Penyelidik di Kolaborasi Cochrane menjalankan ulasan untuk menilai kesan menggunakan ahli farmasi untuk memberi perkhidmatan selain pendispensan ubat di negara berpendapatan rendah dan sederhana. Setelah mencari kesemua kajian yang relevan, mereka menemui 12 kajian yang memenuhi keperluan ulasan. Penemuan mereka diringkaskan seperti di bawah.

Penggunaan ahli farmasi untuk memberi perkhidmatan selain pendispensan ubat

Secara tradisi, peranan utama ahli farmasi adalah untuk menyediakan dan mendispens ubat-ubatan. Namun, tugas yang dijangka daripada mereka telah bertambah. Mereka kini perlu memastikan pesakit menggunakan ubat mereka dengan betul, membantu pesakit menyelesaikan masalah berkaitan ubat dan memberikan maklumat kesihatan yang dapat membantu pesakit memperbaiki kesihatan mereka. 

Semua kajian dalam ulasan ini berlaku di negara berpendapatan sederhana, sama ada di jabatan pesakit luar, farmasi komuniti atau pusat penjagaan kesihatan primer.

Dalam 11 kajian, ahli farmasi memberi pendidikan dan kaunseling kepada pesakit dengan penyakit kronik seperti asma dan diabetes. Ahli farmasi memberi maklumat kepada pesakit tentang cara menggunakan ubat mereka dengan betul dan tentang kemungkinan kesan sampingan ubat-ubatan, dan membantu mereka mengenal pasti dan menyelesaikan masalah dengan ubat-ubatan mereka. Mereka juga memberi pesakit maklumat mengenai penyakit dan nasihat tentang pengurusan diri dan kepentingan gaya hidup sihat. Pesakit yang diberi perkhidmatan ini dibandingkan dengan pesakit yang diberi perkhidmatan farmasi biasa tanpa pendidikan atau kaunseling.

Dalam satu kajian, ahli farmasi memberikan pendidikan kepada pengamal am (GP) mengenai penjagaan kanak-kanak dengan asma. GP ini dibandingkan dengan GP yang diberi perkhidmatan farmasi biasa.

Tiada kajian ditemui di mana perkhidmatan yang diberi oleh ahli farmasi dibandingkan dengan perkhidmatan yang diberikan oleh pekerja kesihatan lain.

Apa yang berlaku apabila ahli farmasi memberi perkhidmatan selain mendispens ubat?

Apabila ahli farmasi memberi pendidikan dan kaunseling kepada pesakit dengan penyakit kronik:

· Ppesakit mungkin mengalami peningkatan kecil dalam hasil kesihatan seperti tahap tekanan darah dan tahap glukosa (bukti berkualiti rendah)

· Pesakit mungkin kurang menggunakan perkhidmatan kesihatan (contohnya kurang kunjungan ke doktor, kurang tinggal di hospital) (bukti berkualiti rendah)

· Pesakit mungkin mengalami peningkatan kecil dalam kualiti hidup (bukti berkualiti sederhana)

· Kos ubat pesakit mungkin lebih rendah (bukti berkualiti rendah).

Apabila ahli farmasi memberi pendidikan dan kaunseling tentang penjagaan asma kepada doktor:

· Pesakit mereka mungkin mengalami kurang gejala asma (bukti berkualiti rendah).