سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به مزایا و مضرات استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها را برای سیستوسکوپی (cystoscopy) (بررسی داخل مثانه) در پیشگیری از عفونت‌های مجاری ادراری (urinary tract infections; UTI) مرور کردیم.
پیشینه
سیستوسکوپی ممکن است باعث ابتلا به UTI شود. این روش ممکن است نشانه‌های آزاردهنده‌ای را مانند سوزش ادرار به دلیل عفونت محدود به مثانه یا تب و لرز به دلیل عفونت جدی‌تری که به جریان خون می‌رود، یا ترکیبی از سوزش، و تب و لرز ایجاد کند. آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است از عفونت‌ها پیشگیری کرده و این نشانه‌ها را کاهش دهند، اما می‌توانند تاثیرات ناخواسته نیز ایجاد کنند. مشخص نیست پیش از آغاز این پروسیجر باید برای افراد آنتی‌بیوتیک تجویز شود یا خیر.
ویژگی‌های مطالعه
تعداد 22 مطالعه را با 7711 شرکت‌کننده یافتیم. این مطالعات بین سال‌های 1971 و 2017 منتشر شدند. در این مطالعات، شانس تصمیم گرفت که افراد آنتی‌بیوتیک دریافت کنند یا دارونما (placebo)/عدم-درمان. شواهد تا 4 فوریه 2019 به‌روز است.
نتایج کلیدی
آنتی‌بیوتیک‌هایی که برای پیشگیری از بروز UTI پیش از سیستوسکوپی تجویز می‌شوند ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر خطر ابتلا به عفونت جدی‌تری داشته باشند که وارد جریان خون می‌شود.
در شرایطی که آنتی‌بیوتیک‌ها هم برای عفونت جدی وارد شده به جریان خون تجویز می‌شوند و هم برای عفونت‌های محدود به مثانه، ممکن است خطر عفونت را کاهش دهند.
هیچ یک از افرادی که در کارآزمایی‌ها شرکت کردند، دچار تاثیرات ناخواسته جدی نشدند. بنابراین، به این نتیجه رسیدیم که آنتی‌بیوتیک‌هایی که برای پیشگیری از بروز UTIها داده می‌شوند، ممکن است تاثیرات ناخواسته جدی ایجاد نکنند، اما در مورد این یافته بسیار نامطمئن هستیم.
آنتی‌بیوتیک‌ها هم‌چنین ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر بروز تاثیرات ناخواسته خفیف داشته باشند. آنها هم‌چنین می‌توانند تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر عفونت‌های محدود به مثانه بر جای بگذارند، اما نسبت به این یافته بسیار نامطمئن بودیم. احتمال دارد افرادی که با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان می‌شوند، باکتری‌هایی داشته باشند که نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم‌تر هستند، اما در مورد این یافته بسیار نامطمئن هستیم.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد را در سطح پائین یا بسیار پائین ارزیابی کردیم به این معنی که اعتماد ما به نتایج محدود یا بسیار محدود بود. تاثیر واقعی آنتی‌بیوتیک‌ها در پیشگیری از بروز UTIها پیش از انجام سیستوسکوپی ممکن است کاملا متفاوت از آن چیزی باشد که در این مرور یافت شد.
پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی ممکن است خطر ابتلا به UTI علامت‌دار را کاهش دهد اما تاثیری بر UTIهای سیستمیک ندارد. عوارض جانبی جدی و خفیف ممکن است با استفاده از پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی افزایش نیابد. یافته‌ها با رتبه‌بندی شواهد در سطح کیفیت پائین و بسیار پائین برای همه پیامدها مشخص می‌شوند.
سیستوسکوپی (cystoscopy) معمولا برای اهداف تشخیصی و بررسی پوشش داخلی مثانه انجام می‌شود. یکی از معایب این روش، خطر بروز عفونت مجاری ادراری (urinary tract infection; UTI) علامت‌دار به دلیل کلونیزاسیون از قبل موجود یا ورود باکتری در زمان انجام این پروسیجر است. با این حال، نرخ بروز UTI علامت‌دار پس از آن کم است. در حال حاضر، در مورد استفاده یا عدم استفاده از عوامل ضد-میکروبی برای پیشگیری از بروز UTI علامت‌دار برای سیستوسکوپی اتفاق نظر وجود ندارد.
ارزیابی تاثیرات عوامل ضد-میکروبی در مقایسه با دارونما (placebo) یا عدم-درمان در پیشگیری از بروز UTI در بزرگسالان تحت سیستوسکوپی.
به‌طور جامع بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی را در کتابخانه کاکرین، PubMed؛ Embase؛ LILACS و CINAHL جست‌وجو کردیم. WHO ICTRP و ClinicalTrials.gov را برای یافتن کارآزمایی‌های در حال انجام بررسی کردیم. هیچ محدودیتی را از نظر زبان یا تاریخ در جست‌وجوهای الکترونیکی اعمال نکردیم. برای دستیابی به اطلاعات مرتبط، به جست‌وجو در فهرست منابع مقاله‌های شناسایی شده پرداخته و با نویسندگان تماس گرفتیم. آخرین بار بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی را در 4 فوریه 2019 جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) یا شبه-RCTهایی را وارد کردیم که مصرف هر آنتی‌بیوتیک پروفیلاکتیک را در برابر دارونما، عدم-درمان، یا دیگر پروفیلاکسی‌های غیر-آنتی‌بیوتیکی در بزرگسالان تحت سیستوسکوپی مقایسه کردند. هیچ محدودیتی در دوز، فراوانی، فرمولاسیون، مدت زمان یا نحوه تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها وجود نداشت.
از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد نظر کاکرین استفاده کرده‌ایم. پیامدهای اولیه عبارت بودند از UTI سیستمیک، UTI علامت‌دار (ترکیبی از UTI سیستمیک و/یا موضعی) و عوارض جانبی جدی. پیامدهای ثانویه شامل عوارض جانبی خفیف، UTI موضعی، باکتریوری بدون نشانه، و مقاومت باکتریایی بودند. کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
تعداد 20 RCT و دو شبه-RCT را با 7711 شرکت‌کننده وارد کردیم، که همه آنها پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی را با دارونما یا عدم-درمان به عنوان کنترل مقایسه کردند. هیچ مطالعه‌ای را نیافتیم که پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی را با پروفیلاکسی غیر-آنتی‌بیوتیکی مقایسه کرده باشد.
پیامدهای اولیه
UTI سیستمیک: پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی در مقایسه با دارونما یا عدم-درمان ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر خطر بروز UTI سیستمیک داشته باشد (خطر نسبی (RR): 1.12؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.38 تا 3.32؛ 5 RCT؛ 504 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین)؛ این مطابق است با ابتلای دو نفر بیشتر (95% CI؛ 12 نفر کمتر تا 46 نفر بیشتر) در هر 1000 نفر به UTI سیستمیک. سطح کیفیت شواهد را به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم-دقت کاهش دادیم.
UTI علامت‌دار: پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی ممکن است خطر ابتلا به UTI علامت‌دار را کاهش دهد (RR: 0.49؛ 95% CI؛ 0.28 تا 0.86؛ 11 RCT؛ 5441 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین)؛ این مطابق است با ابتلای 30 نفر کمتر (95% CI؛ 42 نفر کمتر تا 8 نفر کمتر) در هر 1000 نفر به UTI علامت‌دار با دریافت پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی. سطح کیفیت شواهد را به دلیل محدودیت‌های مطالعه و احتمال سوگیری انتشار کاهش دادیم.
عوارض جانبی جدی: مطالعات وقوع عارضه جانبی جدی را در گروه مداخله یا گروه کنترل گزارش نکردند و اندازه تاثیرگذاری قابل محاسبه نبود. پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر عوارض جانبی جدی داشته باشد (4 RCT؛ 630 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اما در مورد این یافته بسیار نامطمئن هستیم. سطح کیفیت شواهد را به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم-دقت بسیار جدی کاهش دادیم.
پیامدهای ثانویه
عوارض جانبی خفیف: آنتی‌بیوتیک‌های پروفیلاکتیک ممکن است در مقایسه با دارونما یا عدم-درمان، تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر عوارض جانبی خفیف داشته باشند (RR: 2.82؛ 95% CI؛ 0.54 تا 14.80؛ 4 RCT؛ 630 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین). سطح کیفیت شواهد را به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم-دقت کاهش دادیم.
UTI موضعی: آنتی‌بیوتیک‌های پروفیلاکتیک ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر خطر UTI موضعی داشته باشند (RR: 1.0؛ 95% CI؛ 0.06 تا 15.77؛ 1 RCT؛ 200 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اما در مورد این یافته بسیار نامطمئن بودیم. سطح کیفیت شواهد را به دلیل محدودیت‌های مطالعه و عدم-دقت بسیار جدی کاهش دادیم.
مقاومت باکتریایی: آنتی‌بیوتیک‌های پروفیلاکتیک ممکن است مقاومت باکتریایی را افزایش دهند (RR: 1.73؛ 95% CI؛ 1.04 تا 2.87؛ 38 شرکت‌کننده؛ 2 RCT؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اما در مورد این یافته نامطمئن بودیم. سطح کیفیت شواهد را به دلیل محدودیت‌های مطالعه، غیر-مستقیم بودن، و عدم-دقت کاهش دادیم.
ما توانستیم آنالیزهای ثانویه معدودی را انجام دهیم؛ اینها تاثیرات زیر-گروهی را نشان ندادند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.