پیشینه
هنگامی که فردی بیمار است و نمی‌تواند غذا بخورد (یا به اندازه کافی غذا بخورد)، کمبود مواد مغذی می‌تواند یک مانع جدی برای روند بهبودی وی باشد. در این شرایط، تغذیه از طریق یک لوله که از طریق بینی وارد می‌شود و از طریق معده به روده کوچک می‌رسد (لوله تغذیه بینی-روده‌ای پس از پیلور (post-pyloric naso-enteral feeding tube))، یک گزینه است.
سوال مطالعه مروری
هنگامی که لوله تغذیه وارد سیستم گوارشی شد، قرار دادن آن در روده کوچک به جای معده دشوار است. متوکلوپرامید (metoclopramide) (که یک داروی ضدتهوع نیز هست)، سرعت تخلیه معده را افزایش می‌دهد، و به عنوان یک درمان برای تعیین اینکه به قرار دادن لوله‌های تغذیه بینی-روده‌ای پس از پیلور کمک می‌کند یا خیر، آزمایش شده است.
استفاده از متوکلوپرامید بحث‌برانگیز است، زیرا ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی شود که می‌تواند جدی بوده و شامل یک بیماری عصبی غیرقابل برگشت باشد که می‌تواند در اثر مصرف طولانی‌مدت یا دوزهای بالای متوکلوپرامید ایجاد شود.
ویژگی‌‌های مطالعه
ما در ابتدا برای یافتن کارآزمایی‌های بالینی در سال 2002؛ و مجددا در سال 2008 و 2014 جست‌وجو کردیم. چهار مطالعه را شناسایی کردیم که استفاده از متوکلوپرامید را در قرار دادن لوله‌های تغذیه بینی-روده‌ای پس از پیلور بررسی کردند. کارآزمایی‌ها شامل 204 شرکت‌کننده بزرگسال بودند؛ 108 شرکت‌کننده تحت درمان با متوکلوپرامید قرار گرفتند و به 96 نفر دارونما (placebo) داده شد یا اصلا درمان نشدند. هر چهار مطالعه در بیمارستان‌های ایالات متحده انجام شدند. تعداد کل شرکت‌کنندگان واردشده در مطالعات از 10 تا 105 نفر متغیر بودند.
کارآزمایی‌ها همگی پیش از سال 1995 صورت گرفتند. همه آنها کوچک بوده، و دو دوز مختلف متوکلوپرامید (10 میلی‌گرم و 20 میلی‌گرم) را مورد بررسی قرار دادند که به دو روش مختلف (داخل وریدی و داخل عضلانی) استفاده شدند. نحوه انجام و گزارش‌دهی مطالعات ضعیف بودند.
نتایج کلیدی
آنالیز چهار کارآزمایی نشان داد که متوکلوپرامید سودمندی واضحی در قرار دادن لوله‌های تغذیه بینی-روده‌ای پس از پیلور ندارد. وقوع هیچ آسیبی (واکنش‌های نامطلوب) گزارش نشد، اگرچه مشخص نبود افرادی که کارآزمایی‌ها را انجام دادند، چقدر آنها را ثبت کردند. هیچ هزینه‌ای برای درمان گزارش نشد.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت شواهد بسیار پائین است. چهار کارآزمایی برای شناسایی هر گونه تاثیر بارز از درمان، بسیار کوچک بودند؛ آنها همچنین از دوزهای مختلف متوکلوپرامید (در مقابل دارونما یا عدم درمان) استفاده کردند. برای تعیین اینکه متوکلوپرامید در قرار دادن لوله‌های تغذیه بینی-روده‌ای پس از پیلور مفید است یا خیر، بعید است که مطالعات بیشتری انجام شوند.
در این مرور، ما فقط چهار مطالعه را یافتیم که با معیارهای ورود مطابقت داشتند. اینها مطالعات کوچک، و با قدرت پائین بودند، که در آنها متوکلوپرامید در دوزهای 10 و 20 میلی‌گرم تجویز شد. آنالیز ما نشان داد که متوکلوپرامید به قرار دادن لوله‌های تغذیه بینی-روده‌ای پس از پیلور کمکی نمی‌کند.
کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده ایده‌آلی باید انجام شوند که حجم نمونه قابل توجهی داشته، و متوکلوپرامید را در مقابل کنترل تجویز کنند، با این حال، با توجه به فقدان اثربخشی مشخص‌شده از آن در این مرور، بعید است که مطالعات بیشتری انجام شوند.
تغذیه روده‌ای با لوله (enteral feeding tube) یک روش متداول و کارآمد برای ارائه حمایت تغذیه‌ای به منظور پیشگیری از بروز سوء تغذیه در بیماران بستری‌شده در بیمارستان است که عملکرد کافی در دستگاه گوارش دارند اما قادر به خوردن نیستند. تغذیه معده‌ای (gastric feeding) ممکن است با نرخ بالاتر آسپیراسیون غذا و پنومونی نسبت به لوله‌های بینی-روده‌ای پس از پیلور (post-pyloric naso-enteral tubes) همراه باشد. بنابراین، لوله‌های تغذیه روده‌ای به جای معده مستقیما در روده کوچک قرار داده می‌شوند، و استفاده از متوکلوپرامید (metoclopramide)، یک عامل پروکینتیک (prokinetic)، برای دستیابی به جایگذاری لوله پس از پیلور توصیه شده، اما اثربخشی آن بحث‌برانگیز است. علاوه بر این، متوکلوپرامید ممکن است دارای عوارض جانبی باشد، که با دوزهای بالا یا استفاده طولانی‌مدت می‌توانند جدی و غیرقابل برگشت شوند.
تعیین تاثیر متوکلوپرامید داخل وریدی بر قرارگیری لوله بینی-روده‌ای پس از پیلور در بزرگسالان.
کارآزمایی‌ها با جست‌وجو در پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL؛ 2014، شماره 10) شناسایی شدند که شامل پایگاه ثبت تخصصی کارآزمایی‌های گروه CUGPD؛ MEDLINE (1996 تا 21 اکتبر 2014)، EMBASE (1988 تا 21 اکتبر 2014)، LILACS (2005 تا 21 اکتبر 2014) بودند. ما جست‌وجوی خود را به مقالات انگلیسی‌زبان محدود نکردیم. جست‌وجوها در همه بانک‌های اطلاعاتی ابتدا در ژانویه 2005، سپس در نوامبر 2008 و مجددا در اکتبر 2014 به‌روزرسانی شدند. هیچ مطالعه جدیدی در سال 2008 یا 2014 یافت نشد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) را از بزرگسالانی انتخاب کردیم که نیاز به تغذیه روده‌ای داشتند، و متوکلوپرامید داخل وریدی یا داخل عضلانی را برای کمک به قرارگیری لوله‌های تغذیه‌ای بینی-روده‌ای ترانس‌پیلور دریافت کرده، و آنها را با دارونما (placebo) یا عدم انجام مداخله مقایسه کردند.
از پروسیجرهای استاندارد روش‌شناسی (methodology) مورد نظر سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) استفاده کردیم. تمام آنالیزها بر اساس روش قصد درمان (intention-to-treat; ITT) انجام شدند. خطر نسبی (RR) را با 95% فواصل اطمینان (CIs) بیان می‌کنیم.
چهار مطالعه با مجموع 204 شرکت‌کننده وارد و آنالیز شدند. کارآزمایی‌ها متوکلوپرامید را با دارونما (دو کارآزمایی) یا عدم انجام مداخله (دو کارآزمایی) مقایسه کردند. متوکلوپرامید در دوزهای 10 میلی‌گرم (دو کارآزمایی) و 20 میلی‌گرم (دو کارآزمایی) مورد بررسی قرار گرفت. هیچ تفاوت آماری معنی‌داری میان متوکلوپرامید در مقابل دارونما یا عدم انجام مداخله، که برای تسهیل روند جایگذاری لوله انجام شد، وجود نداشت (RR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.61 تا 1.10). متوکلوپرامید در دوزهای 10 میلی‌گرم (RR: 0.82؛ 95% CI؛ 0.60 تا 1.11) و 20 میلی‌گرم (RR: 0.62؛ 95% CI؛ 0.15 تا 2.62) در مقایسه با دارونما یا عدم انجام مداخله، به یک اندازه در تسهیل قرار دادن لوله پس از پیلور بی‌اثر بودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.