باسیل کالمت-گرین (Bacillus Calmette-Guérin; BCG) یک واکسن سل (tuberculosis) است که به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و از یک سویه غیرعفونی باسیل سل گاوی ( مایکوباکتریوم بوویس (Mycobacterium bovis) ) گرفته شده و عمدتا به کودکان خردسال داده می‌شود. معمولا تنها عارضه جانبی واکسن، ایجاد زخم در محل تزریق است که ممکن است جای زخم کوچکی را باقی بگذارد.
بااین‌حال، خیلی اوقات، به‌خصوص در کودکانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، واکسن می‌تواند عوارض جانبی جدی‌تری را ایجاد کند، شامل عفونت‌های موضعی در محل تزریق که ممکن است به غدد لنفاوی گسترش یافته و باعث لنفادنوپاتی (lymphadenopathy) شود، هم‌چنین به استخوان‌ها سرایت کند و حتی می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. این عوارض جانبی واکسن BCG، خطر ویژه‌ای برای کودکان آلوده به ویروس نقص سیستم ایمنی انسانی (human immunodeficiency virus; HIV) است، که این بیماری به‌عنوان سندرم التهابی بازسازی سیستم ایمنی BCG؛ (BCG immune reconstitution inflammatory syndrome; BCG-IRIS) شناخته می‌شود.
در بسیاری از موارد، عفونت‌ها بدون هیچ مداخله‌ای برطرف می‌شوند، اما درمان‌ها می‌توانند شامل آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی، آسپیراسیون سوزنی (needle aspiration)، تخلیه آبسه‌ها و خارج کردن غدد لنفاوی عفونی از طریق انجام جراحی باشند. این مرور به منظور تعیین اثربخشی این درمان‌های مختلف انجام شد.
این مرور هیچ شواهدی را دال بر مزیت استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی برای درمان بیماری‌های موضعی یا منطقه‌ای ناشی از واکسن BCG نیافت. در بیماران مبتلا به لنفادنوپاتی تشکیل‌دهنده آبسه، تنها مداخله‌ای که مزیت آن اثبات شده است، آسپیراسیون سوزنی آبسه‌ها با یا بدون تزریق موضعی آنتی‌بیوتیک ایزونیازید (isoniazid) بود.
بر اساس این یافته‌ها، نویسندگان این مرور رویکرد «انتظار و مشاهده» (wait and see) را با ویزیت‌های پیگیری برای واکنش‌های خفیف و لنفادنوپاتی بدون آبسه توصیه می‌کنند. برای لنفادنوپاتی تشکیل‌دهنده آبسه، که می‌تواند باعث ناراحتی و دیسترس شود، آسپیراسیون سوزنی توصیه می‌شود. بااین‌حال، این مرور فقط بر اساس پنج مطالعه انجام می‌شود که همگی دارای شواهدی با کیفیت پائین یا بسیار پائین ارزیابی شدند. در نتیجه، نویسندگان نتیجه می‌گیرند که نیاز مبرمی به انجام مطالعات بیشتر و با کیفیت بهتر در مورد راه‌های پیشگیری و درمان بیماری‌های ناشی از واکسن BCG، به‌ویژه BCG-IRIS، وجود دارد.
مشخص نیست که مصرف آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی (ایزونیازید، اریترومایسین یا ترکیبی از ایزونیازید به‌علاوه ریفامپیسین) برای درمان بیماری‌های ناشی از واکسن BCG موثر هستند یا خیر. بیشتر لنفادنیت‌های غیرچرکی بدون درمان در عرض 4 تا 6 ماه بهبود می‌یابند. آسپیراسیون سوزنی ممکن است برای بیماران مبتلا به آبسه لنفادنیت، مزیتی به همراه داشته باشد و احتمالا تزریق موضعی ایزونیازید می‌تواند مدت زمان لازم را برای بهبودی کوتاه کند. مطالعات واردشده عموما کوچک بودند و می‌توانستند بهتر انجام شوند. پژوهش‌های آتی باید استفاده از آسپیراسیون سوزنی و تزریق موضعی ایزونیازید را در غدد لنفاوی دارای نوسان (fluctuant nodes) ارزیابی کنند. با توجه به خطر بالاتر پیامدهای منفی در این گروه، اقدامات درمانی و پیشگیرانه در نوزادان مبتلا به HIV می‌توانند مهم باشند.
باسیل کالمت-گرین (Bacillus Calmette-Guerín; BCG) یک واکسن زنده ضعیف‌شده برای پیشگیری از ابتلا به سل (tuberculosis) است که به‌طور معمول در بدو تولد به‌عنوان بخشی از برنامه ایمن‌سازی جهانی و گسترده سازمان جهانی بهداشت تجویز می‌شود. تجویز داخل پوستی آن می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی، از جمله تظاهرات موضعی، منطقه‌ای، دوردست و منتشر شود که ممکن است باعث دیسترس والدین شود. این واکسن، به ندرت می‌تواند باعث بیماری‌های جدی و حتی مرگ‌ومیر شود. میان بیمارانی که دارای بیماری‌های نقص سیستم ایمنی (immunocompromised) مانند عفونت ویروس نقص سیستم ایمنی انسانی (human immunodeficiency virus; HIV) هستند، میزان عوارض حتی بیشتر است.
ارزیابی تاثیرات مداخلات مختلف برای درمان بیماری‌های ناشی از واکسن BCG در کودکان.
بانک‌های اطلاعاتی زیر جست‌وجو شدند: پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین و پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL)، منتشرشده در کتابخانه کاکرین ( Cochrane Library ؛ سال 2012، شماره 4)؛ MEDLINE (1966 تا نوامبر 2012)؛ EMBASE (1947 تا نوامبر 2012)؛ و LILACS (1980 تا نوامبر 2012). متارجیستر کارآزمایی‌های کنترل‌شده (mRCT) و پورتال جست‌وجوی کارآزمایی‌های WHO. خلاصه‌مقالات کنفرانس‌ها برای یافتن چکیده‌های مرتبط جست‌وجو شدند و برای شناسایی مطالعات با متخصصان در این حوزه نیز تماس گرفته شد. هیچ‌گونه محدودیتی در زبان نگارش مقاله اعمال نشد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) که به مقایسه هرگونه روش درمانی دارویی یا جراحی برای بیماری‌های ناشی از واکسن BCG در کودکان پرداختند.
دو نویسنده به‌طور مستقل از هم عناوین را ارزیابی کردند، معیارهای ورود را اعمال کرده، و خطر سوگیری (bias) مطالعات را بررسی کردند. پیامدهای اولیه شامل میزان شکست درمان‌ها برای تمامی عوارض ناشی از واکسن BCG و زمان سپری‌شده تا بهبودی بیماری برحسب ماه، بودند. پیامدهای ثانویه شامل مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های ناشی از واکسن BCG و مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) بودند. برای پیامدهای دوحالتی (dichotomous outcome) از خطرات نسبی (RRs) به‌عنوان معیار تاثیر مداخله، و برای پیامدهای پیوسته (continuous outcome) از تفاوت‌های میانگین (MDs) استفاده کردیم.
پنج RCT که 341 کودک را آنالیز کردند، پیامدهای اولیه را بررسی کرده و وارد این مرور شدند. چهار بازو، آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی را با عدم انجام مداخله یا دارونما (placebo) مقایسه کردند، یک بازو آسپیراسیون سوزنی (needle aspiration) را در مقایسه با عدم انجام مداخله ارزیابی کرد، و بازوی دیگر، استفاده از ایزونیازید (isoniazid) موضعی را در مقایسه با اریترومایسین (erythromycin) خوراکی ارزیابی کرد.
دو مطالعه کوچک، ایزونیازید خوراکی را ارزیابی کردند؛ مطمئن نیستیم این مداخله تاثیری بر شکست بالینی دارد یا خیر (RR: 1.48؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.79 تا 2.78؛ 54 شرکت‌کننده، دو مطالعه، شواهد با کیفیت بسیار پائین). به‌طور مشابه، مطمئن نیستیم که اریترومایسین خوراکی (شکست بالینی RR؛ 1.03؛ 95% CI؛ 0.70 تا 1.53؛ 148 شرکت‌کننده، سه مطالعه، شواهد با کیفیت بسیار پائین) و هم‌چنین ایزونیازید خوراکی به‌علاوه ریفامپیسین (rifampicin) (شکست بالینی RR؛ 1.20؛ 95% CI؛ 0.51 تا 2.83؛ 35 شرکت‌کننده، یک مطالعه، شواهد با کیفیت بسیار پائین)، تاثیری دارند یا خیر.
در بیماران مبتلا به آبسه لنفادنیت (lymphadenitis abscess)، آسپیراسیون سوزنی ممکن است بیماری ناشی از واکسن BCG را که از نظر بالینی پایدار است، در مدت 6 تا 9 ماه پیگیری کاهش دهد (RR: 0.13؛ 95% CI؛ 0.03 تا 0.55؛ 77 شرکت‌کننده، یک مطالعه، شواهد با کیفیت پائین). در مطالعه دیگر روی بیمارانی با همین بیماری، آسپیراسیون به‌همراه تزریق موضعی ایزونیازید در مقایسه با آسپیراسیون به‌همراه اریترومایسین خوراکی، زمان لازم را برای درمان بالینی کاهش می‌دهد (تفاوت میانگین (MD): 1.49 ماه کمتر؛ 95% CI؛ 0.82 تا 2.15 ماه کمتر؛ 27 شرکت‌کننده، یک مطالعه).
هیچ RCT انجام‌شده روی نوزادان آلوده به HIV و بیماری ناشی از واکسن BCG، تاثیر استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها یا دیگر درمان‌ها را بر کاهش میزان شکست بالینی یا زمان لازم برای بهبودی بالینی ارزیابی نکرد. هیچ داده‌ای در مورد مورتالیتی ناشی از مداخلات برای درمان بیماری‌های ناشی از واکسن BCG گزارش نشد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.