Przejdź do treści

Suplementacja selenu w chorobie Hashimoto

Zapalenie tarczycy typu Hashimoto jest powszechną chorobą, w której przewlekły stan zapalny tarczycy skutkuje upośledzeniem funkcji tego gruczołu. Choroba ta jest zaburzeniem autoimmunologicznym, co oznacza, że system immunologiczny danej osoby niszczy własną tarczycę, dlatego nie jest ona w stanie produkować odpowiedniej ilości hormonów tarczycy (niedoczynność tarczycy). Typowe objawy kliniczne obejmują: uczucie zimna, depresyjny nastrój, suchość skóry, obrzęknięte powieki, zaparcie, przyrost masy ciała, zwolnienie tętna, bóle stawów i mięśni, a także przewlekłe zmęczenie. U niektórych osób z chorobą Hashimoto występuje powiększenie gruczołu, zwane także wolem. Chorobę Hashimoto częściej stwierdza się u kobiet niż u mężczyzn i ma ona tendencję do występowania rodzinnego. Inne choroby autoimmunologiczne mogą często występować jednocześnie, np. bielactwo, reumatoidalne zapalenie stawów i cukrzyca typu 1. Choroba ta nie zawsze wymaga leczenia, a gdy zachodzi taka konieczność, to w leczeniu stosuje się syntetyczny hormon tarczycy (czasem stosuje się wysuszony hormony tarczycy, zamiast syntetycznego). Selen jest niezbędnym śladowym pierwiastkiem, który jest potrzebny w niewielkich ilościach dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego i tarczycy.

Cztery badania obejmujące 463 uczestników zostały uwzględnione w niniejszym przeglądzie. Ryzyko błędu systematycznego we włączonych badaniach było od niejasnego do wysokiego. Średni czas trwania badania wynosił 7,5 miesiąca (zakres od 3 do 18 miesięcy). Żadne z tych badań nie oceniało kluczowego dla nas wyniku - "jakości życia związanej ze zdrowiem". Dwa z naszych drugorzędowych wyników - "zmiana dawkowania lewotyroksyny (tj. hormonu tarczycy) od dawki początkowej do tej stosowanej na końcu badania" i "koszty ekonomiczne" także nie zostały ocenione. W jednym z badań (z wysokim ryzykiem błędu systematycznego) wykazano statystycznie istotną poprawę subiektywnego samopoczucia w grupie otrzymującej 200 μg selenianu sodu w połączeniu z lewotyroksyną w porównaniu z grupą otrzymującą placebo i lewotyroksynę (odpowiednio 14 na 18 w porównaniu z 3 na 18). Selenometionina w dawce 200 μg zmniejszyła w surowicy poziom przeciwciał przeciw peroksydazie tarczycowej w trzech badaniach, i chociaż zmiany od wartości wyjściowej były statystycznie istotne, ich znaczenie kliniczne nie jest jasne. Zdarzenia niepożądane były zgłaszane w dwóch badaniach, a suplementacja selenu nie prowadziła do większej liczby działań niepożądanych w porównaniu z tymi obserwowanymi w grupie placebo. Jedno zdarzenie niepożądane odnotowano w obu badaniach gdzie podawano 200 μg selenometioniny w połączeniu z lewotyroksyną względem grupy kontrolnej.

Podsumowując, wyniki tych czterech włączonych badań nie dostarczają wystarczających danych naukowych na poparcie stosowania selenu w leczeniu choroby Hashimoto.

Uwagi do tłumaczenia

Tłumaczenie: Joanna Zając Redakcja: Magdalena Koperny, Małgorzata Kołcz

Cytowanie
van Zuuren EJ, Albusta AY, Fedorowicz Z, Carter B, Pijl H. Selenium supplementation for Hashimoto's thyroiditis. Cochrane Database of Systematic Reviews 2013, Issue 6. Art. No.: CD010223. DOI: 10.1002/14651858.CD010223.pub2.