سوال مطالعه مروری
شواهد موجود را درباره تاثیر استفاده از درمان آنتی-IgE در درمان آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک (allergic bronchopulmonary aspergillosis) در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک مرور کردیم.
پیشینه
فیبروز سیستیک یک بیماری ژنتیکی وراثتی است که در دنیای غرب شایع است. آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک یک بیماری ریوی است که در نتیجه حساسیت بالا به آسپرژیلوس (نوعی قارچ) رخ داده و ممکن است در 2% تا 15% از افراد مبتلا به فیبروز سیستیک بروز کند. درمان با کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد-قارچ، روش‌های اصلی در درمان این نوع قارچ هستند اما استفاده طولانی-مدت یا مکرر از کورتیکواستروئیدها ممکن است عوارض جانبی جدی به همراه داشته باشد. آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک در نتیجه عمل آنتی‌بادی‌های IgE (نوعی پروتئین) بروز می‌کند. یک دارو که علیه این آنتی‌بادی‌های IgE (درمان آنتی-IgE)، مانند اومالیزوماب (omalizumab) عمل کند، ممکن است به‌عنوان یک شیوه درمانی در درمان این وضعیت در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک به حساب آید. این دارو به‌صورت تزریق زیر-جلدی، هر دو تا چهار هفته یک‌بار تجویز می‌شود. هدف این مرور آن است که نشان دهد درمان با آنتی-IgE در رابطه با این بیماری در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک اثربخش است یا خیر، و هرگونه عوارض جانبی احتمالی را مشخص کند.
تاریخ جست‌وجو
شواهد تا این تاریخ به‌روز است: 09 سپتامبر 2021.
ویژگی‌های مطالعه
ما فقط توانستیم یک مطالعه را با مقیاس کوچک (شامل 14 شرکت‌کننده) وارد مرور کنیم و این مطالعه به دلیل فراهم نشدن امکان همکاری افراد به تعداد کافی و به‌صورت داوطلبانه در مراحل اولیه متوقف شد. مطالعه مذکور شش ماه به طول انجامید و در آن تزریق زیر-جلدی اومالیزوماب (با نام تجاری Xolair) در ناحیه بازو یا ران با تزریق دارونما (placebo) (درمان ساختگی فاقد ماده موثر) مقایسه شد. به داوطلبان روزانه 600 میلی‌گرم اومالیزوماب یا دارونما همراه با حداکثر 400 میلی‌گرم روزانه ایتراکونازول (itraconazole) (نوعی داروی ضد-قارچ) و کورتیکواستروئید دو مرتبه در روز داده شد.
نتایج کلیدی
نتایج کامل مطالعه منتشر نشدند. فقط نتایج محدودی از مطالعه در رابطه با عوارض جانبی درمان به صورت آنلاین منتشر شدند. شش مورد از هر نه داوطلب شرکت‌کننده در گروه تحت درمان با اومالیزوماب (66.67%) و یک مورد از هر پنج داوطلب شرکت‌کننده در گروه تحت درمان با دارونما (20%) یک یا چند مورد عوارض جانبی جدی را گزارش کردند.
به دلیل ناکافی بودن شواهد، نمی‌توانیم در تائید یا رد استفاده از آنتی-IgE (اومالیزوماب) در درمان فیبروز سیستیک در افراد مبتلا به آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک توصیه‌هایی را ارائه دهیم. انجام پژوهش بیشتری در رابطه با این نوع درمان مورد نیاز است.
شواهد کافی در رابطه با اثربخشی و بی‌خطری (safety) درمان با آنتی-IgE (اومالیزوماب) در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک و آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک وجود ندارد. انجام مطالعات تصادفی‌سازی و کنترل شده با مقیاس بزرگ و آینده‌نگر در رابطه با درمان آنتی-IgE در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک و آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک نیاز است که در آنها به معیارهای پیامدهای آزمایشگاهی و بالینی همانند نیاز به استروئید، تشدید آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک و عفونت ریه پرداخته شود.
فیبروز سیستیک (cystic fibrosis; CF) نوعی اختلال چند-سیستمی اتوزومی مغلوب است که شیوعی تقریبا 1 مورد در هر 3500 تولد زنده دارد. آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک (allergic bronchopulmonary aspergillosis) نوعی بیماری ریوی است که به دنبال بروز افزایش حساسیت ناشی از قارچ آسپرژیلوس رخ می‌دهد و شیوع آن 2% تا 15% از افراد مبتلا به فیبروز سیستیک است. اصلی‌ترین راه درمان این وضعیت استفاده از کورتیکواستروئیدها و ایتراکونازول (itraconazole) است. درمان با کورتیکواستروئیدها برای یک بازه زمانی طولانی، یا استفاده مکرر از آنها در مواقع تشدید حملات آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک، ممکن است عوارض جانبی متعددی به همراه داشته باشد. درمان با آنتی‌بادی مونوکلونال آنتی-IgE، مانند اومالیزوماب (omalizumab)، منجر به بهبود کنترل آسم در آسم آلرژیک شدید شده است. مصرف دارو به صورت تزریق زیر-جلدی هر دو تا چهار هفته یک‌بار صورت می‌گیرد. از آن‌جایی که آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک هم مانند آسم، در نتیجه حساسیت بیش از حد به انواع خاصی از آلرژن‌ها ایجاد می‌شود، برای درمان این وضعیت هم شاید بتوان از درمان با آنتی‌بادی‌های آنتی-IgE بهره برد. بنابراین، درمان با آنتی-IgE، با استفاده از عواملی چون اومالیزوماب، ممکن است به عنوان یک درمان بالقوه در درمان این وضعیت در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک به حساب آید. این یک نسخه به‌روز شده از مرور است.
ارزیابی اثربخشی و عوارض جانبی درمان آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک با استفاده از آنتی-IgE در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک.
پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه فیبروز سیستیک در کاکرین را بررسی کردیم، که در نتیجه جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی و جست‌وجوی دستی در مجلات و کتب چکیده کنفرانس‌ها به دست آمده‌اند. هم‌چنین فهرست منابع مقالات و مرورهای مرتبط را جست‌وجو کردیم. آخرین جست‌وجو: 09 سپتامبر 2021.
دو پایگاه ثبت کارآزمایی‌های در حال انجام را جست‌وجو کردیم (Clinicaltrials.gov و پلت‌فرم کارآزمایی‌های WHO). تاریخ آخرین جست‌وجو: 16 آگوست 2021.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و شبه-تصادفی‌سازی و کنترل شده که به مقایسه درمان آنتی-IgE با دارونما (placebo) یا دیگر روش‌های درمان آسپرژیلوس برونکوپولمونری آلرژیک در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک پرداختند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به استخراج داده‌ها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) در مطالعه وارد شده پرداختند. آنها برای انجام تجزیهوتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Review Manager برنامه‌ریزی کردند.
فقط یک مطالعه با حضور 14 شرکت‌کننده، واجد شرایط برای ورود به مرور بود. این مطالعه دوسو-کور به مقایسه دریافت روزانه 600 میلی‌گرم اومالیزوماب یا دارونما همراه با دریافت دو بار در روز ایتراکونازول و کورتیکواستروئیدهای خوراکی، حداکثر به میزان 400 میلی‌گرم در روز، پرداخت. دوره درمان شش ماه به طول انجامید اما مطالعه قبل از موعد مقرر پایان یافته و داده‌های کامل‌شده در دسترس نبودند. با محققین مطالعه تماس گرفتیم و به ما گفته شد که مطالعه به دلیل عدم امکان به‌کارگیری شرکت‌کنندگان در مطالعه، علی‌رغم همه تلاش‌های مستدل به عمل آمده، پایان یافت. شش مورد از هر نه شرکت‌کننده (66.67%) و یک مورد از هر پنج شرکت‌کننده (20%) به ترتیب در گروه تحت درمان با اومالیزوماب و گروه تحت درمان با دارونما، با یک یا چند مورد عوارض جانبی شدید مواجه شدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.