هدف از این مطالعه مروری چیست؟
هدف ما این است که بدانیم مداخلاتی که از تغییر رفتارهای سلامت افراد حمایت می‌کنند، و در داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه ارائه می‌شوند، می‌توانند نحوه تعامل کارکنان داروخانه را با کاربران داروخانه تغییر دهند و آیا می‌توانند پیامدهای سلامت را برای آن دسته از کاربران بهبود ببخشند یا خیر.
پیام‌های کلیدی
داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه و کارکنان آنها ممکن است نقش مهمی در ارتقای سلامت داشته باشند، و احتمالا پیامدهای سلامت کاربران داروخانه را، در ازای هزینه قابل قبول و بدون شواهدی از آسیب، اندکی بهبود ببخشند (حادثه جانبی ممکن است رخ بدهد یا رخ ندهد، این موضوع نامشخص است زیرا هیچ عارضه جانبی در مطالعات گزارش نشدند).
چه چیزی در این مطالعه مروری مورد بررسی قرار گرفت؟
داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه، یک مکان سهل‌الوصول برای بسیاری از افراد جهت دسترسی به مشاوره‌های مراقبت‌های سلامت هستند. در گذشته این توصیه محدود به بهترین روش مصرف دارو بود، اما کارکنان داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه به طور فزاینده‌ای، فعالیت‌های دیگری را مانند ارائه مشاوره در مورد خوردن غذای سالم و مدیریت شرایط و شرایط طولانی‌مدت انجام می‌دهند. در حالی که برخی از کارکنان داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه ممکن است فروش محصولات بدون مبتنی بر شواهد قوی را پیشنهاد دهند، راهنمای حرفه‌ای ارائه شده به داروسازان تلاش کرده این معاملات را کاهش دهد، و تاکید بیشتری بر توسعه خدمات عمومی سلامت مبتنی بر شواهد داشته است. بسیاری از افراد سبک زندگی مرتبط با سلامت و رفتارهای خود-مدیریتی را دشوار می‌دانند. داروخانه‌ها ممکن است برای استفاده مردم راحت باشند، اما درک این موضوع حائز اهمیت است که فعالیت‌های ارتقا دهنده سلامت که در داروخانه‌ها ارائه می‌شوند ارزشمند و موثر هستند یا خیر، به‌طوری که کسانی که مسوول مشاوره مراقبت‌های سلامت هستند بتواند تصمیم بگیرند صرف منابع برای حمایت از آنها ارزشمند است یا خیر.
نتایج اصلی این مطالعه مروری چه هستند؟
ما 57 مطالعه را با مجموع 16220 شرکت‌کننده شناسایی کردیم که تاثیر فعالیت‌های ارتقای سلامت را در مقایسه با درمان معمول یا عدم درمان مورد بررسی قرار دادند. این مطالعات در سراسر جهان انجام شدند، 49 مورد از آنها در کشورهای با درآمد بالا و هشت مورد در کشورهای با درآمد متوسط. اکثر مطالعات (36/57) هم کارکنان داروخانه و هم کاربران داروخانه را مورد هدف قرار دادند؛ هشت مورد به‌طور مستقیم معطوف به فقط کارکنان داروخانه‌ها؛ و 13 مورد معطوف به فقط کاربران داروخانه بودند. زمینه‌های سلامت که بیشتر مورد مطالعه قرار گرفتند عبارت بودند از دیابت، هیپرتانسیون، آسم و کاهش خطر قلبی‌عروقی. کیفیت مطالعات متفاوت بود. برخی از مطالعات اقدامات احتیاطی کافی را برای متوقف کردن شرکت‌کنندگانی اعمال نکردند که باید عدم درمان یا درمان معمول (مثلا گروه کنترل) را دریافت می‌کردند، اما در عوض بخشی از مداخله را دریافت کردند.
ما دریافتیم که کارکنان داروخانه ممکن است قادر به تغییر رفتار خود، به عنوان مثال بهبود مهارت‌های ارتباطی خود، برای کمک به افراد در مدیریت موثرتر شرایط سلامت خود، باشند.
به‌طور کلی این مطالعات احتمالا تاثیر مفید اندکی را بر رفتار مرتبط با سلامت، پیامدهای حد وسط بالینی (به عنوان مثال سطح کلسترول یا هموگلوبین گلیکوزیله) و کیفیت زندگی کاربران داروخانه‌ها نشان می‌دهند. هیچ مطالعه‌ای اندازه‌گیری عوارض بالینی کاربران داروخانه را مانند حملات قلبی یا سکته مغزی گزارش نکرد. همچنین هیچ شواهدی دال بر آسیب گزارش شده در هیچ یک از مطالعات وجود نداشت، اما هیچ مطالعه‌ای اندازه‌گیری حوادث جانبی را گزارش نکرد. پنج مورد از هفت مطالعه‌ای که هزینه‌ها را اندازه‌گیری کردند، نشان دادند که ارتقای سلامت ارائه شده توسط کارکنان داروخانه‌ها مقرون‌به‌صرفه بود.
این یافته‌ها نشان می‌دهند که کارکنان داروخانه‌های جامعه احتمالا می‌توانند پیامدهای سلامت کاربران داروخانه‌ها را با هزینه معقولی بهبود ببخشند. انواع مطالعات شامل کشورها، شرایط، مداخلات و پیامدهای مختلف بودند، و نشان می‌دهند که علاقه زیادی به استفاده از شرایط داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه برای ترویج رفتارهای مرتبط با سلامت وجود دارد. با این حال، به منظور آسان‌تر کردن مقایسه مطالعات آینده، نیاز به استفاده بیشتر از رویکرد‌های کامل و سیستماتیک برای توصیف این مداخلات، استفاده از یک مجموعه استاندارد شده از پیامدها، و انجام مطالعات جدید برای ادامه مطالعات قبلی وجود دارد.
این مطالعه مروری چقدر به‌روز است؟
ما برای یافتن مطالعاتی که تا فوریه 2018 منتشر شدند، به جست‌وجو پرداختیم.
ارائه مداخلات ارتقای سلامت در داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه احتمالا رفتار کارکنان داروخانه را بهبود می‌بخشد و احتمالا تاثیر مفید اندکی بر رفتار مرتبط با سلامت، پیامدهای حد وسط بالینی، و کیفیت زندگی کاربران داروخانه دارند.
چنین مداخلاتی به احتمال زیاد مقرون‌به‌صرفه هستند و تاثیرات آنها در تمام شرایط بالینی و رفتارهای مرتبط با سلامت دیده می‌شوند. با این وجود میزان تاثیرات بین شرایط متفاوت است، و در صورت توجه بیشتر به مبانی نظری مداخله و مکانیزم‌ها برای تاثیر مداخلات بر تغییر رفتار، مداخلات موثرتری ممکن است توسعه یابند.
داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه یک پلت‌فرم مقرون‌به‌صرفه و با دسترسی آسان برای ارائه مراقبت‌های سلامت در سراسر جهان هستند، و طیف وسیع خدمات ارائه شده در سال‌های اخیر دست‌خوش گسترش سریع شده است. بنابراین، در حال حاضر کارکنان داروخانه در داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه علاوه بر توزیع دارو، در مورد طیف وسیعی از رفتارهای ارتقاء‌دهنده سلامت که هدف آنها بهبود سلامت و بهینه‌سازی مدیریت شرایط و بیماری‌های طولانی‌مدت است، مشاوره می‌دهند. اما، این موضوع هنوز هم نامشخص است که این مداخلات ارتقای سلامت بتوانند عملکرد حرفه‌ای کارکنان داروخانه را تغییر دهند، رفتارها و پیامدهای سلامت را برای کاربران داروخانه بهبود ببخشند و برای رسیدگی به نابرابری‌های سلامت پتانسیل لازم را داشته باشند.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی مداخلات ارتقای سلامت به منظور تغییر عملکرد حرفه‌ای کارکنان داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه و بهبود پیامدها برای کاربران داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه.
ما MEDLINE؛ Embase؛ CENTRAL؛ و شش پایگاه اطلاعاتی دیگر و دو پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها را تا 6 فوریه 2018 جست‌وجو کردیم. علاوه بر این، ما کنترل منابع و جست‌وجوهای استنادی را انجام دادیم، و برای شناسایی مطالعات بیشتر با نویسندگان مطالعه ارتباط برقرار کردیم.
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده‌ای را وارد کردیم که مداخلات ارتقای سلامت را در داروخانه‌های مستقر در سطح جامعه، که کارکنان داروخانه را مورد هدف قرار دادند یا توسط آنان ارائه شدند، با هدف بهبود رفتارهای مرتبط با سلامت افراد مراجعه کننده به داروخانه، با عدم درمان یا درمان معمول ارائه شده در داروخانه مستقر در سطح جامعه مقایسه کردند. ما مداخلاتی را از مرور خارج کردیم که در آنها هیچ تعاملی بین کارکنان داروخانه و کاربران داروخانه وجود نداشت، و مداخلاتی را که فقط بر استفاده از دارو متمرکز بودند.
ما از پروسیجر‌های استاندارد توصیه شده توسط کاکرین و گروه عملکرد مؤثر و سازمان‌‌دهی مراقبت در کاکرین، هم برای جمع‌آوری داده‌ها و هم برای تجزیهوتحلیل آنها، استفاده کردیم. ما مداخله را با عدم مداخله یا درمان معمول با استفاده از تفاوت میانگین استانداردشده (SMD) و 95% فاصله اطمینان (95% CI) مقایسه کردیم (نمرات بالاتر نشان دهنده پیامدهای بهتر برای رفتار مرتبط با سلامت و کیفیت زندگی کاربر داروخانه، و نمرات پایین‌تر نشان دهنده پیامدهای بهتر برای پیامدهای بالینی، هزینه‌ها و حوادث جانبی است). تفسیر اندازه‌های تاثیر (SMD) مطابق با توصیه‌های کاکرین بود.
ما 57 کارآزمایی تصادفی‌سازی شده را با 16220 شرکت‌کننده وارد کردیم که در 83 گزارش شرح داده شدند. 49 مطالعه در کشورهای با درآمد بالا، و هشت مطالعه در کشورهای با درآمد متوسط انجام شدند. ما هیچ مطالعه‌ای را پیدا نکردیم که در کشورهای کم درآمد انجام شده باشند. اکثر مداخلات، آموزشی یا آموزش مهارت‌های ترکیبی بودند. مداخلات روی کارکنان داروخانه (8 = n)، کاربران داروخانه (13 = n)، یا هر دو (36 = n) انجام شدند. زمینه‌های بالینی که بیشتر مورد مطالعه قرار گرفتند عبارت بودند از دیابت، هیپرتانسیون، آسم و اصلاح عوامل خطر قلبی‌عروقی. مدت پیگیری مداخلات اغلب نامشخص بود. فقط پنج مطالعه جزئیات مربوط به پایه‌های نظری مداخله را ارائه کردند، و مطالعات داده‌های کافی را برای اظهارنظر در مورد نابرابری‌های سلامت ارائه ندادند.
شايع‌ترين منابع سوگیری (bias) عبارت بودند از عدم حفاظت در برابر آلودگی (contamination) - عمدتا در مطالعات تصادفی‌سازی شده مجزا - و کورسازی ناکافی شرکت‌کنندگان. قطعیت شواهد برای همه پیامدها متوسط بود. ما قطعیت شواهد را به دلیل ناهمگونی در سراسر مطالعات و شواهدی حاکی از احتمال سوگیری انتشار کاهش دادیم.
پیامدهای رویکرد حرفه‌ای
ما به دلیل ناهمگونی بالای نتایج، تجزیه‌و‌تحلیلی را که برای رفتار کارکنان داروخانه انجام شد، به صورت روایتی ارائه کردیم. مداخلات ارتقای سلامت احتمالا رفتار کارکنان داروخانه (2944 شرکت‌کننده؛ 9 مطالعه؛ شواهد با قطعیت متوسط) را در مقایسه با عدم مداخله بهبود می‌بخشند. این مطالعات به طور معمول رفتار را با استفاده از روش‌شناسی یک بیمار شبیه‌سازی شده (خریدار مخفی) ارزیابی کردند.
پیامدهای کاربر داروخانه
مداخلات ارتقای سلامت احتمالا منجر به بهبود اندکی در رفتارهای مرتبط با سلامت کاربران داروخانه در مقایسه با درمان معمول می‌شوند (SMD: 0.43؛ 95% CI؛ 0.14 تا 0.72؛ I2 = 89%؛ 10 کارآزمایی؛ 2138 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). این مداخلات احتمالا منجر به بهبود جزئی در پیامدهای حد وسط بالینی، مانند سطح کلسترول یا هموگلوبین گلیکوزیله، برای کاربران داروخانه نیز می‌شوند (SMD: -0.43؛ 95% CI؛ 0.65- تا 0.21-؛ I2 = 90%؛ 20 کارآزمایی؛ 3971 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط).
ما هیچ مطالعه‌ای را شناسایی نکردیم که تاثیر مداخلات ارتقای سلامت را بر پیامدهای بالینی مبتنی بر عوارض، مانند سکته مغزی یا انفارکتوس میوکارد، یا به‌زیستی روان‌شناختی کاربران داروخانه مورد ارزیابی قرار دهند.
مداخلات ارتقای سلامت احتمالا منجر به بهبود اندکی در کیفیت زندگی کاربران داروخانه می‌شوند (SMD: 0.29؛ 95% CI؛ 0.08 تا 0.50؛ I2= 82%؛ 10 کارآزمایی؛ 2687 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط).
حوادث جانبی
هیچ مطالعه‌ای به گزارش حوادث جانبی در کارکنان داروخانه یا کاربران داروخانه نپرداخت.
هزینه‌ها
بر اساس شواهدی با قطعیت متوسط و به دست آمده از پنج مورد از هفت مطالعه‌ای که ارزیابی اقتصادی را گزارش کردند، ما متوجه شدیم که مداخلات ارتقای سلامت به احتمال زیاد مقرون‌به‌صرفه هستند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.