سوال مطالعه مروری: آیا مکمل ویتامین A از مرگ‌ومیر، از آسیب مزمن ریه و ناتوانی تکامل سیستم عصبی طولانی-مدت در نوزادان بسیار کم-وزن هنگام تولد در مقایسه با گروه کنترل (دارونما (placebo) یا بدون مکمل) پیشگیری می‌کند؟
پیشینه: ویتامین A، گروهی از ترکیبات محلول در چربی است که توسط بدن برای تنظیم و ارتقای رشد و تمایز بسیاری از سلول‌ها، از جمله سلول‌های شبکیه چشم و سلول‌های راه‌های هوایی ریه‌ها، استفاده می‌شود. نوزادان پره‌ترم در بدو تولد دارای سطوح پائین ویتامین A هستند. این امر ممکن است به افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن ریوی و از این رو به نیاز به اکسیژن منجر شود. مکمل اضافی ویتامین A، می‌تواند عوارض ناشی از نارس بودن را کاهش دهد، از جمله رشد غیر-طبیعی شبکیه چشم (رتینوپاتی (retinopathy))، خونریزی در مغز (هموراژی داخل بطنی)، و آسیب به روده به دلیل التهاب (انتروکولیت نکروزان (necrotising enterocolitis)) و هم‌چنین باعث کاهش عفونت‌های تنفسی شود. ویتامین A بیش از حد، به‌طور بالقوه مضر است چرا که ممکن است فشار داخل جمجمه را بالا ببرد و باعث تغییرات پوست غشای مخاطی (آسیب یا ضایعات)، و استفراغ شود.
ویژگی‌های مطالعه: یازده کارآزمایی در این مرور انتخاب شدند، ده کارآزمایی ویتامین A را با گروه کنترل (دارونما یا بدون مکمل) و یک کارآزمایی رژیم‌های مختلف ویتامین A را مقایسه کرد. جست‌وجو برای کارآزمایی‌های واجد شرایط در می 2016 به‌روز شد.
نتایج: در مقایسه با گروه کنترل به نظر می‌رسد استفاده از مکمل ویتامین A در نوزادان بسیار کم-وزن هنگام تولد، در کاهش خطر مرگ‌ومیر یا نیاز به اکسیژن در یک ماهگی و خطر ابتلا به بیماری مزمن ریوی (نیاز به اکسیژن) در هفته 36 جنینی، مزیت کمی داشته باشد (شواهد با کیفیت متوسط). کاهش کمی در پیامد ترکیبی درباره مرگ‌ومیر یا بیماری‌های مزمن ریوی وجود داشت (شواهد با کیفیت متوسط). اگر چه کاهش آماری در بیماری مزمن ریوی وجود دارد، این یافته‌ها با تاثیر مهم یا ناچیز بر بیماری‌های مزمن ریوی هم‌سو و سازگار هستند. یک کارآزمایی که وضعیت تکامل سیستم عصبی را در 18 تا 22 ماهگی تصحیح شده برای بررسی کرد، شواهدی از مزیت یا آسیب مرتبط با مکمل ویتامین A نسبت به گروه کنترل نیافت (شواهد با کیفیت پائین). هیچ عوارض جانبی درباره مکمل ویتامین A گزارش نشد، اما اشاره شده بود که تزریق عضلانی ویتامین A دردناک بود.
نتیجه‌گیری‌ها: تصمیم متخصصان بالینی به تکرار استفاده از دوز عضلانی ویتامین A برای پیشگیری از بیماری مزمن ریوی ممکن است بستگی به بروز موضعی این پیامد و میزان آن برای دستیابی به کاهش متوسط در پیامد متعادل شده در برابر فقدان دیگر مزایای ثابت شده و مقبولیت درمان داشته باشد. اطلاعات مربوط به وضعیت تکامل سیستم عصبی طولانی-مدت، هیچ شواهدی از مزیت یا آسیب مداخله نشان نمی‌دهد.
تصمیم متخصصان بالینی به تکرار استفاده از دوز عضلانی ویتامین A برای پیشگیری از بیماری مزمن ریوی ممکن است بستگی به بروز موضعی این پیامد و مقدار آن برای دستیابی به کاهش متوسط در پیامد متعادل شده در برابر فقدان دیگر مزایای ثابت شده و مقبولیت درمان داشته باشد. اطلاعات مربوط به وضعیت تکامل سیستم عصبی طولانی-مدت، هیچ شواهدی از مزیت یا آسیب مداخله نشان نمی‌دهد.
ویتامین A برای رشد طبیعی ریه و یکپارچگی سلول‌های اپی‌تلیال (epithelial) دستگاه تنفسی ضروری است. نوزادان پره‌ترم هنگام تولد، وضعیت ویتامین A پائینی دارند و این مسئله با افزایش خطر ابتلا به بیماری مزمن ریوی همراه است.
ارزیابی مکمل ویتامین A در بروز مرگ‌ومیر یا بیماری‌های مزمن ریوی نوزادان و ناتوانی در تکامل سیستم عصبی طولانی-مدت در نوزادان بسیار کم-وزن هنگام تولد (very low birth weight; VLBW) در مقایسه با گروه کنترل (دارونما (placebo) یا عدم استفاده از مکمل)، و در نظر گرفتن تاثیر نحوه مصرف مکمل، دوز، و زمان.
برای مرور اصیل و نسخه‌های به‌روز شده بعدی، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ کتابخانه کاکرین؛ (The Cochrane Library)؛ MEDLINE؛ Science Citation Index و Oxford Database of Perinatal Trials را جست‌وجو کردیم. فهرست منابع کارآزمایی‌های مرتبط، مجلات مربوط به کودکان و تغذیه، و خلاصه و چکیده مقالات کنفرانس‌ها تا سال 2010 به صورت دستی جست‌وجو شد.
برای به‌روز کردن نسخه سال 2016، از راهبرد جست‌وجوی استاندارد گروه مرور نوزادان در کاکرین (Cochrane Neonatal Review group) برای جست‌وجو در پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 4؛ 2016)؛ MEDLINE via PubMed؛ (1 می 2016)، EMBASE؛ (1 می 2016) وCINAHL؛ (1 می 2016) استفاده کردیم. بانک‌های اطلاعاتی کارآزمایی‌های بالینی، خلاصه مقالات کنفرانس‌ها، و فهرست منابع مقالات بازیابی شده را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده و کارآزمایی‌های شبه-تصادفی‌سازی شده جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای که به مقایسه مکمل ویتامین A با گروه کنترل (دارونما یا بدون مکمل) یا رژیم‌های دیگر دوز در نوزادان VLBW (وزن هنگام تولد کمتر یا مساوی 1500 گرم یا سن بارداری کمتر از 32 هفته).
دو نویسنده مرور، نتایج جست‌وجو را غربالگری کرده، داده‌ها را استخراج و کارآزمایی‌ها را از نظر خطر سوگیری (bias) ارزیابی کردند. نتایج، خطر نسبی (RR)، تفاوت‌های خطر (RD)، و تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (NNTB)، همه را با 95% فواصل اطمینان (CI) گزارش کردند. برای یافتن داده‌های بیشتر با نویسندگان کارآزمایی تماس گرفته شد.
یازده کارآزمایی معیارهای ورود را به مطالعه داشتند. ده کارآزمایی (1460 نوزاد) مکمل ویتامین A را با گروه کنترل و یک کارآزمایی (120 نوزاد) رژیم‌های مختلف مکمل ویتامین A را با هم مقایسه کرد. در مقایسه با گروه کنترل، به نظر می‌رسد ویتامین A در کاهش خطر مرگ‌ومیر یا نیاز به اکسیژن در یک ماه اول زندگی (RR معمول: 0.93؛ 95% CI؛ 0.88 تا 0.99؛ RD معمول: 0.05-؛ 95% CI؛ 0.10- تا 0.01-؛ NNTB: 20؛ 95% CI؛ 10 تا 100؛ 6 مطالعه؛ 1165 نوزاد) و خطر ابتلا به بیماری ریوی مزمن (نیاز به اکسیژن) در هفته 36 بارداری (RR معمول: 0.87؛ 95% CI؛ 0.77 تا 0.99؛ RD معمول: 0.07-؛ 95% CI؛ 0.13- تا 0.01-؛ NNTB: 11؛ 95% CI؛ 6 تا 100؛ 5 مطالعه؛ 986 نوزاد) (شواهد با کیفیت متوسط) مزیت کمی داشته باشد. کاهش کمی در پیامد ترکیبی درباره مرگ‌ومیر یا بیماری‌های مزمن ریوی وجود داشت (RR معمول: 0.92؛ 95% CI؛ 0.84 تا 1.01؛ RD معمول: 0.05-؛ 95% CI؛ 0.11- تا 0.01؛ 4 مطالعه؛ 1089 نوزاد). ارزیابی تکامل سیستم عصبی 88% از نوزادان زنده مانده در بزرگ‌ترین کارآزمایی، تفاوتی بین گروه‌ها در 18 تا 22 ماهگی، تصحیح شده برای نارسی را نشان نداد (شواهد با کیفیت پائین). هیچ شواهدی برای حمایت از رژیم‌های دوزهای مختلف ویتامین A وجود ندارد. هیچ عوارض جانبی درباره مکمل ویتامین A گزارش نشد، اما اشاره شده بود که تزریق عضلانی ویتامین A دردناک بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.