برنامه‌های پرهیز صرف (abstinence-only)، به‌ویژه در ایالات متحده و کشورهایی که تحت حمایت طرح اضطراری رئیس جمهور ایالات متحده برای کمک به ایدز (US President's Emergency Plan for AIDS Relief) هستند، به‌طور گسترده و با بودجه کافی اجرا می‌شوند. با این فرض که پرهیز جنسی بهترین و تنها راه پیشگیری از ابتلا به HIV است، مداخلات پرهیز صرف، با هدف پیشگیری، توقف یا کاهش فعالیت جنسی انجام می‌شوند. این برنامه‌ها با طراحی‌های پرهیز به همراه موارد دیگر (abstinence-plus)، متفاوت هستند: برنامه‌های پرهیز به همراه موارد دیگر، استراتژی‌های رابطه جنسی بی‌خطرتر (مثلا استفاده از کاندوم) را همراه با پرهیز جنسی ترویج می‌دهند، اما برنامه‌های پرهیز صرف چنین هدفی ندارند و در عوض اغلب محدودیت‌های استفاده از کاندوم را برجسته می‌کنند. یک مرور به‌روزشده نشان می‌دهد که برنامه‌های پرهیز صرف، خطر ابتلا به HIV را در کشورهای کم‌درآمد تحت تاثیر قرار نمی‌دهند؛ این مرور شواهد را در کشورهایی با درآمد بالا بررسی کرد.
این مرور سیزده کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده را وارد کرد که برنامه‌های پرهیز صرف را با گروه‌های کنترل مختلف (مثلا «مراقبت معمول»، عدم انجام مداخله) مقایسه کردند. اگرچه ما یک جست‌وجوی بین‌المللی گسترده را برای کارآزمایی‌ها انجام دادیم، همه مطالعات واردشده، جوانان را در ایالات متحده وارد کردند (کل ورود اولیه = 15,940 شرکت‌کننده). برنامه‌ها در مدارس، مراکز اجتماعی و منازل خانوادگی اجرا شدند؛ همه در واحدهای خانوادگی یا گروه‌هایی از افراد جوان ارائه شدند. به دلیل داده‌های ازدست‌رفته و تنوع در طراحی برنامه‌ها، نتوانستیم متاآنالیز را انجام دهیم. بااین‌حال، یافته‌های حاصل از کارآزمایی‌های فردی به‌طور قابل توجهی هم‌سو و سازگار بودند.
در مجموع، کارآزمایی‌ها نشان ندادند که برنامه‌های پرهیز صرف می‌توانند خطر ابتلا به HIV را، آنطور که با پیامدهای رفتاری (مثلا رابطه جنسی واژینال محافظت‌نشده) یا پیامدها بیولوژیکی (مثلا عفونت مقاربتی) نشان داده شد، کاهش دهند. در عوض، این برنامه‌ها به‌طور منسجم هیچ تاثیری را بر بروز رابطه جنسی واژینال محافظت‌نشده، دفعات رابطه جنسی واژینال، تعداد شرکای جنسی، شروع رابطه جنسی یا استفاده از کاندوم در شرکتکنندگان نداشتند.
یک کارآزمایی، برنامه پرهیز صرف را بر مراقبت‌های معمول برای بروز رابطه جنسی واژینال ترجیح داد (n=839)، اما این موضوع به پیگیری دو ماه محدود شده و با خطای اندازه‌گیری و شش مطالعه دیگر با تاثیرات غیرقابل توجه (n=2615) خنثی شد.
یک ارزیابی چندین تاثیر نامطلوب (مضر) قابل توجه را از برنامه نشان داد: شرکتکنندگان در برنامه پرهیز صرف، نسبت به گروه کنترل مراقبت‌های معمول، بیشتر احتمال داشت که عفونت‌های مقاربتی (n=2711)، بارداری (n=1548) و افزایش دفعات رابطه جنسی واژینال (n=338) را گزارش کنند. این تاثیرات با خروج زیاد بیماران از مطالعه و دیگر مطالعاتی که تاثیرات غیرقابل توجهی را نشان دادند، خنثی شدند.
ما نتیجه گرفتیم که به نظر نمی‌رسد برنامه‌های پرهیز صرف، خطر ابتلا به HIV را میان شرکتکنندگان در کشورهایی با درآمد بالا کاهش داده یا تشدید کنند، اگرچه این شواهد ممکن است فراتر از جوانان آمریکایی صدق نکند. محدودیت‌های کارآزمایی شامل ارائه گزارش ناکافی از پیامدهای مرتبط، اتکا به شرکتکنندگان در برنامه برای گزارش دقیق رفتارهایشان و نقاط ضعف روش‌شناسی در کارآزمایی‌ها بودند.
مطالعه چکیده کامل
مداخلات پرهیز صرف (abstinence-only)، پرهیز جنسی (sexual abstinence) را به‌عنوان تنها راه پیشگیری از ابتلا به HIV از طریق رابطه جنسی ترویج می‌دهند؛ آن‌ها استراتژی‌های رابطه جنسی بی‌خطرتر (مثلا استفاده از کاندوم) را ترویج نمی‌کنند. اگرچه برنامه‌های پرهیز صرف گسترده هستند، هیچ مرور متمرکز بین‌المللی در مورد اثربخشی آن‌ها برای پیشگیری از ابتلا به HIV در کشورهایی با درآمد بالا انجام نشده است.
اهداف
ارزیابی تاثیرات برنامه‌های پرهیز صرف برای پیشگیری از ابتلا به HIV در کشورهایی با درآمد بالا.
روش‌های جست‌وجو
ما 30 بانک اطلاعاتی الکترونیکی (مانند CENTRAL؛ PubMed؛ EMBASE؛ AIDSLINE؛ PsycINFO) را تا پایان فوریه 2007 جست‌وجو کردیم. ارجاعات متقابل (cross-referencing)، جست‌وجوی دستی و تماس با متخصصان، استنادهای بیشتری را تا اپریل 2007 شناسایی کردند.
معیارهای انتخاب
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده و شبه‌تصادفی‌سازی‌شده‌ای را انتخاب کردیم که مداخلات پرهیز صرف را در کشورهایی با درآمد بالا (تعریف‌شده توسط بانک جهانی) ارزیابی کردند. مداخلات شامل هرگونه تلاشی برای تشویق به پرهیز جنسی در جهت پیشگیری از ابتلا به HIV بود؛ برنامه‌هایی که استراتژی‌های رابطه جنسی بی‌خطرتر را نیز ترویج کردند، حذف شدند. نتایج، پیامدهای بیولوژیکی و رفتاری بودند.
گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها
سه محقق به‌طور مستقل از هم 20,070 رکورد و 326 مقاله تمام متن را از نظر ورود و کیفیت روش‌شناسی (methodology) ارزیابی کردند؛ 13 ارزیابی وارد شدند. با توجه به ناهمگونی (heterogeneity) و عدم دسترسی به داده‌ها، به جای انجام متاآنالیز، نتایج مطالعات جداگانه را ارائه دادیم.
نتایج اصلی
مطالعات شامل 15,940 جوان آمریکایی بودند؛ شرکتکنندگان از نظر قومیتی متنوع بودند. هفت برنامه در مدرسه، دو برنامه در جامعه و یک برنامه در منازل خانوادگی اجرا شدند. میانه (median) پیگیری نهایی 17 ماه پس‌از شروع مطالعه رخ داد.
نتایج هیچ اندیکاسیونی را نشان نداد که برنامه‌های پرهیز صرف بتوانند خطر ابتلا به HIV را، آنطور که در پیامدهای بیولوژیکی و رفتاری گزارش‌شده توسط خود افراد نشان داده شد، کاهش دهند. برنامه‌های ارزیابی‌شده در مقایسه با گروه‌های کنترل مختلف، تاثیر مداومی بر بروز رابطه جنسی واژینال محافظت‌نشده، فراوانی انجام رابطه جنسی واژینال، تعداد شرکا، شروع رابطه جنسی یا استفاده از کاندوم نداشتند.
یک مطالعه تاثیر محافظتی قابل توجهی را برای بروز رابطه جنسی واژینال اخیر (n=839) نشان داد، اما این تاثیر محدود به پیگیری کوتاه‌‌مدت بود، با خطای اندازه‌گیری مقابله کرد، و توسط شش مطالعه با نتایج غیرقابل توجه (n=2615) خنثی شد.
یک مطالعه تاثیرات مضر قابل توجهی را بر بروز STI (n=2711)، بروز بارداری (n=1548) و دفعات رابطه جنسی واژینال (n=338) نشان داد؛ این تاثیرات توسط مطالعاتی با یافته‌های غیرمعنی‌دار خنثی شدند.
نقاط قوت روش‌شناسی، شامل حجم نمونه‌های بزرگ، تلاش برای بهبود گزارش‌دهی توسط خود فرد و آنالیز‌هایی بود که مقادیر پایه را کنترل کردند. نقاط ضعف شامل استفاده ناکافی از پیامدهای مرتبط، گزارش ناکافی از داده‌های کلیدی، سوگیری (bias) خود-اظهاری و آنالیز‌هایی بود که خروج بیماران از مطالعه (attrition) و تصادفی‌سازی خوشه‌ای (cluster) را نادیده گرفتند.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
شواهد نشان نمی‌دهد که مداخلات پرهیز صرف، خطر ابتلا به HIV را بین شرکتکنندگان در کشورهایی با درآمد بالا، به‌طور موثری کاهش داده یا تشدید می‌کند؛ کارآزمایی‌ها نشان می‌دهند که این برنامه‌ها بی‌تاثیر هستند، اما تعمیم‌پذیری ممکن است به جوانان آمریکایی محدود باشد. در صورت ادامه حمایت مالی، منابع بیشتر می‌توانند از ارزیابی‌های دقیق با پیامدهای رفتاری یا بیولوژیکی پشتیبانی کنند. انجام کارآزمایی‌های بیشتری برای مقایسه مداخلات پرهیز صرف و پرهیز به همراه موارد دیگر (abstinence-plus)، مورد نیاز هستند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.
