشت. علاوه بر این، مطالعاتی که توسط شرکت‌های داروسازی یا دیگر ارائه‌دهندگان حمایت شدند، احتمالا نتایج مثبت بیشتری داشتند. مطالعات از نظر انواع درمان، طول دوره درمان و پیامدهای اندازه‌گیری شده با یکدیگر بسیار متفاوت بودند، به‌طوری که ارزیابی اثربخشی کلی داروهای OTC ضدسرفه را دشوار ساخت.
نتایج این مرور باید با احتیاط تفسیر شوند زیرا تعداد مطالعات در هر دسته از داروهای ضدسرفه اندک بود. میزان در دسترس بودن، دوزاژ و مدت زمان استفاده از داروهای ضدسرفه بدون نیاز به نسخه به‌طور قابل توجهی در کشورهای مختلف متفاوت است. بسیاری از مطالعات ضعیف گزارش شدند که ارزیابی خطر سوگیری را دشوار کردند و مطالعات نیز بسیار متفاوت از یکدیگر بودند، که ارزیابی اثربخشی کلی را دشوار کرد. شواهد خوبی برای یا علیه اثربخشی داروهای OTC در سرفه حاد وجود ندارد. این موضوع باید هنگام بررسی تجویز آنتی‌هیستامین‌ها و داروهای ضدسرفه فعال به صورت مرکزی در کودکان در نظر گرفته شود؛ داروهایی که پتانسیل ایجاد آسیب جدی در آنها شناخته شده‌اند.
سرفه حاد ناشی از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (upper respiratory tract infection; URTI) یک نشانه شایع است. داروهای بدون نیاز به نسخه (over-the-counter; OTC) اغلب به عنوان خط اول درمان توصیه می‌شوند، اما شواهد کمی در مورد موثر بودن آنها وجود دارد.
ارزیابی تاثیرات تجویز داروهای سرفه خوراکی OTC برای سرفه حاد در کودکان و بزرگسالان در مراکز درمانی سطح جامعه.
ما CENTRAL (2014، شماره 1)، MEDLINE (ژانویه 1966 تا هفته 3 مارچ 2014)، EMBASE (ژانویه 1974 تا مارچ 2014)، CINAHL (ژانویه 2010 تا مارچ 2014)، LILACS (ژانویه 2010 تا مارچ 2014)، Web of Science (ژانویه 2010 تا مارچ 2014) و پایگاه ثبت ملی تحقیقات وزارت بهداشت بریتانیا (مارچ 2010) را جست‌وجو كردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) که داروهای خوراکی OTC سرفه را با دارونما (placebo) در کودکان و بزرگسالان مبتلا به سرفه حاد در مراکز درمانی سطح جامعه مقایسه کردند. همه پیامدهای سرفه را در نظر گرفتیم؛ پیامدهای ثانویه مورد نظر، عوارض جانبی بودند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم استنادهای بالقوه مرتبط را غربالگری کرده، داده‌ها را استخراج کرده و کیفیت مطالعه را ارزیابی کردند. آنالیز کمّی (quantitative) را در صورت لزوم انجام دادیم.
با توجه به تعداد کم کارآزمایی‌ها در هر دسته، داده‌های کمّی محدود موجود و تفاوت‌های قابل توجه میان کارآزمایی‌ها از نظر شرکت‌کنندگان، مداخلات و اندازه‌گیری پیامد، احساس کردیم که ادغام نتایج نامناسب بود.
تعداد 29 کارآزمایی (19 مورد در بزرگسالان، 10 مورد در کودکان) را شامل 4835 نفر (3799 بزرگسال و 1036 کودک) وارد کردیم. همه مطالعات، RCTهای کنترل‌شده با دارونما بودند. با این حال، ارزیابی خطر سوگیری (bias) مطالعات واردشده، به دلیل گزارش‌دهی ضعیف، به ویژه در مطالعات قبلی، محدود شد.
در مطالعات بزرگسالان، شش کارآزمایی داروهای ضدسرفه را با دارونما مقایسه کردند و نتایج متغیری داشتند. سه کارآزمایی داروی خلط‌آور گایافنزین (guaifenesin) را با دارونما مقایسه کردند؛ یکی نشان دهنده مزیت قابل توجه بود، در حالی که دو مورد دیگر مزیتی را نشان ندادند. یک کارآزمایی نشان داد که یک موکولیتیک تعداد دفعات سرفه و نمرات نشانه بیماری را کاهش داد. دو مطالعه ترکیبات ضداحتقان (دکونژستانت‌ها)-آنتی‌هیستامین را بررسی کردند و به نتایج متناقضی دست یافتند. چهار مطالعه، دیگر ترکیبات داروها را با دارونما مقایسه کرده و فوایدی را در کاهش نشانه‌های سرفه نشان دادند. سه کارآزمایی نشان دادند که آنتی‌هیستامین‌ها در تسکین نشانه‌های سرفه موثرتر از دارونما نبودند.
در مطالعات مربوط به کودکان، داروهای ضدسرفه (داده‌های سه مطالعه)، آنتی‌هیستامین‌ها (داده‌های سه مطالعه)، آنتی‌هیستامین-دکونژستانت‌ها (دو مطالعه) و ترکیبات ضدسرفه/برونکودیلاتور (یک مطالعه) موثرتر از دارونما نبودند. هیچ مطالعه‌ای با استفاده از خلط‌آورها معیارهای ورود ما را برآورده نکرد. نتایج یک کارآزمایی درمان فعال با موکولیتیک‌ها را نسبت به دارونما ترجیح داد. یک کارآزمایی دو شربت سرفه اطفال را آزمایش کرد و هر دو ترکیب، «پاسخ رضایت‌بخش» را در 46% و 56% کودکان در مقایسه با 21% از کودکان در گروه دارونما نشان دادند. یک کارآزمایی جدید نشان داد که سه نوع عسل در یک دوره سه روزه موثرتر از دارونما بودند.
بیست و یک مطالعه عوارض جانبی را گزارش کردند. طیف وسیعی از مطالعات وجود داشتند، با تعداد بیشتری از عوارض جانبی در شرکت‌کنندگانی که داروهای حاوی آنتی‌هیستامین و دکسترومتورفان (dextromethorphan) مصرف کردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.