بیماری شریانی محیطی (peripheral arterial disease)، بهخصوص در اواخر میانسالی، نسبتا شایع است. انسداد در شریانهای پا میتواند جریان خون را در پاها به اندازهای کاهش دهد که باعث خستگی و درد در عضلات هنگام راه رفتن شود (که لنگش متناوب (intermittent claudication) نامیده میشود). این وضعیت میتوانند شدید شده و باعث ایسکمی شدید اندام شود که به درد در حالت استراحت، ایجاد زخمهای پا و قانقاریا رسیده و نیاز به آمپوتاسیون پیدا میکند. جراحی ممکن است جریان خون را بهبود بخشد اما انجام آن برای همه امکانپذیر نیست. ممکن است از دارو برای تسکین درد، بهبود گردش خون پا و درمان عفونت استفاده شود. گزینه دیگر برای بیمارانی که نمیتوانند جراحی کنند، تحریک طناب نخاعی (spinal cord stimulation; SCS) است. این روش شامل تحریک اعصاب ستون فقرات برای کمک به کاهش درد و افزایش بهبود زخمها از طریق بهبود گردش خون موضعی در پای آسیبدیده است. نویسندگان مرور، پنج کارآزمایی تصادفیسازی شده و یک کارآزمایی بالینی و کنترلشده را وارد این مرور کردند که در مجموع شامل تقریبا 450 بیمار بودند. کیفیت مطالعات در مجموع خوب بود. افزودن SCS به مراقبت استاندارد، نیاز به آمپوتاسیون را پساز 12 ماه کاهش داد. تسکین قابل توجه درد با و بدون SCS رخ داد، اما بیماران در گروه SCS به مسکّنهای کمتری نیاز داشتند. بهطور کلی، هیچ تفاوتی میان دو گروه درمانی از نظر میزان بهبود زخم وجود نداشت. عوارض درمان SCS شامل مشکلاتی در ایمپلنت اولیه الکترودها در 8% از بیماران و نیاز به جراحی مجدد به دلیل نقص الکترود یا لید در 12% از بیماران بود؛ عفونتها با فراوانی کمتری (3%) رخ دادند. میانگین هزینههای کلی در طول دو سال در یک مطالعه محاسبه شد، 36,500 یورو در گروه SCS و 28,600 یورو در گروه درمان محافظهکارانه بهتنهایی.
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد SCS در مقایسه با درمان محافظهکارانه استاندارد بهتنهایی، در بهبود حفظ اندام و وضعیت بالینی بیماران مبتلا به NR-CCLI ارجحیت دارد. مزایای SCS باید در مقابل آسیب احتمالی عوارض نسبتا خفیف و هزینهها در نظر گرفته شوند.
بیمارانی که از ایسکمی مزمن و شدید غیرقابل جراحی پا (non-reconstructable chronic critical leg ischaemia; NR-CCLI) رنج میبرند، با خطر آمپوتاسیون پا مواجه هستند. تحریک طناب نخاعی (spinal cord stimulation; SCS) بهعنوان یک درمان مفید، در کنار درمان محافظهکارانه استاندارد پیشنهاد شده است.
یافتن شواهدی برای بهبود روند نجات اندام، تسکین درد، و وضعیت بالینی با استفاده از SCS در مقایسه با درمان محافظهکارانه بهتنهایی.
برای این نسخه بهروز شده، هماهنگکننده جستوجو در کارآزماییهای گروه بیماریهای عروقی محیطی در کاکرین به جستوجو در پایگاه ثبت تخصصی (آخرین جستوجو در ژانویه سال 2013) و CENTRAL (شماره 12، سال 2012) پرداخت.
مطالعات کنترلشدهای که افزودن SCS را به هر نوع درمان محافظهکارانه در بیماران مبتلا به NR-CCLI در مقابل درمان محافظهکارانه بهتنهایی مقایسه کردند.
هر دو نویسنده بهطور مستقل از هم، کیفیت مطالعات را ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند.
شش مطالعه شامل تقریبا 450 بیمار وارد این مرور شدند. کیفیت مطالعات در مجموع خوب بود. به دلیل نوع مداخله، در هیچ مطالعهای کورسازی (blinding) انجام نشد.
نجات اندام پساز 12 ماه در گروه SCS، بهطور قابل توجهی بالاتر بود (خطر نسبی (RR): 0.71؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.56 تا 0.90؛ تفاوت خطر (risk difference; RD): 0.11-؛ 95% CI؛ 0.20- تا 0.02-). تسکین قابل توجه درد در هر دو گروه درمان رخ داد، اما در گروه SCS بارزتر بود، بهطوریکه بیماران این گروه بهطور قابل توجهی به داروهای ضددرد کمتری نیاز پیدا کردند. تعداد بیمارانی که در گروه SCS به مرحله II طبقهبندی فونتین (Fontaine) رسیدند، بهطور قابل توجهی بیشتر از گروه درمان محافظهکارانه بودند (RR: 4.9؛ 95% CI؛ 2.0 تا 11.9؛ RD: 0.33؛ 95% CI؛ 0.19 تا 0.47). بهطور کلی، با این دو درمان هیچ تاثیر متفاوت و قابل توجهی بر بهبود زخم مشاهده نشد.
عوارض درمان SCS عبارت بودند از مشکلات ایمپلنت (9%؛ 95% CI؛ 4 تا 15%) و تغییرات در تحریک که نیاز به مداخله مجدد داشتند (15%؛ 95% CI؛ 10 تا 20%). عفونتهای محل قرارگیری لید یا مولد پالس، کمتر رخ دادند (3%؛ 95% CI؛ 0 تا 6%). خطر کلی عوارض ناشی از درمان تکمیلی با SCS برابر با 17% بود (95% CI؛ 12 تا 22%) که نشاندهنده تعداد افراد مورد نیاز برای درمان تا بروز یک آسیب (number needed to harm; NNH) معادل 6 نفر است (95% CI؛ 5 تا 8).
میانگین هزینههای کلی (یک مطالعه) در طول دو سال، 36,500 یورو (گروه SCS) و 28,600 یورو (گروه درمان محافظهکارانه) تخمین زده شد. تفاوت موجود در این زمینه (7900 یورو) معنیدار بود (P < 0.009).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.