Wiadomość do zapamiętania

Terapia poznawczo-behawioralna (cognitive behavioural therapy, CBT) może poprawiać jakość życia i kontrolę astmy u dorosłych, ale dane naukowe dotyczące innych istotnych wyników zdrowotnych są ograniczone, a nasze zaufanie co do wiarygodności wyników jest dość niskie. Żadne z włączonych badań nie dotyczyło młodzieży z astmą.

Pytanie badawcze

Naszym celem był przegląd danych naukowych dotyczących wpływu CBT w porównaniu ze standardową opieką (bez CBT) w zakresie różnych wyników zdrowotnych u osób cierpiących na astmę, w tym jakości życia, przestrzegania zaleceń terapeutycznych oraz nasilenia lęku i depresji.

Wprowadzenie

Osoby chore na astmę cierpią z powodu lęku i depresji w większym stopniu niż populacja ogólna. Te problemy psychologiczne łączą się z większą ciężkością astmy, obejmującą gorszą kontrolę objawów i częstsze przyjęcia do szpitala. CBT jest leczeniem opartym na rozmowie, której celem jest pomoc w dostrzeżeniu wpływu zachowania na własne myśli i uczucia, co może pomóc osobom chorym na astmę lepiej radzić sobie z własnym stanem zdrowia. Chcieliśmy dowiedzieć się, czy stosowanie CBT w porównaniu z jej niestosowaniem poprawia jakość życia u osób chorych na astmę.

Charakterystyka badania

Dane naukowe wykorzystane w przeglądzie są aktualne do sierpnia 2016 roku. Do przeglądu włączyliśmy dziewięć badań obejmujących łącznie 407 osób. U wszystkich uczestników rozpoznano astmę. W trzech z dziewięciu badań u uczestników rozpoznano także zaburzenia lękowe lub depresję, lub obie jednostki chorobowe łącznie. CBT prowadzono indywidualnie lub grupowo, a liczba sesji wynosiła od 4 do 15.

Główne wyniki

U uczestników, u których stosowano CBT, w porównaniu z osobami, u których jej nie stosowano, poprawiła się jakość życia oceniana w Kwestionariuszu Jakości Życia w Astmie (Asthma Quality of Life Questionnaire, AQLQ) oraz kontrola astmy. W badaniach nie podano, czy stosowanie CBT wiązało się ze zmniejszeniem ryzyka konieczności podania doustnych glikokortykosteroidów z powodu ataku astmy. Poprawa wyników AQLQ utrzymywała się do roku po zastosowaniu CBT. U uczestników, u których stosowano CBT, w porównaniu z osobami otrzymującymi opiekę standardową, lepsze były także wyniki dotyczące zaburzeń lękowych. U uczestników, u których stosowano CBT nie było wyraźnej poprawy w zakresie depresji lub przestrzegania zaleceń terapeutycznych.

Ogólna jakość przedstawionych danych jest niska ze względu na małą liczbę badań włączonych do przeglądu, różnice w metodologii badań oraz sposobu, w jaki prowadzono CBT, a także dlatego, że uczestnicy wiedzieli, do której grupy leczenia (CBT lub nie CBT) zostali przypisani.