کودکانی که در مناطق مالاریا زندگی می‌کنند ممکن است دچار کم‌خونی شدید شوند، که اغلب به دلیل عفونت مالاریا ایجاد شده، و اگر به درستی درمان نشود می‌تواند منجر به مرگ شود. درمان پیشگیرانه متناوب (IPT) یک دوره درمان مالاریا است که به‌طور منظم به این کودکان داده می‌شود تا از ابتلا به عفونت و بیماری مالاریا پیشگیری شود. پیشنهاد شده که IPT می‌تواند برای درمان کودکان مبتلا به کم‌خونی در این مناطق استفاده شود. هدف ما یافتن تمام مطالعاتی بود که به بررسی درمان کودکان مبتلا به کم‌خونی با IPT پرداختند تا ببینیم تاثیر کلی آن چیست. شواهد موجود را تا 4 دسامبر 2014 مرور کردیم.
در این مرور شش کارآزمایی را با مجموع 3847 شرکت‌کننده وارد کردیم. در تمام کارآزمایی‌ها، یک گروه IPT و گروه کنترل دارونما (placebo) دریافت کردند. سه کارآزمایی در مناطقی با سطح پائین آندمی مالاریا و سه کارآزمایی دیگر در مناطقی با سطح بالای آندمی انجام شدند. در برخی کارآزمایی‌ها، مکمل‌های آهن نیز به کودکان داده شد، که درمان کم‌خونی نیز محسوب می‌شود، و ما این موضوع را هنگام آنالیز داده‌ها در نظر گرفتیم.
نتایج ما نشان ندادند که تعداد کودکان فوت‌شده یا بستری شده در بیمارستان در گروه دریافت‌کننده IPT کمتر بود، صرف نظر از اینکه آهن دریافت کردند یا خیر ( شواهد با کیفیت متوسط )؛ و تفاوتی در تعداد کودکان مبتلا به کم‌خونی در پایان دوره پیگیری وجود نداشت ( شواهد با کیفیت متوسط ). میانگین سطوح هموگلوبین در گروه IPT در مقایسه با گروه دارونما بالاتر بود، اما تاثیر آن در حد متوسط باقی ماند ( شواهد با کیفیت پائین ).
اگرچه نتایج ما نشان می‌دهند که هنگام درمان کودکان مبتلا به کم‌خونی با IPT مزایای کمی در سطح هموگلوبین به دست می‌آید، تاثیری بر مرگ‌ومیر یا بستری شدن در بیمارستان وجود نداشت. با این حال، سه کارآزمایی واردشده در مناطقی با آندمی پائین انجام شدند که میزان انتقال مالاریا کم است و بنابراین هر گونه تاثیر محافظتی مداخله احتمالا اندک است.
کارآزمایی‌ها تاثیر کمی را بر میانگین سطح هموگلوبین نشان دادند، اما به نظر نمی‌رسید که این تاثیر بر مرگ‌ومیر و پذیرش در بیمارستان نیز بوده باشد. سه مورد از شش کارآزمایی در مناطقی با آندمی پائین انجام شدند که نرخ انتقال بیماری کم است و بنابراین هر گونه تاثیر محافظتی مداخله احتمالا در حد متوسط باقی می‌ماند.
کم‌خونی (anaemia) یک تهدید جهانی برای سلامت عمومی به شمار می‌رود. کودکان زیر پنج سال که در کشورهای در حال توسعه (عمدتا در آفریقا و آسیای جنوب شرقی) زندگی می‌کنند، به شدت تحت تاثیر این وضعیت قرار می‌گیرند. اگرچه علل کم‌خونی چند عاملی است، مالاریا (malaria) با کم‌خونی در کودکان ساکن در مناطق آندمیک مالاریا مرتبط است. تجویز درمان پیشگیرانه متناوب ضدمالاریا (intermittent preventive antimalarial treatment; IPT) برای کودکان ممکن است کم‌خونی را کاهش دهد، زیرا می‌تواند از ابتلا به عفونت جدید انگل پلاسمودیوم (Plasmodium) (انگل‌هایی که باعث بروز مالاریا می‌شوند) محافظت کرده و سطح هموگلوبین آنها را بهبود بخشد.
ارزیابی تاثیر IPT برای کودکان مبتلا به کم‌خونی که در مناطق آندمیک مالاریا زندگی می‌کنند.
پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL) را که در کتابخانه کاکرین منتشر شد؛ MEDLINE؛ EMBASE و LILACS را جست‌وجو کردیم. همچنین پلتفرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO) و متارجیستر کارآزمایی‌های کنترل‌شده (metaRegister of Controlled Trials; mRCT) را برای یافتن کارآزمایی‌های در حال انجام تا 4 دسامبر 2014 جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) که تاثیر IPT را بر کودکان مبتلا به کم‌خونی ارزیابی کردند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. داده‌ها را با انجام متاآنالیز، طبقه‌بندی داده‌ها بر اساس اینکه شرکت‌کنندگان مکمل‌های آهن را دریافت کردند یا خیر، آنالیز کردیم. از سیستم درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE) برای ارزیابی کیفیت شواهد استفاده کردیم.
شش کارآزمایی با 3847 شرکت‌کننده، معیارهای ورود را داشتند. کارآزمایی‌ها در مناطقی با آندمی پائین مالاریا (سه کارآزمایی)، و آندمی متوسط تا زیاد مالاریا (سه کارآزمایی) انجام شدند. چهار کارآزمایی در مناطقی با انتقال فصلی مالاریا صورت گرفتند. آهن در دو کارآزمایی به همه کودکان داده شد، و در دو کارآزمایی دیگر در یک طراحی فاکتوریل مورد ارزیابی قرار گرفت.
تجویز IPT برای کودکان مبتلا به کم‌خونی احتمالا تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر نسبت کودکان دچار کم‌خونی در 12 هفته پیگیری دارد (چهار کارآزمایی، 2237 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط ).
تجویز IPT در کودکان مبتلا به کم‌خونی احتمالا میانگین تغییر سطح هموگلوبین را از ابتدا تا پیگیری در 12 هفته به‌طور متوسط تا 0.32 گرم/دسی‌لیتر افزایش می‌دهد (MD: 0.32؛ 95% CI؛ 0.19 تا 0.45؛ چهار کارآزمایی، 1672 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط )؛ و ممکن است سطح هموگلوبین را در 12 هفته بهبود بخشد (MD: 0.35؛ 95% CI؛ 0.06 تا 0.64؛ چهار کارآزمایی، 1672 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت پائین ). برای هر دوی این پیامدها، آنالیز زیرگروه تفاوتی را میان کودکان دریافت‌کننده آهن و کودکانی که آهن دریافت نکردند، نشان نداد.
تجویز IPT برای کودکان مبتلا به کم‌خونی احتمالا تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر مرگ‌ومیر یا پذیرش در بیمارستان در شش ماه دارد (سه کارآزمایی، 3160 شرکت‌کننده، شواهد با کیفیت متوسط). آنالیز زیرگروه تفاوتی را میان آن دسته از کودکانی که مکمل آهن دریافت کردند و کودکانی که آن دریافت نکردند، نشان نداد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.