Cel

Celem tego przeglądu było określenie, czy możliwe jest odstawienie leków obniżających ciśnienie tętnicze (przeciwnadciśnieniowych, hipotensyjnych - przyp. tłum.) u osób starszych. Ponadto szukano odpowiedzi na pytanie, jakie są skutki odstawienia tych leków.

Włączono badania obejmujące osoby dorosłe powyżej 50 roku życia, które przyjmowały leki z powodu nadciśnienia tętniczego lub jako formę profilaktyki chorób serca (profilaktyka pierwotna). Wykluczyliśmy badania obejmujące osoby, które wcześniej przebyły zawał serca, udar mózgu lub inną chorobę serca (profilaktyka wtórna).

Porównano całkowite odstawienie lub zmniejszenie dawki leków z kontynuacją leczenia przeciwnadciśnieniowego.

Wprowadzenie

Podwyższone ciśnienie tętnicze, określane również jako nadciśnienie tętnicze, jest czynnikiem ryzyka wielu chorób, takich jak zawał serca, niewydolność nerek oraz udar mózgu. Podczas gdy nadciśnienie tętnicze zazwyczaj nie daje żadnych objawów, utrzymanie ciśnienia tętniczego pod kontrolą jest niezbędne dla zachowania zdrowia i zmniejszenia ryzyka wystąpienia poważnych chorób.

Nadciśnienie często leczy się poprzez zmianę stylu życia oraz za pomocą leków. Istnieje wiele różnych dostępnych rodzajów leków przeciwnadciśnieniowych.

Leki hipotensyjne mogą również powodować niebezpieczne skutki uboczne, takie jak zawroty głowy i zmęczenie, które mogą prowadzić do upadków. Osoby starsze są w większym stopniu narażone na skutki uboczne stosowania tych leków niż osoby młodsze. Nie jest jasne, czy u osób starszych korzyści płynące ze stosowania leków przeciwnadciśnieniowych przeważają nad szkodami.

Charakterystyka badań

W wyniku wyszukiwania literatury opublikowanej do kwietnia 2019 roku odnaleziono sześć badań, które łącznie obejmowały 1073 osoby starsze. Średnia wieku badanych osób wynosiła od 58 do 82 lat. W trzech badaniach dawkę leku na nadciśnienie powoli zmniejszano przed całkowitym jego odstawieniem.

Najważniejsze wyniki

Stwierdzono, że całkowite odstawienie leków obniżających ciśnienie tętnicze u osób starszych jest możliwe. Większość badanych, u których odstawiono leki nie potrzebowała ich ponownego zażywania.

Odnaleźliśmy dane naukowe o niskiej pewności (co do wiarygodności zaobserwowanego efektu - przyp. tłum.) wskazujące, że zaprzestanie stosowania leków przeciwnadciśnieniowych nieznacznie zwiększyło ciśnienie tętnicze.

Odnaleźliśmy dane naukowe o bardzo niskiej lub niskiej pewności (co do wiarygodności zaobserwowanego efektu - przyp. tłum.) świadczące o tym, że całkowite odstawienie tych leków nie zwiększa ryzyka wystąpienia zawału serca, udaru mózgu, hospitalizacji lub śmierci.

Znaleźliśmy dane naukowe o bardzo niskiej pewności (co do wiarygodności zaobserwowanego efektu - przyp. tłum.) wskazujące, że odstawienie leków hipotensyjnych nie zwiększa ryzyka wystąpienia działań niepożądanych oraz może niwelować skutki uboczne, jednak dane te nie były dobrze raportowane, i w związku z tym nie mogliśmy wyciągnąć wniosków.

W żadnym z badań nie informowano o tym, czy odstawienie tych leków powoduje upadki.

Wiarygodność danych naukowych

Jakość danych naukowych oceniliśmy stosując czterostopniową skalę: bardzo niska, niska, umiarkowana lub wysoka. Dane naukowe wysokiej jakości oznaczają, że jesteśmy bardzo pewni otrzymanych wyników. Bardzo niska jakość danych oznacza, że jesteśmy bardzo niepewni otrzymanych wyników. Jakość zebranych danych naukowych oceniliśmy jako bardzo niską oraz niską.

Wnioski

Odstawienie leków hipotensyjnych u osób starszych, które przyjmują je z powodu nadciśnienia tętniczego lub jako profilaktykę pierwotną chorób serca może być bezpieczne.

Osoby starsze nie powinny zaprzestawać przyjmowania jakichkolwiek leków bez konsultacji ze specjalistą.

Przyszłe badania powinny obejmować osoby starsze, które przyjmują wiele innych leków i/lub są osłabione.