این مرور، نتایج کارآزمایی‌هایی را خلاصه می‌کند که تاثیرات دی‌هیدروآرتمیسینین-پیپراکین (DHA-P) را در مقایسه با دیگر درمان‌های ترکیبی مبتنی بر آرتمیسینین که توسط سازمان جهانی بهداشت توصیه شدند، ارزیابی می‌کنند. پس از جست‌وجو برای یافتن کارآزمایی‌های مربوطه تا جولای 2013، 27 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) را با مشارکت 16,382 بزرگسال و کودک یافتیم که بین سال‌های 2002 و 2010 انجام شدند.
مالاریای بدون عارضه چیست و چگونه ممکن است دی‌هیدروآرتمیسینین-پیپراکین عمل کند
مالاریای بدون عارضه شکل خفیف مالاریا است که معمولا باعث تب، با یا بدون سردرد، خستگی، دردهای عضلانی، دردهای شکمی، تهوع، و استفراغ می‌شود. در صورت عدم درمان این وضعیت، می‌تواند به مالاریای شدید با نارسایی کلیه، مشکلات تنفسی، کاهش سطح هوشیاری، و در نهایت مرگ بی‌انجامد.
DHA-P یکی از پنج درمان ترکیبی مبتنی بر آرتمیسینین (artemisinin) است که سازمان جهانی بهداشت در حال حاضر برای درمان مالاریا توصیه می‌کند. این ترکیبات حاوی یک جزء آرتمیسینین (مانند دی‌هیدروآرتمیسینین) است که خیلی سریع برای پاک‌سازی انگل مالاریا از خون فرد عمل می‌کند، و شامل یک دارو با تاثیر طولانی‌تر (مانند پیپراکین) که انگل‌های باقی‌مانده را از خون پاک کرده و ممکن است برای چند هفته از بروز عفونت‌های جدید با مالاریا پیشگیری کند.
پژوهش‌ها چه می‌گویند؟
DHA-P در برابر آرتمتر-لومفانترین
در مطالعات افرادی که در آفریقا زندگی می‌کنند، هم DHA-P و هم آرتمتر-لومفانترین در درمان مالاریا بسیار موثر هستند ( شواهد با کیفیت بالا ). با این حال، DHA-P تعداد کمی بیشتر از بیماران را نسبت به آرتمتر-لومفانترین درمان می‌کند، و همچنین از بروز عفونت‌های بیشتر مالاریا پس از درمان برای مدت طولانی‌تری پیشگیری می‌کند ( شواهد با کیفیت بالا ). DHA-P و آرتمتر-لومفانترین احتمالا عوارض جانبی مشابهی دارند ( شواهد با کیفیت متوسط ).
DHA-P در مقابل آرتسونات (artesunate) به علاوه مفلوکین (mefloquine)
در مطالعات افرادی که در آسیا زندگی می‌کنند، DHA-P به اندازه آرتسونات و مفلوکین در درمان مالاریا موثر است ( شواهد با کیفیت متوسط ). آرتسونات به همراه مفلوکین احتمالا باعث تهوع، استفراغ، سرگیجه، بی‌خوابی و تپش قلب بیشتر از DHA-P می‌شود ( شواهد با کیفیت متوسط ).
به‌طور کلی، در برخی افراد مشاهده شده که DHA-P باعث تغییرات کوتاه‌مدت در الکتروکاردیوگرافی‌هایی می‌شود که هدایت ریتم قلب را ردیابی می‌کنند ( شواهد با کیفیت پائین )، اما این تغییرات کوچک مشاهده‌شده در الکتروکاردیوگرافی ظرف یک هفته بدون عواقب جدی برطرف شدند.
در آفریقا، دی‌هیدروآرتمیسینین-پیپراکین شکست کلی درمان را در مقایسه با آرتمتر-لومفانترین کاهش می‌دهد، اگرچه هر دو دارو میزان شکست تعدیل‌شده بر اساس PCR کمتر از 5% دارند. در آسیا، دی‌هیدروآرتمیسینین-پیپراکین به اندازه آرتسونات و مفلوکین موثر است و بهتر تحمل می‌شود.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) درمان ترکیبی مبتنی بر آرتمیسینین (Artemisinin-based Combination Therapy; ACT) را برای درمان افراد مبتلا به مالاریا
پلاسمودیوم فالسیپاروم (Plasmodium falciparum)
توصیه می‌کند. هدف این مرور کمک به تصمیم‌گیری در برنامه‌های کنترل مالاریا با ارائه یک مرور کلی از تاثیر نسبی دی‌هیدروآرتمیسینین-پیپراکین (dihydroartemisinin-piperaquine; DHA-P) در مقابل دیگر ACTهای توصیه شده است.
ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری (safety) استفاده از DHA-P در مقایسه با دیگر ACTها در درمان مالاریا P. falciparum بدون عارضه در بزرگسالان و کودکان.
پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) که در کتابخانه کاکرین منتشر شد؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ LILACS؛ و متارجیستر کارآزمایی‌های کنترل‌شده (m RCT) تا جولای 2013 را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده که یک دوره سه روزه DHA-P را با یک دوره سه روزه از ACT جایگزین توصیه شده توسط WHO در درمان مالاریا
P. falciparum
بدون عارضه مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را از نظر واجد شرایط بودن و خطر سوگیری (bias) ارزیابی کرده، و داده‌ها را استخراج کردند. پیامدهای اولیه را مطابق با «پروتکل برای ارزیابی و نظارت بر اثربخشی داروهای ضدمالاریا (Protocol for assessing and monitoring antimalarial drug efficacy)» مورد نظر WHO آنالیز کرده و داروها را با استفاده از خطر نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (CI) مقایسه کردیم. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از تاثیرات مداخله بر گامتوسیت‌ها (gametocytes)، هموگلوبین، و عوارض جانبی. کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) ارزیابی کردیم.
تعداد 27 کارآزمایی را وارد کردیم، که 16,382 بزرگسال و کودک را وارد کرده، و میان سال‌های 2002 و 2010 انجام شدند. اکثر کارآزمایی‌ها نوزادان کمتر از شش ماه و زنان باردار را حذف کردند.
DHA-P در مقابل آرتمتر-لومفانترین (artemether-lumefantrine)
در آفریقا، طی بیش از 28 روز پیگیری، DHA-P نسبت به آرتمتر-لومفانترین در پیشگیری از پارازیتمی (parasitaemia) بیشتر برتری دارد (شکست درمانی تعدیل‌نشده بر اساس PCR: RR: 0.34؛ 95% CI؛ 0.30 تا 0.39، نه کارآزمایی، 6200 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت بالا )، و اگرچه شکست درمانی تعدیل‌شده بر اساس PCR برای هر دو ACT کمتر از 5% بود، با DHA-P به‌طور مداوم کمتر بود (شکست درمان تعدیل‌شده بر اساس PCR: RR: 0.42؛ 95% CI؛ 0.29 تا 0.62؛ نه کارآزمایی؛ 5417 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بالا ). DHA-P تاثیر پروفیلاکتیک طولانی‌تری بر عفونت‌های جدید دارد که ممکن است تا 63 روز ادامه داشته یابد (شکست درمانی تعدیل‌نشده بر اساس PCR: RR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.65 تا 0.78؛ دو کارآزمایی؛ 3200 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بالا ).
در آسیا و اقیانوسیه، هیچ تفاوتی در روز 28 (چهار کارآزمایی، 1143 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط )، یا روز 63 (یک کارآزمایی، 323 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پائین ) نشان داده نشد.
در مقایسه با آرتمتر-لومفانترین، هیچ تفاوتی در QTc طولانی‌‌شده ( شواهد با کیفیت پائین ) مشاهده نشد و هیچ موردی از آریتمی‌های قلبی گزارش نشد. فراوانی دیگر عوارض جانبی احتمالا با هر دو ترکیب مشابه است ( شواهد با کیفیت متوسط ).
DHA-P در مقابل آرتسونات (artesunate) به علاوه مفلوکین (mefloquine)
در آسیا، طی بیش از 28 روز پیگیری، DHA-P به اندازه آرتسونات به همراه مفلوکین در پیشگیری از پارازیتمی بیشتر، موثر است (شکست درمان تعدیل‌نشده بر اساس PCR: هشت کارآزمایی، 3487 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت بالا ). پس از تعدیل بر اساس PCR برای حذف عفونت‌های جدید، شکست درمان در روز 28 برای هر دو ACT در هر هشت کارآزمایی کمتر از 5% گزارش شد، اما در دو کارآزمایی با DHA-P، کمتر بود (شکست درمانی تعدیل‌شده بر اساس PCR: RR: 0.41؛ 95% CI؛ 0.21 تا 0.80، هشت کارآزمایی، 3482 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت بالا ). هر دو ترکیب حاوی داروهای شریک با نیمه عمر بسیار طولانی بوده و هیچ فایده هم‌سو و سازگاری در پیشگیری از عفونت‌های جدید طی 63 روز پیگیری مشاهده نشد (شکست درمانی تعدیل‌نشده بر اساس PCR: پنج کارآزمایی، 2715 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط ).
در تنها کارآزمایی از آمریکای جنوبی، پارازیتمی‌های عودکننده (recurrent parastaemia) کمتری در طول 63 روز با آرتسونات به همراه مفلوکین دیده شد (شکست درمانی تعدیل‌نشده بر اساس PCR: RR: 6.19؛ 95% CI؛ 1.40 تا 27.35، یک کارآزمایی، 445 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پائین )، اما پس از تعدیل شدن بر اساس عفونت‌های جدید، هیچ تفاوتی مشاهده نشد (شکست درمانی تعدیل‌شده بر اساس PCR: یک کارآزمایی، 435 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پائین ).
DHA-P با تهوع، استفراغ، سرگیجه، بی‌خوابی، و تپش قلب کمتری در مقایسه با آرتسونات به علاوه مفلوکین ( شواهد با کیفیت متوسط ) همراه است. DHA-P با طولانی شدن بیشتر فاصله QTc ( شواهد با کیفیت پائین ) همراه بود، اما هیچ موردی از آریتمی قلبی گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.