Cel przeglądu

W czwartej od 2003 roku aktualizacji tego przeglądu przeanalizowano badania, w których uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grupy o dużym bądź małym spożyciu soli w celu zbadania wpływu zmniejszonego spożycia soli na ciśnienie tętnicze (BP) oraz potencjalne skutki uboczne redukcji spożycia sodu wpływające na stężenie wybranych hormonów i lipidów.

Wprowadzenie

Ze względu na to, że zmniejszenie spożycia soli obniża BP u osób z podwyższonym BP, powszechnie zaleca się zmniejszenie spożycia soli w diecie, zakładając, że wpłynie to na zmniejszenie śmiertelności. Jednak efekt redukcji spożycia soli na BP u osób z prawidłowym BP został zakwestionowany. Ponadto w licznych badaniach wykazano, że zmniejszenie spożycia soli aktywuje układ hormonów odpowiedzialny za utrzymanie soli w organizmie (aldosteronu, reniny), hormony stresu (adrenalinę i noradrenalinę) i zwiększa stężenie substancji tłuszczowych (cholesterolu i triglicerydów) we krwi. Ostatnie obserwacje w populacji ogólnej pokazują, że małe spożycie soli wiąże się z większą śmiertelnością.

Okres wyszukiwania danych

Dane naukowe są aktualne do kwietnia 2018 roku.

Charakterystyka badania

Do niniejszego przeglądu włączono 195 badań eksperymentalnych obejmujących 12 296 osób. Badania trwały od 3 do 1100 dni i oceniano w nich wystąpienie co najmniej jednego punktu końcowego. Uczestnicy badań byli zdrowi lub mieli podwyższone BP. W badaniach długoterminowych wykazano, że efekt zmniejszenia spożycia soli na BP jest stabilny po maksymalnie 7 dniach, a w badaniach populacyjnych wykazano, że bardzo niewiele osób spożywało więcej niż 14,5 g soli dziennie. W związku z tym przeprowadzono dodatkowe analizy w wyodrębnionych podgrupach: 131 badań trwających co najmniej 7 dni, z maksymalnym spożyciem soli równym 14,5 g.

Źródło finansowania badań

Jedynie 6 badań zostało wspartych finansowo przez organizacje związane z przemysłem spożywczym.

Kluczowe wyniki

Średnie spożycie sodu zredukowano z 11,5 g dziennie do 3,8 g dziennie. BP skurczowe/rozkurczowe u osób z prawidłowym BP zmniejszyło się odpowiednio o 1,1/0 mm Hg (około 0,3%), a u osób z nadciśnieniem tętniczym o 5,7/2,9 mm Hg (około 3%). Natomiast wpływ na stężenie hormonów i lipidów był podobny zarówno w przypadku osób z nadciśnieniem tętniczym, jak i u osób z prawidłowym BP. Stężenie reniny zwiększyło się o 55%, aldosteronu o 127%, adrenaliny o 14%, noradrenaliny o 27%, cholesterolu o 2,9%, a triglicerydów o 6,3%.

Jakość danych naukowych

Do niniejszego przeglądu włączono jedynie badania z randomizacją, dlatego jakość danych naukowych oceniono na wysoką, chociaż w przypadku niektórych analiz obejmujących mniejszą liczbę badań jakość danych naukowych została obniżona.