Jaki był cel tego przeglądu?

Celem niniejszego przeglądu Cochrane była ocena, czy można zapobiec utracie słuchu spowodowanej hałasem w miejscu pracy. Badacze Cochrane zebrali i przeanalizowali wszystkie istotne badania, aby odpowiedzieć na to pytanie. Znaleźli 29 badań, w których analizowano wpływ środków zapobiegawczych.

Główne wnioski

Bardziej surowe prawodawstwo może zmniejszyć poziom hałasu. Na poziomie ochrony osobistej, nauszniki i zatyczki do uszu mogą zmniejszyć narażenie na hałas do bezpiecznych poziomów. Jednak potrzebna jest instrukcja, jak należy stosować zatyczki do uszu. Bez odpowiedniej instrukcji zatyczki do uszu prawdopodobnie nie stanowią wystarczającej ochrony. Udzielanie pracownikom informacji zwrotnej odnośnie ekspozycji na hałas prawdopodobnie nie przyczynia się do zmniejszenia hałasu. Rozwiązania inżynieryjne, takie jak poprawa w utrzymaniu stanu maszyn może prowadzić do podobnej redukcji hałasu jak ochraniacze. Konieczna jest lepsza ocena rozwiązań inżynieryjnych.

Efekty działania programów zapobiegających utracie słuchu (HLPP - ang. hearing loss prevention programmes) są niejasne. Efektywniejsze używanie ochraniaczy słuchu, jako części programu, prawdopodobnie pomaga, ale nie chroni w pełni przed utratą słuchu. Poprawa w zakresie wdrażania może zapewnić lepszą ochronę.

Co oceniano w przeglądzie?

Miliony pracowników są narażone na hałas, który może prowadzić do utraty słuchu. Autorzy przeglądu byli zainteresowani efektami interwencji mających na celu zmniejszenie hałasu lub redukcję przypadków utraty słuchu w miejscu pracy poprzez działania, takie jak: rozwiązania inżynieryjne, ochraniacze słuchu lub programy zapobiegające utracie słuchu.

Jakie są wyniki tego przeglądu?

Wpływ na poziom hałasu

Rozwiązania inżynieryjne

Znaleźliśmy jedno badanie, w którym wykazano, zmniejszenie poziomu hałasu o około 5 decybeli (dB) po wprowadzeniu bardziej rygorystycznych przepisów w górnictwie. Mimo, że wiele badań dotyczących indywidualnych przypadków wykazało, że udoskonalenia technologiczne mogą zmniejszyć poziom hałasu w miejscu pracy nawet o 20 dB, nie przeprowadzono żadnych badań z grupą kontrolną poza laboratorium, w których można by potwierdzić te doniesienia z większą pewnością.

Ochrona słuchu

W 8 badaniach z udziałem 358 pracowników ochraniacze słuchu zmniejszyły narażenie pracowników na hałas o 20 dB(A). Jednak w przypadku zatyczek do uszu dane naukowe pochodzące z dwóch badań randomizowanych o umiarkowanej jakości wskazywały, że brak odpowiedniej instrukcji odnośnie stosowania zatyczek do uszu redukuje hałas o średnio 9 dB.

Informacja zwrotna dotycząca narażenia na hałas

Na podstawie jednego badania stwierdzono, że udzielanie informacji zwrotnej na temat narażenia na hałas nie zmienia poziomu hałasu.

Skutki związane z ubytkiem słuchu

Znaleźliśmy 16 badań, obejmujących 81 220 uczestników, analizujących długoterminowy wpływ ochraniaczy na ubytek słuchu.

Ochrona słuchu

Korzystanie z ochraniaczy słuchu w ramach odpowiednio wdrożonych programów HLPP wiązało się z mniejszym ubytkiem słuchu. W przypadku innych elementów programów, takich jak: szkolenia pracowników, audiometria, monitorowanie poziomu hałasu lub udzielanie osobistych informacji zwrotnych odnośnie narażenia na hałas, nie zanotowano wyraźnego efektu. W 2 badaniach obejmujących 3 242 pracowników nie stwierdzono różnicy w odniesieniu do długoterminowego wpływu stosowania nauszników w porównaniu z zatyczkami do uszu na ubytek słuchu.

Programy zapobiegania utraty słuchu

Cztery badania dostarczyły bardzo niskiej jakości danych naukowych wskazujących, że u pracowników narażonych na hałas o wartości 85 dB(A) rutynowe programy HLPP nie zmniejszały ryzyka utraty słuchu do poziomu takiego, jak w grupie osób nienarażonych. W dwóch porównywalnych, dodatkowych badaniach wykazano, że ryzyko utraty słuchu jest wciąż istotne pomimo objęcia programami HLPP. Natomiast w jednym badaniu niskiej jakości stwierdzono, że bardziej rygorystyczne programy HLPP mogą chronić pracowników przed ubytkiem słuchu.

Nie należy interpretować braku niezbitych danych naukowych jako dowodu na brak skuteczności danej interwencji. Oznacza to raczej, że dalsze badania mogą wpłynąć na wnioski, które przedstawiliśmy. W celu zapobiegania utraty słuchu wywołanej hałasem należy wprowadzać programy prewencyjne wysokiej jakości, prowadzić badania lepszej jakości, szczególnie z zakresu rozwiązań inżynieryjnych oraz stosować bardziej efektywne prawodawstwo.

Jak aktualny jest ten przegląd?

Autorzy przeglądu poszukiwali badań opublikowanych do października 2016 roku.