Przejdź do treści

Jakie są zagrożenia związane z terapiami stosowanymi w leczeniu stwardnienia rozsianego?

Kluczowe informacje

- Immunoterapie stosowane w leczeniu stwardnienia rozsianego wydają się nie zwiększać liczby ciężkich zdarzeń zdrowotnych, w porównaniu z lekami pozorowanymi (placebo).

- Stosowanie wielu z tych leków niesie ze sobą niepożądane skutki, a w przypadku niektórych z nich więcej osób objętych badaniami zrezygnowało z udziału w badaniach z powodu występowania działań niepożądanych, w porównaniu z lekami pozorowanymi.

- Wyniki te są tylko częściowo wiarygodne lub nie są wiarygodne, ponieważ u chorych na stwardnienie rozsiane ciężkie zdarzenia zdrowotne występują stosunkowo rzadko, co oznacza, że ta kwestia jest trudna do zbadania, a ciężkie zdarzenia zdrowotne nie były również należycie zgłaszane w badaniach.

Co to za schorzenie?

Stwardnienie rozsiane (SM) atakuje mózg i rdzeń kręgowy. Choroba dotyka częściej kobiety niż mężczyzn. W SM układ odpornościowy atakuje osłonkę, która pokrywa nerwy naszego ciała i osłabia ich funkcję. Niektóre osoby z poważnym SM mogą nawet nie być w stanie sprawnie używać rąk lub nóg przez pewien czas, ale zwykle wracają do zdrowia. U niektórych chorych, którzy na przestrzeni lat doświadczają wielu ataków, może pojawić się niepełnosprawność, na przykład w chodzeniu.

Jak leczy się tę chorobę?

Dostępnych jest kilka terapii modulujących układ odpornościowy, które mogą pomóc przyspieszyć powrót do zdrowia spowodowany atakami i poprawić przebieg choroby.

Czego chcieliśmy się dowiedzieć?

Naszym celem było zbadanie zagrożeń związanych z lekami stosowanymi w leczeniu SM. Chcieliśmy ocenić wszystkie rodzaje poważnych zdarzeń zdrowotnych, na przykład wymagających przyjęcia do szpitala lub powodujących zaprzestanie przyjmowania leków. Chcieliśmy także ocenić zdarzenia zdrowotne w określonych narządach ciała.

Co zrobiliśmy?

Szukaliśmy badań, które dotyczyły stosowania leków wpływających korzystnie na przebieg SM, w porównaniu ze stosowaniem innych leków lub leczenia pozorowanego u chorych z nawracającymi epizodami choroby.

Czego się dowiedzieliśmy?

Ciężkie zdarzenia zdrowotne stwierdzono u około 1 na 9 osób otrzymujących lek pozorowany w ciągu 1 roku lub 2 lat. Następujące leki nie powodowały zwiększenia częstości występowania tych zdarzeń: interferon beta-1a (Avonex), fumaran dimetylu, octan glatirameru, teryflunomid, ozanimod, interferon beta-1b, interferon beta-1a (Rebif), natalizumab, fingolimod i laquinimod. Nie możemy stwierdzić, czy te leki powodują cięższe zdarzenia zdrowotne niż leczenie pozorowane, ponieważ nie przeprowadzono dostatecznej liczby badań lub liczba zdarzeń była niewielka (w przypadku kladrybiny, siponimodu, ofatumumabu i rytuksymabu). Nie byliśmy pewni co do daklizumabu, immunoglobulin, fumaranu diroksymelu, peg-interferonu beta-1a, alemtuzumabu, interferonów i azatiopryny, ponieważ dane naukowe dotyczące ciężkich zdarzeń zdrowotnych były bardzo niskiej jakości.

Niepożądane skutki powodujące zaprzestanie przyjmowania leku stwierdzono u 1 na 16 osób otrzymujących lek przez 1 rok lub 2 lata. Następujące leki mogły przyczynić się do zwiększenia liczby chorych rezygnujących z leczenia: teryflunomid, octan glatirameru, fingolimod, interferon beta-1a (Rebif), daklizumab i interferon beta-1b. Nie możemy stwierdzić, czy przyjmowanie ofatumumabu powoduje więcej rezygnacji niż leczenie pozorowane, ponieważ badań było niewiele lub odnotowano w nich niewiele zdarzeń. Nie mamy pewności co do fumaranu diroksymelu, alemtuzumabu, metotreksatu, glikokortykosteroidów, ozanimodu, natalizumabu, ocrelizumabu, fumaranu dimetylu, siponimodu, rytuksymabu, kladrybiny, mitoksantronu, interferonów, cyklofosfamidu, laquinimodu, interferonu beta-1a (Avonex), immunoglobulin, peg-interferonu beta-1a i azatiopryny, ponieważ dane naukowe dotyczące rezygnacji były bardzo niskiej jakości.

Jakie są ograniczenia zgromadzonych danych naukowych?

Większość danych naukowych pochodziła z badań przeprowadzonych w sposób, który mógł wprowadzić błędy do ich wyników, warto również zauważyć, że szkody nie były należycie zgłaszane. Co więcej, ciężkie zdarzenia zdrowotne i działania niepożądane występują rzadko u chorych na SM, a tym samym są trudne do zbadania.

Na ile aktualne są dane naukowe?

Niniejszy przegląd jest aktualny do marca 2022 r.

Uwagi do tłumaczenia

Tłumacznie: Piotr Rolirad; Redakcja: Karolina Moćko

Cytowanie
Tramacere I, Virgili G, Perduca V, Lucenteforte E, Benedetti MD, Capobussi M, Castellini G, Frau S, Gonzalez-Lorenzo M, Featherstone R, Filippini G. Adverse effects of immunotherapies for multiple sclerosis: a network meta-analysis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2023, Issue 11. Art. No.: CD012186. DOI: 10.1002/14651858.CD012186.pub2.

Używamy plików cookie

Używamy niezbędnych plików cookie, aby nasza strona mogła działać. Chcielibyśmy również ustawić opcjonalne pliki cookie do analizy, aby pomóc nam udoskonalić tę stronę. Nie będziemy ustawiać opcjonalnych plików cookie, chyba że je włączysz. Użycie tego narzędzia spowoduje ustawienie pliku cookie na Twoim urządzeniu, aby zapamiętać Twoje preferencje. W każdej chwili możesz zmienić swoje preferencje dotyczące plików cookie, klikając na link "Ustawienia plików cookie" znajdujący się w stopce każdej strony.
Bardziej szczegółowe informacje na temat używanych przez nas plików cookie można znaleźć na naszej stronieStrona plików cookies

Zaakceptuj wszystkie
Skonfiguruj