بیماری شریان محیطی (peripheral arterial disease; PAD) پاها 13% از افراد بالای 50 سال را تحت تاثیر قرار می‌دهد. گاهی اوقات PAD «ساکت» است و افراد از ابتلا به آن آگاه نیستند اما PAD می‌تواند موجب درد در پاها، به ویژه در پیاده‌روی، شود و این نوع PAD علامت‌دار حدود 5% از افراد را کشورهای غربی بین 55 تا 74 سالگی درگیر می‌کنند. در PAD، رسوبات چربی (آترواسکلروز (atherosclerosis)) و لخته‌های خونی موجب باریک‌شدگی و انسداد شریان‌ها می‌شود. این امر منجر به ضعف جریان خون به عضلات طی ورزش می‌شود و نشانه کلاسیک درد عضلانی را طی راه رفتن ایجاد میکند که پس از استراحت از بین می‌رود (لنگش متناوب (intermittent claudication)). در موارد شدید PAD نشانه‌های درد حین استراحت، زخم و گانگرن (gangrene) ممکن است پیشرفت کند و اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به آمپوتاسیون اندام بدن شود. افراد مبتلا به PAD نیز در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی و سکته مغزی هستند.
شاخص مچ پایی بازویی (ankle brachial index; ABI) یک تست است که برای تشخیص بیماری PAD مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تست با استفاده از یک دستگاه برای اندازه‌گیری فشار خون با یک کاف قابل باد شدن و اندازه‌گیری فشار خون در بازوی فوقانی و مچ پا انجام می‌شود. تجهیزات می‌تواند به صورت دستی یا دیجیتالی با محاسبه اتوماتیک الکترونیکی فشار خون باشد. از ABI به طور گسترده‌ای برای ارزیابی PAD توسط پرستاران متخصص، پزشکان، جراحان و متخصصان امراض پا که در بیمارستان کار می‌کنند، استفاده می‌شود. تقسیم فشار خون رکورد شده در مچ پا به همان میزان رکورد شده در بازو، یک نسبت (ratio) را تولید میکند. مقادیر 0.90 تا 1.30 برای بزرگسالان طبیعی است و نسبت کمتر از 0.8 نشان می دهد که PAD وجود دارد. مقادیر کمتر (< 0.7) نشان می‌دهد که بیماری شدید است و ممکن است افراد مبتلا به زخم و گانگرن باشند. افراد مبتلا به PAD خفیف تا متوسط می‌توانند در موقعیت‌های مختلفی با استفاده از ABI به تشخیص برسند: در طول بررسی پای دیابتی معمول در طبابت بالینی، در کلینیک‌های سلامت در سطح جامعه و در بیمارستان، به عنوان یک تست غربالگری برای PAD در افرادی که هیچ نشانه‌ای ندارند و در طول ارزیابی افرادی که با درد شدید پا هنگام فعالیت مراجعه و شک به PAD وجود دارد. وقتی تشخیص بیماری PAD اثبات شود، درمان شامل تجویز درمان پیشگیرانه ثانویه و مشاوره تغییر در شیوه زندگی (ورزش، ترک سیگار، رژیم غذایی، وزن)، و برای کسانی که با اختلال در کیفیت زندگی همراه هستند، درمان ممکن است شامل ورزش‌درمانی تحت نظارت یا برقراری مجدد جریان خون باشد، که معمولا به جای جراحی، درمان داخل عروقی انجام می‌شود.
در بیمارستان‌ها، از تست‌های دیگر ممکن است برای تشخیص PAD استفاده شود. اولتراسوند داپلکس (duplex ultrasound; DUS) جریان خون را در شریان‌ها نشان می‌دهد و یک روش غیر-تهاجمی است اما فقط یک رادیولوژیست با تجربه می‌تواند تصاویر مفید دریافت کند. کارکنان بیمارستان می‌توانند از دیگر تست‌ها برای تصویرسازی رگ‌های خونی استفاده کنند، یعنی آنژیوگرافی توموگرافی کامپیوتری (computerised tomography angiography; CTA)، آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (magnetic resonance angiography; MRA) و آنژیوگرافی کاتتر (catheter angiography).
تست ABI غیر-تهاجمی و ارزان است و به‌طور گسترده‌ای در بالین استفاده می‌شود؛ بنابراین، ما تمام گزارش‌های موجود را مرور کردیم که از طریق جست‌وجوی گسترده از بانک‌های اطلاعاتی منابع علمی پزشکی برای تخمین دقت آن در شناسایی PAD در افرادی که در هنگام راه رفتن درد پا داشته و پس از استراحت بهتر می‌شوند، به دست آمده بودند. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعاتی را ارزیابی کردند که با معیارهای ورود به این مرور هم‌خوانی داشتند، شامل استفاده از مطالعات قطعی؛ ورود شرکت‌کنندگان مبتلا به درد هنگام راه رفتن که با استراحت بهتر شود و استفاده از اولتراسونوگرافی داپلکس یا آنژیوگرافی برای بررسی نتایج تست ABI دقیق بودند. یک مطالعه با معیارهای ما هم‌خوانی داشت و داده‌ها از 85 نفر (158 عضو) به دست آمد. محققان روش داپلر دستی را برای اندازه‌گیری ABI با روش خودکار مقایسه کردند. محققان فقط داده‌ها را برای پاها ارائه دادند، در مقایسه با اطلاعات برای بیماران؛ بنابراین نمی‌توانیم تجزیهوتحلیل را در سطح تمام شرکت‌کنندگان دوباره محاسبه کنیم.
در نتیجه، شواهد کمی در مورد دقت شاخص مچ پایی بازویی برای تشخیص PAD در افرادی که با درد حین فعالیت مراجعه می‌کنند، وجود دارد. مطالعه‌ای که در مرور ما وارد شده، دارای نقایصی بوده و نیاز به مطالعات مقطعی با طراحی خوب برای اندازه‌گیری دقت ABI در تشخیص PAD در بیماران مبتلا به نشانه‌های اولیه وجود دارد.
شواهد در مورد دقت شاخص مچ پایی بازویی برای تشخیص PAD در افراد مبتلا به درد پا هنگام فعالیت که با استراحت کاهش می‌یابد، کم است. یک مطالعه وارد مرور ما شد که اطلاعاتی را فقط در سطح اندام تعداد محدودی شرکت‌کننده فراهم کرد. مطالعات مقطعی با طراحی خوب برای ارزیابی دقت ABI در بیمارانی که نشانه‌های اولیه بیماری شریانی محیطی در تمام مراکز مراقبت سلامت مراجعه می‌کنند، مورد نیاز است. انجام مرور سیستماتیک دیگری از مطالعات موجود، که به ارزیابی استفاده از ABI در گروه‌های بیمار جایگزین، از جمله بیماران بدون نشانه و پر-خطر بپردازند، مورد نیاز است.
بیماری شریانی محیطی (peripheral arterial disease; PAD) اندام تحتانی شایع است و شیوع آن در گروه سنی بالای 50 سال، به هر دو شکل علامت‌دار و بدون نشانه حدود 13% تخمین زده می‌شود. PAD علامت‌دار در حدود 5% افراد جوامع غربی را بین 55 تا 74 سال تحت تاثیر قرار می‌دهد. شایع‌ترین نشانه‌های اولیه PAD درد عضلانی در ورزش است که از طریق استراحت برطرف می‌شود و مربوط به کاهش جریان خون اندام پائین ناشی از بیماری آترواسکلروز (atherosclerotic) (لنگش متناوب (intermittent claudication)) می‌شود. شاخص مچ پایی بازویی (ankle brachial index; ABI) به‌طور گسترده‌ای توسط متخصصان مراقبت سلامت، از جمله پرستاران متخصص، پزشکان، جراحان و متخصصان کودکان در محیط‌های مراقبت‌های اولیه و ثانویه مورد استفاده قرار می‌گیرد تا علائم و نشانه‌های PAD را ارزیابی کنند. از آن‌جا که تست ABI غیر-تهاجمی و ارزان است و به‌طور گسترده‌ای در بالین مورد استفاده قرار می‌گیرد، یک مرور سیستماتیک از دقت تشخیصی آن در افراد مبتلا به درد پا که مطرح کننده PAD است، ارتباط زیادی با کار روتین بالین دارد.
به منظور تخمین دقت تشخیصی ABI، که تحت عنوان شاخص فشار براکیال نیز شناخته می‌شود، برای تشخیص بیماری شریان محیطی در افرادی که دچار درد پا هنگام راه رفتن شده و با استراحت بهبود می‌یابند.
در آگوست 2013، در بانک‌های اطلاعاتی زیر جست‌وجو انجام دادیم: MEDLINE (Ovid SP)؛ Embase (Ovid SP)؛ (CINAHL) the Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature؛ منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS) (Bireme)؛ پایگاه اطلاعاتی خلاصه مرورهای اثرات و پایگاه اطلاعاتی ارزیابی فناوری سلامت در کتابخانه کاکرین، Institute for Scientific Information (ISI) نمايه‌نامه استنادی مقالات کنفرانس‌های علمی و British Library Zetoc Conference search and Medion.
ما مطالعات مقطعی را در مورد ABI که در آنها اولتراسونوگرافی داپلکس یا آنژیوگرافی به عنوان استاندارد مرجع استفاده شده بود، وارد کردیم. هم‌چنین مطالعات مقطعی یا کوهورت دقت تست تشخیصی (DTA) را وارد کردیم که هر دو مطالعات آینده‌نگر و گذشته‌نگر را در برمی‌گرفتند.
شرکت‌کنندگان شامل بزرگسالان مبتلا به درد پا هنگام راه رفتن بودند که با استراحت بهبود می‌یافتند، افرادی که در شرایط مراقبت‌های اولیه یا ثانویه (فقط بیماران سرپایی) مورد تست قرار گرفتند و علائم و نشانه‌های ایسکمی بحرانی اندام را نداشتند (درد حین استراحت، زخم‌های ایسکمیک یا گانگرن).
تست شاخص، تست ABI بود، که هم‌چنین شاخص فشار مچ پایی بازویی (ankle brachial pressure index; ABPI) یا شاخص مچ پا بازو (Ankle Arm Index; AAI) نامیده می‌شود و با استفاده از یک داپلر دستی یا دستگاه oscillometry برای تشخیص عروق مچ پا انجام شد. داده‌های جمع‌آوری شده را از طریق سنسورهای فشار (sphygmomanometers) (هم دستی و هم آنروئید) و تجهیزات دیجیتال وارد کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم استخراج داده‌ها را با استفاده از یک فرم استاندارد، که شامل ارزیابی کیفیت مطالعه بود، انجام داده و اختلاف‌نظرها را با بحث حل کردند. زمانی که داده‌های سطح شرکت‌کننده برای قرار دادن در جداول 2 × 2 احتمالی (مثبت واقعی، منفی واقعی، مثبت کاذب و منفی کاذب) در دسترس بودند، دو نفر از نویسندگان مرور داده‌ها را استخراج کردند.
پس از یک فاز پایلوت که دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کار کردند، ما از ابزار ارزیابی کیفیت روش‌شناختی موسوم به (QUADAS-2) Quality Assessment of Diagnostic Accuracy Studies-2 استفاده کردیم که سوال مرور ما را یکی کرد، همراه با یک نمودار جریان برای کمک به درک تجسس از انجام مطالعه در صورت لزوم و ارزیابی خطر سوگیری (bias) و قابلیت کاربرد قضاوت‌ها.
ما 17,055 رکورد را از طریق جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی شناسایی کردیم. 746 مقاله کامل را به دست آورده و آنها را برای مرتبط بودن ارزیابی کردیم. 49 مطالعه را به دقت بررسی کردیم تا واجد شرایط بودن آنها برای مرور مشخص شود که 48 مورد حذف شد، به‌طور عمده به این دلیل که شرکت‌کنندگان بیمارانی نبودند که فقط با درد پا هنگام فعالیت مراجعه کرده باشند، محققان از هیچ استاندارد مرجع یا از آنژیوگرافی و اولتراسونوگرافی داپلکس به عنوان استاندارد مرجع استفاده نکردند. بیش‌تر مطالعات برای بیش از یک دلیل حذف شدند.
فقط یک مطالعه معیار واجد شرایط بودن این مرور را داشت و داده‌های دقت سطح اندام تحتانی را از فقط 85 شرکت‌کننده (158 پا) به دست آوردند. این مطالعه آینده‌نگر روش داپلر دستی را برای به دست آوردن ABI (انجام شده توسط پرسنل آموزش ندیده) با روش oscillometric اتوماتیک مقایسه کردند. داده‌ها در سطح اندام تحتانی که توسط مطالعه گزارش شد، نشان دادند که دقت ABI در تشخیص بیماری شریانی قابل توجه در آنژیوگرافی، زمانی که تنگی مجرا در عروق فموروپوپلیته‌آل (femoropopliteal vessels) وجود دارد، برتر است، با حساسیت 97%؛ (95% فاصله اطمینان (CI): 93% تا 99%) و ویژگی 89%؛ (95% CI؛ 67% تا 95%) برای oscillometric ABI و حساسیت 95%؛ (95% CI؛ 95% تا 97%) و ویژگی 56%؛ (95% CI؛ 33% تا 70%) برای داپلر ABI. حد مرزی ABI گزارش نشد. محققان ویژگی پائین‌تر را برای داپلر به این واقعیت نسبت دادند که پالس دورسالیس پدیس یا تیبیال توسط داپلر در 12 از 27 پا با عروق طبیعی یا ضایعات غیر-قابل توجه تشخیص داده نشد. برتری روش oscillometric (خودکار) برای به دست آوردن عدد ABI بر روش دستی با استفاده از پروب داپلر که توسط اپراتورهای بی‌تجربه مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند یک یافته بالینی مهم باشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.