پیشینه
درد پس از جراحی به دنبال جراحی زانو همچنان به یک مشکل مرتبط با مراقبت سلامت است. ترکیبی از ضددردهای مختلف بهترین راه برای درمان درد پس از جراحی به شمار می‌آیند. یک راه، بلاک اعصاب خاصی (به نام آناستزی منطقه‌ای) است که مسئول توسعه و پیشرفت درد محسوب می‌شوند. سال‌هاست بلاک کردن عصب فمورال، که مسئول حس (به عنوان مثال درد) و حرکت پای فوقانی است، بسیار مهم بوده است. در سال‌های اخیر، بلاک کردن فقط یک بخش خاص از این عصب (تحت عنوان بلوک کانال ادداکتور (adductor canal))، که حرکت پای فوقانی را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد، بیشتر مورد توجه بوده است.
سوال مطالعه مروری
ما به بررسی مزایا و مشکلات بلاک کانال ادداکتور در مقایسه با درمان ساختگی (بیمارانی که به جای داروها، سالین دریافت کردند) و دیگر آناستزی‌های منطقه‌ای برای درمان درد پس از جراحی در بزرگسالانی پرداختیم که تحت عمل جراحی زانو قرار گرفتند.
ویژگی‌های مطالعه
ما 25 مطالعه بالینی را وارد کردیم که در آنها افراد به صورت تصادفی به یکی از دو یا چند گروه درمان تخصیص پیدا کردند (به نام «کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده»)، با نتایج گزارش شده از مجموع 1688 شرکت‌کننده (929 زن، 759 مرد). شرکت‌کنندگان 29 تا 72 سال سن داشتند. هشت کارآزمایی به مقایسه شرکت‌کنندگان دریافت کننده بلاک کانال ادداکتور در برابر بیماران دریافت کننده سالین پرداختند. در مجموع 15 RCTs به مقایسه بلاک کانال ادداکتور در مقابل بلاک عصب فمورال پرداختند. شواهد تا اکتبر 2018 به‌روز است. هیچ کارآزمایی‌ای توسط صنعت حمایت مالی نشده بود.
نتایج کلیدی
ما مطمئن نیستیم که بیماران تحت درمان با بلاک کانال ادداکتور، در حالت استراحت یا در طول حرکت (به عنوان مثال راه رفتن)، در مقایسه با کسانی که فقط سالین دریافت کردند، شدت درد کمتری را داشته باشند. مشخص نیست که میزان عوارض جانبی پس از دریافت اوپیوئیدها (به عنوان مثال تهوع) یا بعد از سقوط تصادفی در طول مراقبت‌های پس از جراحی، پایین‌تر باشد. همچنین نامشخص است که بیماران دریافت کننده بلاک کانال ادداکتور، در مقایسه با کسانی که تحت درمان با بلاک عصب فمورال قرار گرفتند، شدت درد متفاوتی را پس از جراحی در حالت استراحت و در طول حرکت داشته باشند. ما هیچ تفاوتی را در عوارض جانبی پس از مصرف اوپیوئیدها و پس از سقوط‌های تصادفی پیدا نکردیم.
کیفیت شواهد
ما کیفیت شواهد را برای بسیاری از پیامدها در سطح پائین یا بسیار پائین رتبه‌بندی کردیم. در مقابل، ما شواهد مربوط به درد در حالت استراحت (در 24 ساعت) را در سطح بسیار بالا رتبه‌بندی کردیم.
ما در حال حاضر مطمئن نیستیم که بیماران تحت درمان با ACB در مقایسه با بیماران دریافت درمان ساختگی، با شدت کمتر درد در حالت استراحت و در طول حرکت، عوارض جانبی کمتر مرتبط با اوپیوئیدها، و سقوط تصادفی کمتر در طول مراقبت‌های پس از جراحی مواجه هستند یا خیر. همین مساله برای مقایسه ACB در مقابل بلاک عصب فمورال با تمرکز بر شدت درد پس از جراحی صادق است. سطح شواهد کلی عمدتا پائین یا بسیار پائین بود، بنابراین انجام تحقیقات بیشتر ممکن است نتیجه‌گیری را تغییر دهند. پس از بررسی 11 مطالعه در انتظار طبقه‌بندی و 11 مطالعه در حال انجام، ممکن است نتیجه‌گیری‌های این مرور تغییر کنند.
تکنیک‌های آناستزی منطقه‌ای محیطی به خوبی برای درمان درد پس از عمل جراحی زانو ایجاد شده‌اند. بلاک کانال ادداکتور (adductor canal block; ACB) یک تکنیک جدید است که می‌تواند به صورت یک تزریق تکی یا با یک کاتتر برای آنالژزی مداوم منطقه‌ای استفاده شود.
مقایسه اثربخشی آنالژریک و عوارض جانبی ACB در مقابل دیگر تکنیک‌های آنالژزیک منطقه‌ای یا درمان آنالژزیک سیستمیک برای بزرگسالان تحت عمل جراحی زانو.
ما CENTRAL؛ MEDLINE و Embase؛ 5 پایگاه اطلاعاتی دیگر و یک پایگاه ثبت کارآزمایی را در تاریخ 19 سپتامبر 2018 جست‌وجو کردیم؛ ما منابع را بررسی کردیم، استنادها را جست‌وجو کرده و با نویسندگان مطالعه برای شناسایی مطالعات اضافی تماس گرفتیم.
ما تمامی کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده ( randomized controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که به مقایسه ACB تکی یا مداوم در مقابل دیگر تکنیک‌های ضددرد منطقه‌ای یا درمان آنالژزیک سیستمیک پرداخته بودند. معیار ورود به مرور، مستقل از تکنیک مورد استفاده (نشانه‌های اختصاصی، تحریک کننده عصبی محیطی، یا اولتراسوند) و سطح آموزش ارائه‌دهندگان بود.
ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه ما شدت درد در حالت استراحت و در طول حرکت؛ نرخ سقوط‌های تصادفی؛ و نرخ عوارض جانبی مرتبط با اوپیوئید بودند. ما از روش درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد برای پیامدهای اولیه استفاده کردیم.
ما 25 RCTs (1688 شرکت‌کننده) را در این مرور وارد کردیم (23 کارآزمایی در متاآنالیزها ترکیب شدند). در 18 مطالعه، شرکت‌کنندگان تحت آرتروپلاستی توتال زانو (total knee arthroplasty; TKA) قرار گرفتند، در حالی که هفت کارآزمایی بیماران تحت جراحی آرتروسکوپیک زانو را مورد بررسی قرار دادند. ما 11 مطالعه در انتظار طبقه‌بندی و 11 مطالعه در حال انجام را شناسایی کردیم.
ما مقایسه‌های زیر را بررسی کردیم.
ACB در مقابل درمان ساختگی
ما هشت کارآزمایی را برای این مقایسه وارد کردیم. تفاوت‌های معنی‌داری در شدت درد پس از جراحی در حالت استراحت (2 ساعت: تفاوت میانگین استانداردشده (SMD): 0.56-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.20- تا 0.07؛ 4 کارآزمایی؛ 208 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پایین؛ 24 ساعت: SMD: -0.49؛ 95% CI؛ 1.05- تا 0.07؛ 6 کارآزمایی؛ 272 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پایین) یا در طول حرکت (2 ساعت: SMD: -0.59؛ 95% CI؛ 1.5- تا 0.33؛ 3 کارآزمایی؛ 160 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین؛ 24 ساعت: SMD: -0.03؛ 95% CI؛ 0.26- تا 0.32؛ 4 کارآزمایی؛ 184 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین) وجود نداشت. علاوه بر این، آنها اشاره کردند که هیچ شواهدی دال بر تفاوت در تهوع پس از جراحی بین گروه‌ها وجود نداشت (24 ساعت: خطر نسبی (RR): 1.91؛ 95% CI؛ 0.48 تا 7.58؛ 3 کارآزمایی؛ 121 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پایین). یک کارآزمایی گزارش داد که هیچ موردی از سقوط اتفاقی طی 24 ساعت پس از جراحی رخ نداده است (شواهد با کیفیت پایین).
ACB در مقابل بلاک عصب فمورال
ما 15 RCTs را برای این مقایسه وارد کردیم. ما هیچ شواهدی را دال بر تفاوت در شدت درد پس از جراحی در حالت استراحت (2 ساعت: SMD: -0.74؛ 95% CI؛ 1.76- تا 0.28؛ 5 کارآزمایی؛ 298 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین؛ 24 ساعت: SMD: 0.04؛ 95% CI؛ 0.09- تا 0.18؛ 12 کارآزمایی؛ 868 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بالا) یا در طول حرکت (2 ساعت: SMD: -0.47؛ 95% CI؛ 1.86- تا 0.93؛ 2 کارآزمایی؛ 88 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین؛ 24 ساعت: SMD: 0.56؛ 95% CI؛ 0.00- تا 1.12؛ 9 کارآزمایی؛ 576 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) نیافتیم. آنها اشاره کردند که هیچ شواهدی دال بر تفاوت در حالت تهوع پس از جراحی دیده نشد (24 ساعت: RR: 1.22؛ 95% CI؛ 0.42 تا 3.54؛ 2 کارآزمایی؛ 138 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین) و شواهدی از تفاوت قابل‌توجه بین گروه‌ها در نرخ سقوط تصادفی در طول مراقبت پس از جراحی وجود نداشت (24 ساعت: RR: 0.20؛ 95% CI؛ 0.04 تا 1.15؛ 3 کارآزمایی؛ 172 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.