آسم یک بیماری مزمن بسیار شایع بوده و نشانه‌های آن شامل تنگی نفس، سرفه، خس‌خس سینه و احساس فشار در قفسه سینه است. این نشانه‌ها ممکن است مداوم یا متناوب باشند. برای مدیریت بالینی مطلوب آسم و کنترل نشانه‌ها، مراجعه منظم به یک متخصص مراقبت سلامت ضروری است. در طول این مراجعات، جنبه‌های متعددی باید مورد توجه قرار گیرند (تجویز دارو، آموزش خود-مدیریتی آسم از جمله ارزیابی تکنیک استفاده از اسپری استنشاقی، طرح‌های درمانی مکتوب آسم، خود-پایشی نشانه‌ها و ویزیت پزشکی منظم). مشاوره‌هایی از این دست، اگرچه مهم هستند، زمان‌بَر بوده و باری (burden) را بر منابع مراقبت سلامت و حجم کاری پزشکانی که این بیماران را درمان می‌کنند، تحمیل می‌کنند. از دهه 1990، مراقبت‌های پرستار-محور برای درمان افراد مبتلا به آسم مطرح شده‌اند. ما این موضوع را بررسی کردیم که ارائه مراقبت‌های پرستار-محور به اندازه مراقبت‌های پزشک-محور موثر هستند یا خیر.
متون علمی پزشکی را برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده در مورد مراقبت‌های ارائه‌شده توسط پرستار متخصص در مقایسه با مراقبت ارائه‌شده توسط پزشک در مدیریت آسم مرور کردیم. پنج مطالعه را با مشارکت 588 بزرگسال و کودک پیدا کردیم. این مطالعات از کیفیت روش‌شناسی (methodology) خوبی برخوردار بودند. تفاوتی در تعداد دفعات تشدید آسم (شعله‌ور شدن بیماری) و سطح شدت آسم در پایان دوره مطالعه میان گروه مداخله و گروه کنترل وجود نداشت. فقط یک مطالعه اطلاعاتی را در مورد هزینه‌های مرتبط با هر دو نوع مراقبت گزارش کرد و هیچ تفاوت معنی‌داری را میان آنها نشان نداد. ز نظر کیفیت زندگی نیز تفاوتی وجود نداشت. ما هیچ تفاوتی را میان مراقبت پرستار-محور و مراقبت پزشک-محور پیدا نکردیم. براساس نتایج تعداد نسبتا اندک مطالعات در این مرور، مراقبت پرستار-محور ممکن است برای بیماران مبتلا به آسم که بیماری آنها به خوبی کنترل شده است، مناسب باشد. انجام مطالعات بیشتری در محیط‌های مختلف و میان افرادی با سطوح مختلف کنترل آسم، همراه با داده‌های مربوط به عوارض جانبی و هزینه خدمات مراقبت سلامت مورد نیاز است.
هیچ تفاوت معنی‌داری را میان مراقبت‌های پرستار-محور برای بیماران مبتلا به آسم در مقایسه با مراقبت‌های پزشک-محور برای پیامدهای ارزیابی‌شده پیدا نکردیم. براساس نتایج تعداد نسبتا اندک مطالعات در این مرور، مراقبت پرستار-محور ممکن است برای بیماران مبتلا به آسم که بیماری آنها به خوبی کنترل شده است، مناسب باشد. انجام مطالعات بیشتری در محیط‌های مختلف و میان افرادی با سطوح مختلف کنترل آسم، همراه با داده‌های مربوط به عوارض جانبی و هزینه خدمات مراقبت سلامت مورد نیاز است.
آسم شایع‌ترین بیماری مزمن در دوران کودکی است و شیوع آن در دوران بزرگسالی نیز بالا است، بنابراین بار (burden) قابل توجهی را بر منابع مراقبت سلامت وارد می‌کند. بنابراین، مدیریت موثر آسم برای کاهش موربیدیتی و استفاده بهینه از امکانات مراقبت سلامت، اهمیت زیادی دارد.
مرور اثربخشی ارائه مراقبت پرستار‐محور از آسم که توسط یک پرستار متخصص آسم، یک پزشک پرستار، یک دستیار پزشک یا یک پرستار حرفه‌ای آموزش‌دیده که نسبتا مستقل از یک پزشک کار می‌کند، انجام می‌شود، در مقایسه با مراقبت‌های مرسوم ارائه‌شده توسط یک پزشک. دامنه پوشش این مرور، شامل کلیه مراقبت‌های سرپایی آسم، هم در مراکز مراقبت‌های اولیه و هم در محیط‌های بیمارستانی بود.
یک جست‌وجوی جامع را در بانک‌های اطلاعاتی از جمله کتابخانه کاکرین، MEDLINE و EMBASE برای شناسایی کارآزمایی‌ها تا آگوست 2012 انجام دادیم. کتاب‌شناختی‌های (bibliography) مقالات مرتبط جست‌وجو شدند، و جست‌وجوی دستی در مقالات مرتبط برای شناسایی کارآزمایی‌های بیشتر صورت گرفت.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده که به ارزیابی مراقبت‌های پرستار-محور در مقایسه با مراقبت‌های پزشک-محور در مدیریت بالینی آسم برای جنبه یکسانی از مراقبت آسم پرداختند.
از فرایندهای استاندارد روش‌شناسی (methodology) مورد نظر سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) استفاده کردیم.
پنج مطالعه با مشارکت 588 بیمار بزرگسال و کودک در مورد مراقبت پرستار-محور در مقایسه با مراقبت پزشک-محور وارد این مرور شدند. یک مطالعه شامل 154 بیمار مبتلا به آسم کنترل‌نشده بود، در حالی که چهار مطالعه دیگر 434 بیمار مبتلا به آسم کنترل‌شده یا تا حدودی کنترل‌شده را وارد کردند. مطالعات از کیفیت روش‌شناسی خوبی برخوردار بودند (اگرچه کورسازی افرادی که مداخله را دریافت یا ارائه دادند، نسبت به گروهی که در آن قرار داشتند، امکان‌پذیر نبود). هیچ تفاوتی با اهمیت آماری در تعداد دفعات تشدید آسم و شدت آسم پس‌از درمان وجود نداشت (طول دوره پیگیری از شش ماه تا دو سال). فقط یک مطالعه هزینه خدمات مراقبت سلامت را به‌عنوان پارامتر پیامد در نظر گرفته بود و هیچ تفاوت آماری را به دست نیاورد. اگرچه کیفیت زندگی، پیامد اولیه نبود، یک پیامد مهم برای بیمار به شمار می‌رود و در سه کارآزمایی که روی 380 نفر انجام شدند و این پیامد را گزارش کردند، هیچ تفاوتی با اهمیت آماری مشاهده نشد (تفاوت میانگین استانداردشده (SMD): 0.03-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.23- تا 0.17).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.