سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم (benign paroxsymal positional vertigo; BPPV) در اثر تغییرات سریع در وضعیت سر ایجاد میشود. در این وضعیت، فرد احساس میکند که خود یا محیط اطرافش در حال حرکت یا چرخش هستند. به نظر میرسد که علل شایع آن، تروما به سر یا انواع عفونت گوش باشد. BPPV میتواند ناشی از ذرات موجود در کانال نیمدایرهای گوش داخلی باشد که با توقف حرکت سر به حرکت خود ادامه میدهند. این امر باعث ایجاد احساس چرخش مداوم میشود که با دیگر اطلاعات حسی در تضاد است. نشان داده شده که مانور Epley نشانههای BPPV را بهبود میبخشد. این روشی است که سر و بدن را در چهار حرکت مختلف حرکت میدهد و برای حذف ذرات (که باعث مشکل اساسی میشود) از کانالهای نیمدایرهای در گوش داخلی طراحی شده است. طیف وسیعی از اصلاحات مانور Epley اکنون در عملکرد بالینی استفاده میشوند، از جمله اعمال لرزش در استخوان ماستوئید پشت گوش در طول مانور، داشتن برنامه تمرینات تعادلی پس از انجام مانور و ایجاد محدودیت در وضعیت بیمار (به عنوان مثال، نخوابیدن روی گوش آسیبدیده برای چند روز). روشهای مختلفی برای انجام مانور نیز وجود دارند.
ما 11 مطالعه را در این مرور وارد کردیم که در مجموع 855 شرکتکننده داشتند. نه مطالعه به اعمال محدودیتهای وضعیتی پس از درمان (استفاده از بریس گردن/ محدودیتهای حرکت سر/دستورالعملهایی برای راست خوابیدن) به دنبال مانور Epley پرداختند. زمانی که این محدودیتها با درمان کنترلی مانور Epley بهتنهایی مقایسه شدند، تفاوتی با اهمیت آماری مشاهده شد. اگرچه تفاوتی میان گروهها وجود داشت، افزودن محدودیتهای وضعیتی فقط یک مزیت اضافی کوچک به همراه داشت زیرا مانور Epley بهتنهایی در کمتر از 80% بیماران موثر بود. چهار مورد از مطالعات عوارض خفیفی را مانند سفتی گردن، BPPV افقی (یک زیرگروه از BPPV که شبیه BPPV کانال خلفی است، اما از نظر علائم و نشانهها دارای تفاوتهای مشخصی است)، سرگیجه و عدم تعادل (احساس بیثباتی در ایستادن) در برخی بیماران گزارش کردند.
علاوهبر این، دو مطالعه به کاربرد نوسان/ارتعاش (oscillation/vibration) در ناحیه ماستوئید در طول مانور Epley در مقایسه با کنترل پرداختند؛ مداخله مذکور هیچ تفاوتی را در پیامد میان این گروهها ایجاد نکرد. یک مطالعه که محدودیتهای وضعیتی پس از درمان را مورد بررسی قرار داد، به مراحل کمکی در مانور Epley پرداخت. این روش در مقایسه با درمان کنترل، تفاوت معنیداری را در پیامدها ایجاد نکرد.
هیچگونه عوارض جانبی جدی در هیچ یک از مطالعات در مرور گزارش نشدند. نتایج باید به دقت تفسیر شوند و انجام کارآزماییهای بیشتری مورد نیاز هستند.
شواهدی وجود دارد که از تاثیر قابل توجه و معنیدار اعمال محدودیتهای وضعیتی پس از Epley در مقایسه با مانور Epley بهتنهایی پشتیبانی میکند. بااینحال، توجه به این نکته مهم است که این تاثیر با اهمیت آماری، فقط یک بهبودی کوچک را در کارآمدی درمان برجسته میکند. مانور Epley بهتنهایی در کمتر از 80% از بیماران مبتلا به BPPV تیپیکال موثر است. تعداد افراد مورد نیاز برای درمان (numbers needed to treat; NNT) برای مداخله کمکی اعمال محدودیتهای وضعیتی برابر با 10 است. افزودن محدودیتهای وضعیتی اکثر بیماران را در معرض خطر آسیب قرار نمیدهد، ناراحتی بزرگی ایجاد نمیکند، و میتواند بهطور معمول مورد بحث و توصیه قرار گیرد. بیماران خاصی که به دلیل پوشیدن یقه گردنی و ناراحتی در راست خوابیدن احساس ناراحتی میکنند، ممکن است با مانور Epley بهتنهایی درمان شوند و همچنان انتظار میرود که در بیشتر موارد درمان شوند.
شواهد کافی برای حمایت از کاربرد معمول اعمال نوسان روی ماستوئید در طول مانور Epley، یا مراحل کمکی در مانور Epley «تقویت شده» وجود ندارد. هیچیک از درمانها با پیامدهای نامطلوب همراه نیستند. مطالعات بیشتر باید از یک تکنیک تصادفیسازی دقیق، ارزیابی کورسازیشده پیامد، تست Dix-Hallpike پس از درمان به عنوان معیار پیامد و پیگیری طولانیمدتتر بیماران استفاده کنند.
سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم (benign paroxsymal positional vertigo; BPPV) یک سندرم است که با اپیزودهای کوتاهمدت سرگیجه ناشی از تغییرات سریع در وضعیت سر مشخص میشود. این یک علت شایع سرگیجه است که مبتلایان به آن، به مراکز مراقبتهای اولیه و کلینیکهای تخصصی گوش و حلق و بینی (ENT) مراجعه میکنند. BPPV کانال خلفی (posterior canal) نوع خاصی از BPPV است که مانور Epley (تغییر وضعیت کانال) یک درمان تایید شده برای آن است. طیف وسیعی از اصلاحات مانور Epley در عملکرد بالینی استفاده میشوند، از جمله تمرینات دهلیزی پس از Epley و محدودیتهای وضعیتی پس از Epley.
برای ارزیابی اینکه اصلاحات مختلف مانور Epley برای BPPV کانال خلفی، کارآمدی آن را در عملکرد بالینی افزایش میدهد یا خیر.
پایگاه ثبت کارآزمایی گروه گوش و حلق و بینی (ENT) در کاکرین؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)؛ PubMed؛ EMBASE؛ CINAHL؛ Web of Science؛ BIOSIS Previews؛ Cambridge Scientific Abstracts؛ ICTRP و منابع بیشتر را برای یافتن کارآزماییهای منتشرشده و منتشرنشده جستوجو کردیم. تاریخ جستوجو 15 دسامبر 2011 بود.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده از اصلاحات مانور Epley در مقایسه با یک مانور استاندارد Epley بهعنوان کنترل در بزرگسالان مبتلا به BPPV کانال خلفی که با مثبت شدن تست Dix-Hallpike تشخیص داده شدند. اصلاحات خاص مورد نظر عبارت بودند از: اعمال ارتعاش/نوسان (vibration/oscillation) در ناحیه ماستوئید، تمرینات بازتوانی دهلیزی، مراحل بیشتر در مانور Epley و دستورالعملهای پس از درمان مربوط به محدودیت حرکتی.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم مطالعات را از نتایج جستوجو انتخاب کرده و نویسنده سوم هرگونه اختلافنظر را بررسی و حلوفصل کرد. دو نویسنده بهطور مستقل از هم دادهها را با استفاده از فرمهای استاندارد شده از مطالعات استخراج کردند. همه نویسندگان بهطور مستقل از هم کارآزماییها را برای خطر سوگیری (bias) ارزیابی کردند.
این مرور 11 کارآزمایی را با 855 شرکتکننده وارد کرد. در مجموع نه مطالعه از محدودیتهای وضعیتی پس از Epley بهعنوان اصلاح مانور Epley استفاده کردند. هیچ شواهدی دال بر وجود تفاوت در نتایج برای شدت سرگیجه پس از درمان یا ارزیابی ذهنی بهبودی در دادههای تجمیعشده یا فردی، بهدست نیامد. همه نه کارآزمایی تبدیل تست Dix-Hallpike مثبت به منفی را به عنوان معیار پیامد وارد کردند. دادههای تجمیعشده تفاوت معنیداری را از افزودن محدودیتهای وضعیتی در مقایسه با مانور Epley بهتنهایی در فراوانی تبدیل Dix-Hallpike شناسایی کردند. در گروه آزمایش 88.7% (220 از 248) بیماران در مقایسه با 78.2% (219 از 280) در گروه کنترل، از تست Dix-Hallpike مثبت به منفی تبدیل شدند (خطر نسبی (RR): 1.13؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.05 تا 1.22؛ P = 0.002). هیچگونه عوارض جانبی جدی گزارش نشدند، با این حال سه مطالعه عوارض خفیف را مانند سفتی گردن، BPPV افقی، سرگیجه و عدم تعادل در برخی بیماران گزارش کردند.
هیچ شواهدی مبنی بر مزیت اعمال نوسان روی ماستوئید در طول مانور Epley یا مراحل اضافی در مانور Epley وجود نداشت. هیچگونه عوارض جانبی گزارش نشدند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.