هدف از این مطالعه مروری چه بود؟
هدف از این مرور کاکرین، یافتن پاسخ این پرسش بود که راسکادوتریل (racecadotril) در کودکان زیر 5 سال مبتلا به اسهال اثربخش است یا خیر. نویسندگان این مرور کاکرین، تمام کارآزمایی‌های مرتبط را برای پاسخ دادن به این پرسش گردآوری و تجزیهوتحلیل کردند و 7 کارآزمایی را در این مرور گنجاندند.
پیام‌های کلیدی
راسکادوتریل ممکن است خطر شکست جبران مایع (ناکارآمدی رهیدراتاسیون (rehydration)) را کاهش دهد. ما مطمئن نیستیم که راسکادوتریل تعداد حرکات روده یا طول مدت اسهال را کاهش می‌دهد یا خیر.
چه چیزی در این مرور مورد بررسی قرار گرفت؟
اسهال یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در کودکان زیر 5 سال، به‌ویژه در کشورهای کم‌درآمد است. کودکان دچار اسهال، اغلب از حرکات روده‌ای مکرر و دفع آبکی رنج می‌برند، که ممکن است موجب از دست رفتن بیش از حد مایع و الکترولیت‌ها (دهیدراتاسیون) شود. جایگزینی مایع، جهت پیشگیری و درمان دهیدراتاسیون ناشی از اسهال توصیه می‌شود. راسکادوتریل، همراه با جایگزینی مایع، برای درمان اسهال در کودکان استفاده می‌شود، زیرا ترشح آب و الکترولیت‌ها را به درون لوله گوارش کاهش می‌دهد. انتظار می‌رود این دارو باعث بهبود علائم اسهال (کاهش طول دوره اسهال یا کاهش فراوانی دفع مدفوع) و نیز کاهش خطر شکست جبران مایع شود. با این حال، مشخص نیست که راسکادوتریل واقعا در کودکان مبتلا به اسهال کارآمد است یا خیر.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
نویسندگان این مرور، کارآزمایی‌های موجود را بررسی کرده و 7 کارآزمایی را وارد کردند. کارآزمایی‌ها شامل مجموعا 1140 کودک 3 ماهه تا 5 سال بودند. کودکانی که به آنها راسکادوتریل داده شد، با یک گروه کنترل (کودکانی که به‌جای راسکادوتریل، دارونما (placebo) (یک قرص ساختگی که حاوی راسکادوتریل نیست) گرفتند یا بدون دارو) مقایسه شدند. این مرور نشان می‌دهد که وقتی راسکادوتریل به کودکان دچار اسهال داده شد، در مقایسه با دارونما یا بدون دارو:
• راسکادوتریل ممکن است خطر شکست جبران مایع (ناکارآمدی رهیدراتاسیون) را کاهش دهد؛
• ما مطمئن نیستیم که راسکادوتریل طول دوره اسهال را کاهش می‌دهد یا خیر (شواهد با قطعیت بسیار پائین)؛
• ما مطمئن نیستیم که راسکادوتریل تعداد دفعات دفع مدفوع را کاهش می‌دهد یا خیر (شواهد با قطعیت بسیار پائین)؛
• راسکادوتریل ممکن است وزن مدفوع دفع شده را کاهش دهد (شواهد با قطعیت پائین)؛
• راسکادوتریل ممکن است تفاوت اندکی در طول مدت اقامت در بیمارستان در بیماران بستری ایجاد کند یا هیچ تفاوتی ایجاد نکند (شواهد با قطعیت پائین)؛
• راسکادوتریل ممکن است تفاوت اندکی در میزان بروز حوادث ناخواسته جانبی در بیماران ایجاد کند یا هیچ تفاوتی ایجاد نکند (شواهد با قطعیت پائین).
این مطالعه مروری تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان این مطالعه مروری، کارآزمایی‌های منتشر شده را تا 4 مارچ 2019 جست‌وجو کردند.
به‌نظر می‌رسد که راسکادوتریل دارویی بی‌خطر است؛ اما مزیت کمی در بهبود اسهال حاد در کودکان زیر 5 سال دارد. شواهد موجود، از استفاده روتین از راسکادوتریل در مدیریت اسهال حاد در کودکان زیر 5 سال، خارج از محدوده RCTهای با کنترل دارونما، حمایت نمی‌کنند.
اسهال حاد یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در کودکان زیر 5 سال است. اکثر موارد مرگ‌ومیرها، ناشی از دفع بیش از حد مایع و الکترولیت هستند. راسکادوتریل (racecadotril)، یک داروی ضدترشحی است که در اسهال حاد در کودکان به‌عنوان درمان کمکی همراه با جبران خوراکی مایع (oral rehydration therapy) استفاده می‌شود.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی راسکادوتریل در درمان اسهال حاد در کودکان زیر 5 سال.
ما به جست‌وجو در مرکز ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین؛ پایگاه ثبت مرکزی کاکرین برای کارآزمایی‌های کنترل شده (CENTRAL؛ منتشر شده در کتابخانه کاکرین شماره 3، مارچ 2019)؛ MEDLINE؛ Embase؛ LILACS؛ ClinicalTrials.gov؛ پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO ICTRP)، تا تاریخ 4 مارچ 2019 برای کارآزمایی‌های بالینی، صرفنظر از زبان یا وضعیت انتشار آنها پرداختیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه راسکادوتریل با دارونما یا عدم مداخله، علاوه بر مراقبت‌های استاندارد (درمان جبران خوراکی مایع) در کودکان زیر 5 سال مبتلا به اسهال حاد پرداختند. پیامدهای اولیه، شکست در جبران خوراکی مایع طی دوره اسهال و تعداد دفعات دفع مدفوع بودند. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از میزان دفع مدفوع، طول مدت بستری در بیمارستان و حوادث جانبی.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم، واجد شرایط بودن کارآزمایی را ارزیابی کرده و خطر سوگیری (bias) را سنجیدند. ما داده‌های دو حالتی (dichotomous data) را با خطر نسبی (RR) و داده‌های پیوسته (continuous data) را با تفاوت میانگین (MD) یا تفاوت میانگین استانداردسازی‌شده (SMD) ارائه کردیم. هر جا که لازم بود، کارآزمایی‌ها را با متاآنالیز ترکیب کرده و اگر ناهمگونی معنا‌دار (I² ≥ 50%) بود، مدل اثرات تصادفی بکار گرفته‌شد. ما قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
7 RCT با مجموع 1140 شرکت کننده، معیارهای ورود را داشتند. کارآزمایی‌ها روی کودکان 3 ماهه تا پنج ساله، در شرایط سرپایی و بستری، از کشورهای فرانسه، اسپانیا، پرو، هند، کنیا و اکوادور انجام شدند. اثربخشی و ایمنی راسکادوتریل، با دارونما یا عدم درمان مقایسه شد. راسکادوتریل ممکن است خطر شکست جبران مایع (ناکارآمدی رهیدراتاسیون) را کاهش دهد (RR: 0.41؛ 95% CI؛ 0.13 تا 1.23؛ 2 RCT؛ 192 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین). داده‌ها درباره طول مدت اسهال و دفعات دفع مدفوع در 48 ساعت اول، برای رسیدن به نتیجه‌گیری ناکافی هستند؛ به نظر می‌رسد که مقدار دفع مدفوع در 48 ساعت اول در 2 کارآزمایی که به اندازه‌گیری آن پرداختند، کمتر بود، هر‌چند که داده‌ها قابل ترکیب با یکدیگر نیستند. طول مدت بستری در 2 مطالعه که به اندازه‌گیری آن پرداختند، مشابه بود و به‌طور کلی، شواهدی مبنی بر این که راسکادوتریل میزان کلی حوادث جانبی را افزایش می‌دهد، وجود ندارد (RR: 0.90؛ 95% CI؛ 0.66 تا 1.22؛ 5 RCT؛ 688 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین). بیشتر حوادث جانبی در گروه راسکادوتریل، خفیف یا متوسط بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.