آیا آموزش واقعیت مجازی در جراحی کاتاراکت می‌تواند مکمل یا جایگزین سایر روش‌های آموزشی برای دستیاران چشم‌پزشکی باشد؟

پیام‌های کلیدی
شواهد کافی را برای نشان دادن این که آموزش واقعیت مجازی (VR) در مقایسه با آموزش متداول یا آموزش آزمایشگاهی همه‌جانبه، موجب بهبود کارایی جراحی کاتاراکت میان دستیاران چشم‌پزشکی می‌شود یا خیر، نیافتیم.

آموزش واقعیت مجازی چیست؟
آموزش VR از فناوری کامپیوتری برای شبیه‌سازی یک محیط تعاملی سه-بعدی استفاده می‌کند.

آموزش جراحی کاتاراکت در دستیاران چشم‌پزشکی چگونه عمل می‌کند؟
اکثر دستیاران تخصصی چشم‌پزشکی در ایالات متحده (US)، به تدریج از انجام عمل جراحی خاص کاتاراکت (جایگزینی لنز کدر داخل چشم با یک عدسی مصنوعی) به یک محیط آزمایشگاهی همه‌جانبه (wet laboratory) (تمرین روی جسد یا بافت‌های مصنوعی) یا استفاده از شبیه‌سازهای VR برای انجام عمل جراحی کاتاراکت در اتاق عمل منتقل می‌شوند.

چرا این سوال مهم است؟
آموزش VR به‌طور فزاینده‌ای در دوره‌های تحصیلات تکمیلی چشم‌پزشکی رایج می‌شود، اما مرورهای جامعی از تاثیر آموزش VR بر کارایی جراحی کاتاراکت دستیاران وجود ندارند.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟
هدف اولیه مرور، تعیین این مساله بود که آموزش VR کارایی پزشک را در اتاق عمل جراحی (اندازه‌گیری شده با زمان عمل در اتاق جراحی، عوارض حین جراحی یا عوارض پس از جراحی) در جراحی کاتاراکت میان دستیاران تخصصی چشم‌پزشکی بهبود می‌بخشد با خیر. هدف ثانویه، شناسایی تاثیر آموزش VR بر زمان عمل جراحی در سیستم‌های شبیه‌سازی‌شده، نظارت بر رتبه‌بندی‌ پزشک در اتاق عمل جراحی یا سیستم‌های شبیه‌ساز کننده، یا رتبه‌بندی‌ وظایف شبیه‌سازی VR بودند.

چگونه شواهد را شناسایی و ارزیابی کردیم؟
برای یافتن مطالعاتی جست‌وجو کردیم که آموزش VR را با سایر روش‌های آموزشی مانند آموزش مرسوم آزمایشگاهی همه‌جانبه یا بدون آموزش تکمیلی در جمعیت دستیاران تخصصی چشم‌پزشکی مقایسه کردند.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟
VR نسبت به آموزش متداول یا آموزش آزمایشگاهی همه‌جانبه، تاثیری بر زمان عمل جراحی، میزان عوارض حین عمل جراحی یا رتبه‌بندی‌های پزشک ناظر در اتاق عمل جراحی نداشت. با این حال، در مقایسه با دستیاران بدون آموزش تکمیلی، دستیاران دریافت کننده آموزش VR، رتبه‌بندی‌ بالاتری را از پزشک ناظر در اتاق عمل دریافت کردند. کیفیت شواهد برای تمام پیامدها بسیار پائین بود.

این یافته‌ها چه معنایی دارند؟
آموزش VR، یک مداخله امیدوار کننده برای آموزش جراحی آب مروارید است، اما انجام مطالعات دقیق‌تر و مبتنی بر شواهد بیشتری برای سنجش تاثیر آن بر پیامدهای کلیدی مانند عوارض حین عمل جراحی و عوارض پس از عمل جراحی، مورد نیاز است.

این شواهد تا چه زمانی به‌روز است؟
شواهد تا 14 جون 2021 به‌روز است.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان: 

پژوهش اخیر نشان می‌دهد که آموزش VR در مقایسه با عدم دریافت آموزش تکمیلی، در بهبود کارایی دستیار در اتاق عمل جراحی و سیستم‌های شبیه‌سازی شده برای دستیاران تخصصی چشم‌پزشکی ممکن است تاثیرگذارتر باشد. شواهد مقایسه کننده آموزش VR با آموزش متداول یا آزمایشگاهی همه‌جانبه، کمتر هم‌سو و سازگار گزارش شد.

خلاصه کامل را بخوانید...
پیشینه: 

جراحی کاتاراکت، شایع‌ترین عمل جراحی برشی (incisional) در حوزه چشم‌پزشکی بوده و در تحصیلات تکمیلی چشم‌پزشکی اهمیت دارد. اگرچه بیشتر برنامه‌های آموزشی چشم‌پزشکی در ایالات متحده (US) شامل آموزش واقعیت مجازی (virtual reality; VR) در جراحی کاتاراکت است، مرورهای جامعی وجود ندارند که تاثیر آموزش VR را بر کارایی دستیار چشم‌پزشکی به تفصیل شرح دهند.

اهداف: 

ارزیابی تاثیر آموزش VR در جراحی کاتاراکت بر کارایی دستیاران تخصصی چشم‌پزشکی، اندازه‌گیری شده با زمان عمل جراحی، عوارض حین عمل جراحی، عوارض پس از عمل جراحی، رتبه‌بندی‌های پزشک ناظر، و رتبه‌بندی‌ وظایف شبیه‌ساز VR.

روش‌های جست‌وجو: 

ما CENTRAL (شامل پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه چشم و بینایی در کاکرین)؛ Ovid MEDLINE؛ Embase.com؛ PubMed؛ LILACS؛ ClinicalTrials.gov و پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت را جست‌وجو کردیم. در جست‌وجوی الکترونیکی برای یافتن کارآزمایی‌ها، هیچ محدودیتی را از نظر تاریخ انتشار یا زبان نگارش مطالعه اعمال نکردیم. بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی را آخرین‌بار در 14 جون 2021 جست‌وجو کردیم.

معیارهای انتخاب: 

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که به مقایسه آموزش VR با هر روش آموزشی دیگری، شامل آموزش شبیه‌سازی غیر-VR (مانند آموزش آزمایشگاهی همه‌جانبه)، آموزش یاد دهنده (didactics training)، یا بدون آموزش تکمیلی در دستیاران تخصصی چشم‌پزشکی پرداختند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: 

از متدولوژی استاندارد کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه، زمان عمل جراحی در اتاق عمل و عوارض حین عمل جراحی بودند. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از زمان عمل جراحی در سیستم‌های شبیه‌سازی‌ شده، نمره‌بندی وظایف شبیه‌ساز، و نمره‌بندی‌های پزشک ناظر، چه در اتاق عمل جراحی و چه در سیستم‌های شبیه‌سازی شده.

نتایج اصلی: 

شش RCT را با مجموع 151 دستیار تخصصی چشم‌پزشکی، از 12 تا 60 شرکت‌کننده در هر مطالعه، وارد کردیم. مطالعات وارد شده از نظر جغرافیایی بسیار متفاوت بودند: دو مطالعه در ایالات متحده، و یک مطالعه در هر کدام از کشورهای چین، آلمان، هند، و مراکش. سه مطالعه به مقایسه آموزش VR برای فاکوامولسیفیکاسیون در جراحی کاتاراکت روی شبیه‌ساز Eyesi (VRmagi؛ Mannheim؛ Germany) با آموزش آزمایشگاهی همه‌جانبه، و دو مطالعه به مقایسه آموزش VR با عدم-آموزش تکمیلی پرداختند. یک مطالعه، دستیاران دریافت کننده آموزش VR را با افرادی مقایسه کرد که آموزش متداول را برای جراحی کاتاراکت با اینسزیون کوچک دستی روی شبیه‌ساز HelpMeSee (HelpMeSee, New York, NY) دریافت کردند. صنعت از دو مطالعه حمایت مالی کرد. همه مطالعات، در حداقل سه حوزه با خطرات سوگیری (bias) بالا یا نامشخص قضاوت شدند. به دلیل ناکافی بودن داده‌ها (یعنی فقدان اندازه‌گیری‌های دقیق، یا مطالعات فقط مقادیر P را گزارش کردند)، متاآنالیزی را انجام ندادیم. همه شواهد با قطعیت بسیار پائین بودند، به این معنی که هر تخمینی غیر-قابل اعتماد بود.

شواهد مربوط به مزایای آموزش VR به دستیاران، برای پیامدهای اولیه بسیار نامطمئن بود. دستیارانی که آموزش VR را دریافت کردند، نسبت به افرادی که آموزش تکمیلی را پشت سر نگذاشتند، عمل جراحی را در زمان کوتاه‌تری به اتمام رساندند (تفاوت میانگین (MD): 17 دقیقه؛ 95% فاصله اطمینان [CI]: 21.62- تا 12.38-؛ 1مطالعه، n = 12؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). نتایج برای طول مدت عمل جراحی در مقایسه VR و آموزش آزمایشگاهی همه‌جانبه، متناقض بودند: یک مطالعه نشان داد که VR نسبت به آموزش آزمایشگاهی همه‌جانبه با مدت طولانی‌تری از جراحی همراه بود (0.038 = P)؛ دیگری گزارش داد که دو گروه آموزشی، طول مدت مشابهی را برای جراحی سپری کردند (0.14 = P). بر اساس گزارش یک مطالعه، دستیارانی که آموزش VR دیدند، نسبت به افرادی که آموزش تکمیلی را پشت سر نگذاشتند، عوارض حین عمل جراحی کمتری داشتند (0.001 > P)؛ در مطالعه دیگر، دستیارانی که آموزش VR و دستیارانی که آموزش متداول دریافت کردند، میزان عوارض حین جراحی مشابهی داشتند (MD: -8.31؛ 95% CI؛ 22.78- تا 6.16؛ n = 19؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).

برای پیامدهای ثانویه، آموزش VR ممکن است تاثیر مشابهی بر کارایی دستیار تخصصی در مقایسه با آموزش آزمایشگاهی همه‌جانبه داشته و تاثیر بیشتری در مقایسه با عدم آموزش تکمیلی بر جای بگذارد، اما شواهد بسیار نامطمئن بود. بر اساس گزارش یک مطالعه، دستیارانی که آموزش VR دیدند نسبت به افرادی که آموزش تکمیلی را نگذراندند، کاهش زمان عمل جراحی قابل‌توجهی در سیستم‌های شبیه‌سازی شده داشتند (0.0013 = P). بر اساس مطالعه دیگر، دستیارانی که آموزش VR دیدند، نسبت به افرادی که آموزش آزمایشگاه همه‌جانبه را گذراندند، زمان عمل کوتاه‌تری در سیستم‌های VR داشته (MD؛ 1.40- دقیقه؛ 95% CI؛ 1.96- تا 0.84-؛ 1 مطالعه؛ n = 60) و زمان عمل جراحی مشابهی در سیستم‎‌های آزمایشگاهی همه‌جانبه داشتند (MD؛ 0.16 دقیقه؛ 95% CI؛ 0.50- تا 0.82؛ 1 مطالعه؛ n = 60). این مطالعه همچنین نشان داد دستیارانی که آموزش VR دیدند، رتبه‌بندی بالاتری در شبیه‌سازی VR به دست آوردند (MD: 5.17؛ 95% CI؛ 0.61 تا 9.73؛ 1 مطالعه؛ n = 60). نتایج برای رتبه‌بندی‌های پزشک ناظر در اتاق عمل جراحی متناقض بودند: یک مطالعه گزارش داد دستیارانی که آموزش‌ VR و آموزش آزمایشگاهی همه‌جانبه دریافت کردند، رتبه‌بندی‌های مشابهی را از سوی پزشک ناظر بر جراحی کاتاراکت دریافت کردند (0.608 = P)؛ مطالعه دیگر گزارش داد دستیارانی که آموزش VR دیدند، نسبت به افرادی که بدون آموزش تکمیلی بودند، کمتر احتمال داشت که نمره‌های ضعیفی را توسط پزشکان ناظر برای ساخت capsulorhexis دریافت کنند (RR: 0.29؛ 95% CI؛ 0.15 تا 0.57). در سیستم‌های آزمایشگاهی همه‌جانبه، دستیارانی که آموزش‌ VR دیدند، در مقایسه با دستیارانی که آموزش‌ آزمایشگاهی همه‌جانبه دریافت کردند، رتبه‌بندی‌های مشابهی را از سوی پزشک ناظر دریافت کردند (MD: -1.50؛ 95% CI؛ 6.77- تا 3.77؛ n = 60) و در مقایسه با دستیارانی که اصلا آموزش تکمیلی ندیدند، نمره‌بندی بالاتری از پزشک ناظر دریافت کردند (P < 0.0001). با این حال، نتایج برای همه پیامدهای ثانویه، به دلیل وجود شواهدی با قطعیت بسیار پائین، باید با احتیاط تفسیر شوند.

یادداشت‌های ترجمه: 

این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.

Tools
Information