هدف از انجام این مرور چه بود؟
هدف این مرور کاکرین، تعیین اثربخشی و بی‌خطری مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو (UC) در دستیابی یا حفظ بهبودی بود.
پیام‌های کلیدی
ما دریافتیم که آنتی‌بیوتیک‌ها، زمانی که به درمان‌های استاندارد افزوده می‌شوند، تا سه ماه پس از مصرف آنها از نظر تعداد دفعات شکست در دستیابی به بهبودی یا بهبود بیماری برای افراد مبتلا به UC، مشابه دارونما هستند.
ما دریافتیم که آنتی‌بیوتیک‌ها در مقایسه با دارونما ممکن است برای دستیابی به بهبودی یا بهبود نشانه‌های UC مفید باشند، که در 12 ماه پس از مصرف آنها اندازه‌گیری شد.
از نظر بی‌خطری، شواهد از قطعیت پائینی برخوردار هستند، اما آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است به اندازه دارونما بی‌خطر باشند.
ما به یافته‌ها تا سه ماه اطمینان داریم، اما به دلیل تعداد کم شرکت‌کنندگان در مطالعه، اعتماد کمتری به شواهد در 12 ماه داریم.
کولیت اولسراتیو چیست؟
کولیت اولسراتیو (ulcerative colitis; UC) یک بیماری التهابی مزمن (طولانی‌مدت) است که روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شایع‌ترین نشانه‌های آن عبارتند از اسهال خونی، درد شکم، و اضطرار ناگهانی تقریبا غیر قابل کنترل برای دفع مدفوع. برخی از افراد نشانه‌های دیگری از جمله درد مفاصل، زخم‌های دهان، و التهاب در چشم خود دارند. هنگامی که شخصی دچار نشانه‌های UC می‌شود، گفته می‌شود که بیماری «فعال» دارد. هنگامی که نشانه‌ها با درمان بهبود مییابند، گفته می‌شود که بیماری به درمان پاسخ داده است. هنگامی که نشانه‌ها متوقف می‌شود، گفته می‌شود که بیماری در حال «بهبودی» است. افراد مبتلا به UC در حال بهبودی اغلب تحت درمان با داروها قرار می‌گیرند تا بهبودی یا پاسخ آنها به درمان طولانی شود.
در این مرور چه موضوعی مطالعه شد؟
این مرور استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها را در درمان UC مورد بررسی قرار داد. یازده مطالعه آنتی‌بیوتیک‌ها را به عنوان درمانی برای دستیابی به بهبودی و یک مطالعه به عنوان درمانی برای حفظ بهبودی در نظر گرفتند.
آنتی‌بیوتیک‌ها از نظر تئوری می‌توانند مفید باشند، زیرا ممکن است بتوانند با باکتری‌های مضر روده که تصور می‌شود دلیلی نسبی برای وجود نشانه‌های UC هستند، مبارزه کنند.
در حال حاضر، اکثر پزشکان استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها را توصیه نمی‌کنند مگر اینکه بیمار عفونت داشته باشد.
نتایج اصلی این مطالعه مروری چه بودند؟
برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (RCTs؛ مطالعات بالینی که در آنها افراد به‌طور تصادفی در یکی از دو یا چند گروه درمانی قرار می‌گیرند) جست‌وجو کردیم که آنتی‌بیوتیک‌ها را با درمان دیگر یا درمان ساختگی مقایسه کردند. تعداد 12 RCT را شامل 847 شرکت‌کننده پیدا کردیم. کارآزمایی‌ها روی افرادی در هر سنی؛ استفاده از انواع و دوزهای مختلف آنتی‌بیوتیک؛ و در آنتی‌بیوتیک‌هایی که به صورت قرص، تزریقی یا هر روش دیگری مصرف می‌شوند، انجام شدند. نتایج اصلی مرور به شرح زیر است.
1. زمانی که آنتی‌بیوتیک‌ها به درمان‌های استاندارد افراد مبتلا به UC افزوده می‌شوند، تا سه ماه پس از مصرف، تفاوتی با دارونما در عدم دستیابی به بهبودی یا بهبود نشانه‌های بیماری ندارند.
2. آنتی‌بیوتیک‌ها احتمالا کمتر از دارونما در دستیابی به بهبودی یا بهبود نشانه‌های UC در 12 ماه پس از مصرف آنها شکست می‌خورند.
3. از نظر بی‌خطری، آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است شبیه به دارونما باشند، اما شواهد قطعیت پائینی دارند.
4. در مورد مقایسه آنتی‌بیوتیک‌ها با دیگر درمان‌ها مطمئن نیستیم زیرا شواهد خوب کافی برای قضاوت وجود ندارد.
نتیجه‌گیری
هنگامی که آنتی‌بیوتیک و دارونما برای دستیابی به بهبودی یا بهبود نشانه‌ها در کوتاه‌مدت به درمان‌های استاندارد افزوده می‌شوند، تفاوتی بین آنها وجود ندارد. با این حال، ممکن است به کاهش تعداد افرادی که به بهبودی نمی‌رسند کمک کنند، و احتمالا منجر به تعداد کمتری از افرادی می‌شود که در 12 ماه نشانه‌های بهبود نیافته دارند.
به دلیل فقدان شواهد، هیچ نتیجه‌ای را در مورد دیگر درمان‌ها یا بی‌خطری مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها نمی‌توان گرفت، حتی اگر احتمال بی‌خطر بودن آنها به اندازه دارونما باشد. انجام تحقیقات بیشتری برای روشن شدن سودمندی آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان UC مورد نیاز است؛ با این حال، با توجه به یافته‌های این مرور، چنین مطالعاتی باید بر پیامدهای طولانی‌‌مدت‌تر متمرکز شوند.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
این مرور تا دسامبر 2021 به‌روز است.
شواهدی با قطعیت بالا دیده می‌شود مبنی بر اینکه هیچ تفاوتی بین آنتی‌بیوتیک‌ها و دارونما در نسبتی از افراد که در پایان دوره مداخله به بهبودی بالینی دست مییابند، وجود ندارد. با این حال، شواهد نشان می‌دهد در مقایسه با دارونما در 12 ماه، ممکن است نسبت بیشتری از افراد با آنتی‌بیوتیک‌ها به بهبودی بالینی رسیده و احتمالا نسبت بیشتری به درمان، پاسخ بالینی می‌دهند. ممکن است هیچ تفاوتی بین آنتی‌بیوتیک‌ها و دارونما در عوارض جانبی جدی یا خروج از مطالعه به دلیل عوارض جانبی وجود نداشته باشد.
نمی‌توان هیچ نتیجه‌گیری روشنی برای مقایسه‌های دیگر گرفت.
به نظر می‌رسد یک راه روشن برای تحقیقات آینده، مقایسه آنتی‌بیوتیک‌ها و دارونما (علاوه بر درمان‌های استاندارد) با بررسی طولانی‌مدت پیامدها باشد. علاوه بر این، از آنجایی که مطالعات منفردی از دیگر مقایسه‌های سر به سر وجود داشت، ممکن است زمینه برای مطالعات آینده در این زمینه وجود داشته باشد.
به دلیل خواص ضد میکروبی آنتی‌بیوتیک‌ها در برابر باکتری‌های روده مرتبط با التهاب، از آنها برای درمان کولیت اولسراتیو (ulcerative colitis; UC) استفاده می‌شوند. با این حال، نگرانی‌هایی در مورد اثربخشی و بی‌خطری (safety) مصرف آنها وجود دارد.
تعیین اینکه آنتی‌بیوتیک درمانی برای القا و حفظ بهبودی (maintenance) در افراد مبتلا به UC بی‌خطر و موثر است یا خیر.
در 10 دسامبر 2021، پنج بانک اطلاعاتی الکترونیکی را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) جست‌وجو کردیم که درمان آنتی‌بیوتیکی را با دارونما (placebo) یا یک مقایسه کننده فعال مقایسه کردند.
افراد مبتلا به UC را در هر سنی در نظر گرفتیم، که تحت درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها از هر نوع، دوز و مسیر تجویز قرار گرفتند. مطالعات القایی به حداقل دو هفته طول دوره برای گنجاندن نیاز داشتند. مطالعات حفظ بهبودی نیاز به حداقل مدت زمان سه ماه برای گنجاندن داشتند.
از روش‌های استاندارد روش‌شناسی (methodology) مورد نظر کاکرین استفاده کردیم. پیامد اولیه برای مطالعات القایی، شکست در دستیابی به بهبودی و برای مطالعات حفظ بهبودی، عود بیماری بود، همانطور که توسط مطالعات اولیه تعریف شدند.
تعداد 12 RCT (847 شرکت‌کننده) را وارد کردیم. یک مطالعه حفظ بهبودی، فقط از درمان آنتی‌بیوتیکی در مقایسه با 5-آمینو سالیسیلیک اسید (5-ASA) استفاده کرد. تمام کارآزمایی‌های دیگر از داروهای هم‌زمان یا رژیم‌های مراقبت استاندارد و آنتی‌بیوتیک‌ها به عنوان یک درمان کمکی استفاده کرده یا آنتی‌بیوتیک‌ها را با دیگر درمان‌های کمکی برای بررسی تاثیر بر القای بهبودی مقایسه کردند.
شواهدی با قطعیت بالا وجود دارد که آنتی‌بیوتیک‌ها (154/304 شرکت‌کننده) در مقایسه با دارونما (175/304 شرکت‌کننده) هیچ تفاوتی را در عدم دستیابی به بهبودی بالینی ایجاد نمی‌کنند (خطر نسبی (RR): 0.88؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.74 تا 1.06). زمانی که استروئیدها، استروئیدها به اضافه 5-ASA، یا استروئیدها به اضافه 5-ASA به اضافه پروبیوتیک‌ها به عنوان درمان‌های کمکی برای آنتی‌بیوتیک‌ها و دارونما استفاده شدند، تجزیه‌وتحلیل زیر گروه هیچ تفاوتی را نشان نداد.
شواهدی با قطعیت پائین وجود دارد که آنتی‌بیوتیک‌ها (102/168 شرکت‌کننده) در مقایسه با دارونما (121/175 شرکت‌کننده) ممکن است باعث عدم تفاوت در شکست در دستیابی به پاسخ بالینی شوند (RR: 0.75؛ 95% CI؛ 0.47 تا 1.22). در زمانی که استروئیدها یا استروئیدها به اضافه 5-ASA به عنوان درمان‌های کمکی برای آنتی‌بیوتیک‌ها و دارونما تجویز شدند، تجزیه‌وتحلیل زیر گروه هیچ تفاوتی را نشان نداد.
شواهدی با قطعیت پائین وجود دارد که آنتی‌بیوتیک‌ها (6/342 شرکت‌کننده) در مقایسه با دارونما (5/349 شرکت‌کننده) ممکن است هیچ تفاوتی را در عوارض جانبی جدی ایجاد نکنند (RR: 1.19؛ 95% CI؛ 0.38 تا 3.71). در زمانی که استروئیدها درمان‌های کمکی برای آنتی‌بیوتیک‌ها و دارونما بودند، تجزیه‌وتحلیل زیر گروه هیچ تفاوتی را نشان نداد.
شواهدی با قطعیت پائین وجود دارد که آنتی‌بیوتیک‌ها (3/342 شرکت‌کننده) در مقایسه با دارونما (1/349 شرکت‌کننده) ممکن است تفاوتی را در خروج بیماران از مطالعه ناشی از عوارض جانبی ایجاد نکنند (RR: 2.06؛ 95% CI؛ 0.27 تا 15.72). در زمانی که استروئیدها یا استروئیدها به اضافه 5-ASA، درمان‌های کمکی برای آنتی‌بیوتیک‌ها و دارونما بودند، تجزیه‌وتحلیل زیر گروه هیچ تفاوتی را نشان نداد.
مشخص نیست که تفاوتی بین آنتی‌بیوتیک‌ها در ترکیب با پروبیوتیک‌ها در مقایسه با عدم درمان یا دارونما برای عدم دستیابی به بهبودی بالینی (RR: 0.68؛ 95% CI؛ 0.39 تا 1.19)، عوارض جانبی جدی (RR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.07 تا 15.08)، یا خروج از مطالعه به دلیل عوارض جانبی (RR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.07 تا 15.08) وجود داشته باشد. سطح قطعیت شواهد بسیار پائین است.
مشخص نیست که تفاوتی بین آنتی‌بیوتیک‌ها در مقایسه با 5-ASA برای عدم دستیابی به بهبودی بالینی وجود داشته باشد (RR: 2.20؛ 95% CI؛ 1.17 تا 4.14). سطح قطعیت شواهد بسیار پائین است.
مشخص نیست که تفاوتی بین آنتی‌بیوتیک‌ها در مقایسه با پروبیوتیک‌ها برای عدم دستیابی به بهبودی بالینی وجود داشته باشد (RR: 0.47؛ 95% CI؛ 0.23 تا 0.94). سطح قطعیت شواهد بسیار پائین است.
مشخص نیست که تفاوتی بین آنتی‌بیوتیک‌ها در مقایسه با 5-ASA برای عدم حفظ بهبودی بالینی وجود داشته باشد (RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.47 تا 1.06). سطح قطعیت شواهد بسیار پائین است.
مشخص نیست که تفاوتی بین آنتی‌بیوتیک‌ها در مقایسه با عدم درمان برای عدم دستیابی به بهبودی بالینی در یک جمعیت مختلط از افراد مبتلا به بیماری فعال و غیر فعال وجود داشته باشد (RR: 0.56؛ 95% CI؛ 0.29 تا 1.07). سطح قطعیت شواهد بسیار پائین است.
برای همه پیامدهای دیگر، به دلیل کمبود داده، هیچ تاثیری را نمی‌توان از مداخله تخمین زد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.