ประเด็นปัญหาคืออะไร?
ผู้ป่วยโรคไตอาจมีอายุขัยต่ำ มีโรคแทรกซ้อนที่รวมถึงโรคหัวใจ และอาจจำเป็นต้องได้รับการรักษาไตวายขั้นรุนแรงเช่น การฟอกไต ผู้ป่วยและแพทย์ต้องการจำแนกยาที่ช่วยปกป้องผู้ป่วยจากโรคไตวายและโรคหัวใจ สำหรับแพทย์และผู้ที่เป็นโรคไต การปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตเช่น อาหาร เป็นสิ่งสำคัญมากในการปรับปรุงสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี และทำให้ผู้ป่วยมีโอกาสจัดการดูแลตัวเองสำหรับโรคไต
เราทำอะไร
เราได้รวมการศึกษาทั้งหมดที่ศึกษาเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงอาหารและโภชนาการสำหรับผู้ป่วยโรคไตรวมทั้งผู้ที่ได้รับการรักษาด้วยการฟอกไตหรือผู้ที่มีการปลูกถ่ายไต
เราค้นพบอะไร
เราพบ 17 การศึกษา ซึ่งเกี่ยวข้องกับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง 1639 คน ที่ค้นหาว่าการเปลี่ยนแปลงรูปแบบอาหาร หรือคำแนะนำช่วยปรับปรุงสุขภาพของผู้ป่วยหรือไม่ การศึกษานำเข้าทั้งบุรุษและสตรีซึ่งส่วนใหญ่มีความรุนแรงของโรคไตในระดับปานกลางหรือในระดับรุนแรง อาหารเกี่ยวข้องกับการเพิ่มการบริโภคผักและผลไม้ การเพิ่มปริมาณสัตว์ปีกและปลา เพิ่มการใช้น้ำมันถั่วและน้ำมันมะกอกและเพิ่มธัญพืชและพืชตระกูลถั่ว (เช่น ถั่ว) และลดการบริโภคเนื้อแดง น้ำตาลและเกลือ เราสนใจเฉพาะสามผลลัพธ์ที่สำคัญ ได้แก่ ความเสี่ยงของการเสียชีวิต ความเสี่ยงของการเกิดโรคไตรุนแรงถึงขั้นต้องฟอกไต และคุณภาพชีวิต มีสี่การศึกษาซึ่งเกี่ยวข้องกับผู้ที่ได้รับการปลูกถ่ายไต และสามการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับผู้ที่ได้รับการฟอกไต
หลังจากรวมการศึกษาที่มีอยู่แล้ว ยังคงไม่แน่ใจว่าการเปลี่ยนแปลงรูปแบบอาหารสามารถป้องกันภาวะแทรกซ้อนของหัวใจได้ เนื่องจากการศึกษาส่วนใหญ่ไม่ได้วัดผลลัพธ์เหล่านี้ การปรับเปลี่ยนรูปแบบอาหารอาจช่วยปรับปรุงคุณภาพชีวิต เราพบปัจจัยเสี่ยงบางประการสำหรับโรคที่จะตามมาในอนาคตเช่น ความดันโลหิต และคอเลสเตอรอลลดลงหลังจากได้รับคำปรึกษาด้านอาหาร หรือการรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
คุณภาพของการศึกษาที่นำเข้ามีคุณภาพต่ำมาก เราไม่มั่นใจว่า การศึกษาในอนาคตจะพบผลลัพธ์ที่เหมือนเดิม
สรุปผล
เราไม่มั่นใจว่าการปรับเปลี่ยนอาหารและโภชนาการจะช่วยเพิ่มความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นสำหรับผู้ป่วยโรคไต เนื่องจากการศึกษาที่มีอยู่ไม่ได้ออกแบบมาเพื่อศึกษาเกี่ยวกับเรื่องเหล่านี้ การปรับเปลี่ยนอาหารและโภชนาการอาจช่วยลดความดันโลหิตและคอเลสเตอรอลลง แต่ผลกระทบในระยะยาวต่อความเป็นอยู่ยังไม่ได้รับการพิสูจน์ ซึ่งหมายความว่าเรายังต้องการการศึกษาที่มีขนาดใหญ่และมีคุณภาพดีเพื่อช่วยให้เข้าใจผลของอาหารและโภชนาการต่อสุขภาพของผู้ป่วยโรคไต
Read the full abstract
การปรับเปลี่ยนอาหารและโภชนาการมักจะแนะนำให้กับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง (CKD) โดยอาศัยหลักฐานที่ได้จากการศึกษาแบบ randomised ในประชากรทั่วไป และการศึกษาแบบ non-randomised ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง (CKD) ซึ่งแสดงให้เห็นว่ารูปแบบการรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพบางอย่างอาจป้องกันการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดและลดอัตราการตายลง ผู้ป่วยโรคไตจัดลำดับความสำคัญของการปรับเปลี่ยนอาหารว่าเป็นการรักษาที่สำคัญที่ยังคงคลุมเครื่ออยู่
วัตถุประสงค์
การทบทวนนี้ประเมินประโยชน์และอันตรายของอาหารและโภชนาการเพื่อการรักษาในผู้ป่วย CKD รวมถึงผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้าย (ESKD) ที่ได้รับการฟอกไตหรือการปลูกถ่ายไต
วิธีการสืบค้น
เราได้สืบค้นใน Cochrane Kidney และ Transplant Specialised Register (จนถึงวันที่ 31 มกราคม 2017) ผ่านการติดต่อกับผู้เชี่ยวชาญด้านข้อมูลโดยใช้ข้อความค้นหาที่เกี่ยวข้องกับการทบทวนนี้ การศึกษาที่มีอยู่ใน Specialized Register จะถูกระบุตามกลยุทธ์การค้นหาที่ได้รับการออกแบบมาโดยเฉพาะสำหรับแต่ละฐานข้อมูลดังนี้ CENTRAL, MEDLINE และ EMBASE การสืบค้นด้วยมือกรณีที่เป็นเอกสารการประชุม และค้นหาใน International Clinical Trials Register (ICTRP), Search Portal และ ClinicalTrials.gov.
เกณฑ์การคัดเลือก
Randomised controlled trials (RCTs) หรือ quasi-randomised RCTs ของการแทรกแซงด้านอาหารและโภชนาการเพื่อการรักษาเปรียบเทียบกับการแทรกแซงด้านอาหารและโภชนาการเพื่อการรักษารูปแบบอื่นๆ คำแนะนำในการดำเนินชีวิต หรือการดูแลมาตรฐานเพื่อประเมินการตาย การเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด คุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพและผลทางชีวเคมี และโภชนาการในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง
การรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล
นักวิจัยสองคนคัดกรองการศึกษาเพื่อนำเข้าและดึงข้อมูลอย่างอิสระต่อกัน สรุปผลการศึกษาเป็นค่าอัตราส่วนความเสี่ยง (RR) สำหรับผลลัพธ์ที่เป็นแบบทวิ (dichotomous) หรือสรุปในรูปของผลต่างค่าเฉลี่ย (MD) หรือผลต่างค่าเฉลี่ยมาตรฐาน (SMD) สำหรับผลลัพธ์ที่เป็นข้อมูลต่อเนื่อง พร้อมกับรายงานค่าช่วงเชื่อมั่น 95% (95% CI) หรือใช้การพรรณนาเมื่อไม่สามารถวิเคราะห์เมตต้าได้ ความเชื่อมั่นในหลักฐานได้รับการประเมินโดยใช้ GRADE
ผลการวิจัย
เรานำเข้า 17 การศึกษา มีจำนวนผู้ป่วย CKD 1639 คน สามการศึกษา มีผู้ป่วยจำนวน 341คน ที่ได้รับการรักษาด้วยการฟอกไต สี่การศึกษา มีจำนวนผู้ป่วยรวม 168 คนที่ได้รับการปลูกถ่ายไต 10 การศึกษา มีจำนวนผู้ป่วยรวม 1130 คนที่เป็นโรคไตเรื้อรังระยะที่ 1 ถึง 5 สิบเอ็ดการศึกษา (900 คน) ประเมินการให้คำปรึกษาด้านอาหารและโภชนาการอย่างเดียว กับการให้คำปรึกษาด้านอาหารและโภชนาการร่วมกับการให้คำแนะนำในการดำเนินชีวิต และหกการศึกษาประเมินรูปแบบของอาหารและโภชนาการ (739 คน) อีกหนึ่งการศึกษา (191 คน) ที่ศึกษาเกี่ยวกับอาหารที่มีธาตุเหล็กต่ำและจำกัดคาร์โบไฮเดรต อาหารที่อุดมด้วยโพลีฟีนอล สองการศึกษา (181 คน) ศึกษารูปแบบอาหารที่เพิ่มการบริโภคผลไม้และผัก สองการศึกษา (355 คน) เป็นอาหารเมดิเตอร์เรเนียนและหนึ่งการศึกษา (12 คน) เป็นอาหารโปรตีนสูง /คาร์โบไฮเดรตต่ำ ความเสี่ยงของการมีอคติในการนำเข้าการศึกษาโดยส่วนใหญ่มีความเสี่ยงสูง หรือไม่ชัดเจน ทำให้ลดความเชื่อมั่นในผลการศึกษาลง ค่ามัธยฐานการติดตามผู้เข้าร่วมการศึกษาคือ 12 เดือน (ช่วง 1 ถึง 46.8 เดือน)
การศึกษาไม่ได้ออกแบบมาเพื่อตรวจสอบการเสียชีวิตจากสาเหตุทั้งหมด หรือการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ในหลักฐานที่มีคุณภาพต่ำมากนี้ชี้ให้เห็นว่าอาหารมีผลกระทบที่ไม่แน่ชัดต่อการเสียชีวิตจากสาเหตุทั้งหมด หรือ ESKD ที่แน่ๆ อาหารอาจช่วยป้องกันหนึ่งคนต่อทุกๆ 3000 คนที่ได้รับการรักษาเป็นระยะเวลาหนึ่งปีเพื่อหลีกเลี่ยง ESKD ถึงแม้ว่าความเชื่อมั่นในผลการศึกษาจะต่ำมาก จากทั้งหมด 17 การศึกษา ผลลัพธ์เกี่ยวกับการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดมีน้อย การแทรกแซงด้านอาหารและโภชนาการจากหลักฐานที่มีคุณภาพต่ำพบความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพที่สูงขึ้น (2 การศึกษา 119 คน: MD ของ SF-36 score 11.46, 95% CI 7.73 to 15.18; I2 = 0%). เหตุการณ์ไม่พึงประสงค์โดยส่วนใหญ่ไม่ได้รายงาน
การแทรกแซงด้านอาหารและโภชนาการเพื่อการรักษาช่วยลดความดันโลหิต systolic (3 การศึกษา 167 คน: MD -9.26 มิลลิเมตรปรอท, 95% CI -13.48 ถึง -5.04; I2 = 80%) และความดันโลหิต diastolic (2 การศึกษา 95 คน: MD -8.95, 95% CI -10.69 to -7.21; I2 = 0%) เปรียบเทียบกับกลุ่มที่ควบคุมอาหาร การแทรกแซงด้านอาหารและโภชนาการเพื่อการรักษามีความสัมพันธ์กับอัตราการกรองของไตที่สูงขึ้น (eGFR) (5 การศึกษา 219 คน: SMD 1.08; 95% CI 0.26 ถึง 1.97; I2= 88%) และระดับซีรั่มอัลบูมิล (6 การศึกษา 541 คน: MD 0.16 g/dL, 95% CI 0.07 to 0.24; I2 = 26%) อาหารเมดิเตอเรเนียนลดระดับคลอเรสเตอรอล LDL ในเลือด (1 การศึกษา 40 คน: MD -1.00 mmol / L, CI 95% -1.56 ถึง -0.44)
ข้อสรุปของผู้วิจัย
การแทรกแซงด้านอาหารและโภชนาการเพื่อการรักษามีผลกระทบที่ไม่ชัดเจนต่ออัตราการเสียชีวิต การเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด และ ESKD ในผู้ป่วย CKD เนื่องจากมีการวัดและรายงานผลของผลลัพธ์เหล่านี้น้อยมาก การแทรกแซงด้านอาหารและโภชนาการเพื่อการรักษาอาจช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตในแง่ของสุขภาพ, eGFR, ซีรั่มอัลบูมิล และการลดลงของความดันโลหิตและระดับคอเลสเตอรอลในเลือด
จากการจัดลำดับความสำคัญของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในงานวิจัยในกลุ่มผู้ป่วย CKD และหลักฐานเบื้องต้นเกี่ยวกับผลกระทบที่เป็นประโยชน์ต่อปัจจัยเสี่ยงสำหรับผลลัพธ์ทางคลินิก RCTs ขนาดใหญ่ในทางปฏิบัติเพื่อทดสอบผลกระทบของการแทรกแซงด้านอาหารและโภชนาการเพื่อการรักษาต่อผลลัพธ์ของผู้ป่วยจึงเป็นสิ่งที่ต้องการ
แปลโดย นางสาวน้ำเพชร จำปาทอง และ ตรวจสอบการแปลโดย ศ.ดร. มาลินี เหล่าไพบูลย์ ภาควิชาวิทยาการระบาดและชีวสถิติ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น Cochrane ประเทศไทย แปลเมื่อ 15 กันยายน 2017
